Poziom oraz struktura wydatków inwestycyjnych gmin w Polsce a ich dochody podatkowe i majątkowe
dr hab. Ryszard Kata, prof. UR
Autor jest profesorem nadzwyczajnym w Katedrze Finansów na Wydziale Ekonomii Uniwersytetu Rzeszowskiego
Poziom oraz struktura wydatków inwestycyjnych gmin w Polsce a ich dochody podatkowe i majątkowe
Między wydatkami inwestycyjnymi gmin a ich dochodami majątkowymi oraz dochodami podatkowymi (z tytułu podatków i opłat lokalnych oraz udziału w podatkach dochodowych) istnieją sprzężenia zwrotne. Z jednej strony dochody majątkowe i podatkowe mogą w jakiejś części być źródłem finansowania inwestycji komunalnych. Z drugiej strony wydatki inwestycyjne powinny kreować wzrost dochodów podatkowych i majątkowych gmin. Wobec kurczących się możliwości pozyskania zewnętrznych (zwrotnych i bezzwrotnych) źródeł finansowania inwestycji przez jednostki samorządu terytorialnego w ocenie celowości oraz rachunku efektywności inwestycji komunalnych należy coraz większą uwagę skupiać na stopie zwrotu z inwestycji rozpatrywanej przez pryzmat dochodów budżetowych jednostki finansującej inwestycję. W artykule podjęto próbę ustalenia związku między poziomem i strukturą wydatków inwestycyjnych gmin i miast na prawach powiatu w Polsce a ich dochodami podatkowymi i majątkowymi w latach 2010–2016.
Słowa kluczowe: gminy, miasta na prawach powiatu, inwestycje komunalne, dochody podatkowe, dochody majątkowe
The level and structure of investment expenditure of municipalities in Poland and their tax revenues and revenue from property
There is feedback between the investment expenditure of municipalities and their revenue from property, as well as tax revenue (from local taxes and charges, as well as a share of income taxes). On the one hand, to some extent, revenue from property and tax revenue can be a source of financing of municipal investments. On the other hand, investment expenditure should generate an increase in tax revenue and revenue from the property of municipalities. In the light of the declining possibilities of raising external (repayable and non-repayable) sources of financing for investments by local authority units, in an assessment of the purposiveness and the economic efficiency of municipal investments, increasingly greater attention should be focused on the rate of return on investment viewed from the point of view of budget revenue of the unit financing the investment. An attempt has been made in the article to establish a connection between the level and structure of investment expenditure of municipalities and towns with the rights of counties in Poland and their tax revenue and revenue from property in 2010–2016.
Keywords: municipalities, cities with the rights of a county, municipal investments, tax income, income from property
Bibliografia:
Alińska A., Crowdfunding w finansowaniu działalności inwestycyjnej jednostek samorządu terytorialnego, „Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu” 2017/485.
Czempas J., Inwestycje gminne - zakres i pomiar [w:] Polska samorządność w integrującej się Europie, Szczecin 2004.
Czempas J., Skłonność jednostek samorządu terytorialnego do inwestowania. Ujęcie ilościowe na przykładzie miast na prawach powiatu województwa śląskiego, „Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach” 2013/361.
Filipiak B., Dylewski M., Analiza wydatków majątkowych jednostek samorządu terytorialnego [w:] Gospodarka finansowa jednostki samorządu terytorialnego. Zagadnienia wybrane, red. L. Patrzałek, Poznań 2010.
Filipiak B., Działalność inwestycyjna jednostek samorządu terytorialnego w latach 2008–2013, „Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia” 2015/73.
Filipiak B., Finanse samorządowe. Nowe wyzwania bieżące i perspektywiczne, Warszawa 2011.
Galiński P., Wydatki inwestycyjne jednostek samorządu terytorialnego w Polsce w latach 2000–2009, „Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia” 2011/38.
Główny Urząd Statystyczny, Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2017 r., Warszawa 2017.
Jarosiński K., Finansowanie inwestycji komunalnych w Polsce w warunkach samorządności lokalnej, Warszawa 2003;
Kasiewicz S., Rogowski W., Ocena opłacalności inwestycji społecznych, „Bank i Kredyt” 2006/1.
Kata R., Polityka podatkowa gmin jako narzędzie stymulowania przedsiębiorczości lokalnej, „Finanse Komunalne” 2016/3 (206).
Kata R., Społeczne aspekty w rachunku efektywności inwestycji komunalnych, „Finanse Komunalne” 2014/11 (190).
