Jednym z kluczowych zadań realizowanych przez państwo w systemie oświaty jest zapewnienie prawa dzieci i młodzieży do wychowania i opieki oraz wspomaganie wychowawczej roli rodziny. Służy temu m.in. działalność publicznych burs i internatów szkolnych. Celem jest opieka nad uczniami kształcącymi się poza miejscem stałego zamieszkania oraz stworzenie im warunków do nauki i rozwijania zainteresowań. W artykule opisuję podstawy prawne funkcjonowania tych placówek oraz problemy, z jakimi się borykają.
Fragment artykułu z miesięcznika "Dyrektor Szkoły" 2019/12
Bursa i internat to instytucje, których celem jest zapewnienie opieki dla młodzieży uczącej się poza miejscem zamieszkania. Nazwa bursa (łac. bursa ‘sakiewka’) wywodzi się z tradycji wspólnej kasy, z której dzięki hojności dobroczyńców korzystali niezamożni uczniowie, natomiast w etymologii słowa internat (łac. internus ‘wewnętrzny’) kryje się wyjaśnienie różnicy między tymi terminami. Internat jest ogniwem organizacyjnym konkretnej szkoły, przeznaczonym dla jej zamiejscowych uczniów, zaś bursa to oddzielna placówka przyjmująca młodzież z różnych szkół. Różnica ta znacząco wpływa na przepisy regulujące funkcjonowanie tych instytucji w systemie edukacji.
Galimatias prawny związany z określeniem zasad funkcjonowania burs i internatów jest trudny do ogarnięcia, brak bowiem konsekwencji i jednolitości w określeniu ich statusu oraz zasad organizacji. Wśród instytucji składających się na system oświaty Prawo oświatowe wymienia placówki zapewniające opiekę i wychowanie uczniom w okresie pobierania nauki poza miejscem stałego zamieszkania (art. 2 pkt 8). Nazwy bursa w tej ustawie nie znajdziemy, natomiast internat pojawia się dopiero w art. 98, mówiącym o statucie szkoły, oraz w art. 107, określającym podstawowe zasady funkcjonowania (analogicznych reguł odnoszących się do burs tu nie zamieszczono). Tym, co łączy w Prawie oświatowym bursy i internaty, są uregulowania dotyczące rekrutacji (art. 145).