Kokot S., Gnat S., Problem efektywności gospodarki nieruchomościami gmin, „Studia i Materiały Towarzystwa Naukowego Nieruchomości” 2010/18 (2).
Kuczowic K., Czempas J., Kierunki inwestowania gmin w Polsce w latach 2008-2012, „Studia Ekonomiczne” 2014/204.
Michalak A., Finansowanie inwestycji w teorii i praktyce, Warszawa 2007.
Perska A., Wydatki inwestycyjne jednostek samorządu terytorialnego jako instrument wspierania przedsiębiorczości, „Przedsiębiorczość-Edukacja” 2014/10.
Poniatowicz M., Wyszkowska D., Stymulowanie rozwoju lokalnej przedsiębiorczości a konkurencja podatkowa gmin [w:] Finansowe i podatkowe aspekty rozwoju przedsiębiorczości w regionach, „Zeszyty Naukowe WSB w Poznaniu” 2014/52(1).
Rogowski W., Rachunek efektywności inwestycji, Warszawa 2013.
Ruśkowski E., Salachna J.M., Finanse lokalne po akcesji, Warszawa 2008.
Sekuła A., Kształtowanie się dochodów majątkowych jednostek samorządu terytorialnego w latach 2007-2008, „Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu” 2010/109.
Sierak J., Inwestycje jednostek samorządu terytorialnego i ich finansowanie w ujęciu rocznym i wieloletnim, „Myśl Ekonomiczna i Polityczna” 2014/4 (47).
Sprawozdanie z działalności Regionalnych Izb Obrachunkowych i wykonania budżetu przez jednostki samorządu terytorialnego w 2010, 2011, 2012, 2013, 2014, 2015, 2016 r., Warszawa 2011–2017.
Szewczuk A., Kogut-Jaworska M., Zioło M., Rozwój lokalny i regionalny, teoria i praktyka, Warszawa 2011.
dr hab. Michał Bitner
Autor jest adiunktem w Instytucie Nauk Prawno-Administracyjnych na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego
Status prawny i gospodarka finansowa komitetów wyborczych w wyborach do organów jednostek samorządu terytorialnego
Artykuł omawia wybrane problemy związane ze statusem i gospodarką finansową komitetów wyborczych w wyborach do organów jednostek samorządu terytorialnego. Choć historia komitetu wyborczego, jako instytucji prawej, jest bez mała tak długa, jak historia prawa wyborczego demokratycznej Rzeczypospolitej Polskiej, ewolucja regulacji w tym zakresie oraz efemeryczność komitetu jako bytu prawnego nie sprzyjały gruntownym badaniom zasad jego gospodarki finansowej. Wychodząc od struktury i treści sprawozdania finansowego komitetu, artykuł analizuje relacje między przepisami Kodeksu wyborczego a przepisami ustawy o rachunkowości, następnie zaś – zakres pojęcia gospodarki finansowej komitetu, kwestię posiadania przezeń cech jednostki organizacyjnej oraz możliwość uznania, że został on wyposażony w zdolność prawną. W artykule podjęto również próbę usystematyzowania podstawowych zasad gospodarki finansowej komitetu wyborczego w wyborach do organów jednostek samorządu terytorialnego.
Słowa kluczowe: sprawozdanie finansowe, zasada współmierności, gospodarka finansowa, zdolność prawna, pełnomocnik finansowy
Legal status and financial management of electoral committees in the elections to the bodies of local authorities
The article discusses the problems related to the status and financial management of electoral committees in elections to the bodies of local authorities. Although the history of the electoral committee, as a legal institution, is almost as long as the history of the electoral law of the democratic Republic of Poland, the evolution of regulations in this area and the ephemerality of the committee as a legal entity do not encourage conducting studies of the principles of its financial management. Starting from the structure and content of the committee’s financial statements, the article analyses the relationship between the provisions of the Electoral Code and the provisions of the Accounting Act, after which it analyses the scope of the concept of a committee’s financial management, the matter of it having features of an organizational unit and the ability to acknowledge that it has legal capacity. The article also attempts to put order to the basic principles of the financial management of the electoral committee in the elections to the bodies of local authorities.
Keywords: financial statements, the principle of proportionality, financial management, legal capacity, financial agent
Bibliografia:
Frąckowiak J., System prawa prywatnego, t. 1, red. M. Safjan, Warszawa 2012.
dr hab. Bogumił Pahl
Autor jest profesorem nadzwyczajnym w Katedrze Prawa Finansowego na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie; członkiem Zespołu Eksperckiego ds. Lokalnego Prawa Podatkowego
Elektrownie fotowoltaiczne a podatek od nieruchomości
Zasadniczym celem artykułu jest przedstawienie zasad opodatkowania podatkiem od nieruchomości gruntów, na których zlokalizowana jest elektrownia fotowoltaiczna oraz obiektów i urządzeń wchodzących w jej skład. Tematyka ta wywołuje liczne kontrowersje, w szczególności w kontekście zasad opodatkowania tak wykorzystywanych użytków rolnych oraz podatkowoprawnej klasyfikacji poszczególnych elementów elektrowni fotowoltaicznej.
Słowa kluczowe: elektrownie fotowoltaiczne, opodatkowanie, użytki rolne zajęte na elektrownie fotowoltaiczne
Photovoltaic power plants and property tax
The main objective of the article is to present the principles of taxation with property tax of land, on which a photovoltaic power plant is located, as well as structures and equipment included within it. This subject raises a great deal of controversy, in particular in the context of the taxation of so-used agricultural land and the tax-related classification of individual elements of the photovoltaic power plant.
Keywords: photovoltaic power plants, taxation, arable land occupied by photovoltaic power plants
Bibliografia:
Pahl B., Opodatkowanie stacji transformatorowych po wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 13.12.2017 r., „Przegląd Podatków Lokalnych i Finansów Samorządowych” 2018/4
Szymczak M. (red.), Słownik języka polskiego , t. III, Warszawa 1981
Szymczak M. (red.), Słownik języka polskiego, t. 3, Warszawa 1992
dr Maciej Lubiszewski
Autor jest adiunktem na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie.
Dopuszczalność żądania zaświadczeń o niezaleganiu z opłacaniem podatków lub składek w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego
Stanowisko organów kontrolnych, zgodnie z którym żądanie zaświadczeń o niezaleganiu z opłacaniem podatków lub składek jest dopuszczalne wyłącznie, gdy zamawiający stosuje w prowadzonym postępowaniu fakultatywną przesłankę wykluczenia określoną w art. 24 ust. 5 pkt 8 Prawa zamówień publicznych, jest niesłuszne. Jak wykazano, zaświadczenia te potwierdzają także brak podstaw do wykluczenia określonych w art. 24 ust. 1 pkt 15 Prawa zamówień publicznych, przy czym w ściśle określonych sytuacjach na wykonawcach będzie ciążył obowiązek wykazania, że mimo braku zaświadczenia o niezaleganiu nie podlegają oni wykluczeniu z postępowania. Jedną z przyczyn błędnej interpretacji norm Prawa zamówień publicznych jest nieprzystawalność § 5 rozporządzenia w sprawie rodzajów dokumentów do art. 24 ustawy – Prawo zamówień publicznych. Uzasadnia to potrzebę znowelizowania aktu wykonawczego oraz zmianę stanowiska organów kontrolnych.
Słowa kluczowe: przesłanki wykluczenia z postępowania o udzielenie zamówienia publicznego; dokumenty niezbędne do przeprowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, e-Certis, uchwała KIO
Admissibility of the demand for certificates confirming the lack of arrears in the payment of taxes or contributions in public procurement proceedings
The position of the audit bodies, according to which the demand for certificates demonstrating a lack of arrears in the payment of taxes or contributions is only admissible if the contracting authority applies an optional premise in its proceedings of the exclusion specified in Article 24, para. 5, item 8 of the Public Procurement Law, is incorrect. As demonstrated, these certificates also confirm the lack of grounds for exclusion, as referred to in Article 24, para. 1, item 15 of the Public Procurement Law, whereby, in very specific situations, contractors will be required to demonstrate that, despite the absence of the certificate on the lack of arrears, they are not subject to exclusion from the proceedings. One of the reasons for the erroneous interpretation of the provisions of the Public Procurement Law is the incompatibility of § 5 of the secondary regulation on the types of documents with Article 24 of the Public Procurement Law. This justifies the need to amend the secondary regulation and to change the position of the audit authorities.
Keywords: premises for exclusion from public procurement proceedings; documents required to conduct public procurement proceedings, e-Certis, resolution of the National Appeal Board
Bibliografia:
Granecki P., Prawo zamówień publicznych. Komentarz, Warszawa 2016
Pieróg J., Prawo zamówień publicznych. Komentarz, Warszawa 2017
Skubiszak-Kalinowska I., Wiktorowska E., Prawo zamówień publicznych. Komentarz, Warszawa 2016
Dariusz Melerowicz
Naczelnik Wydziału Kontroli Gospodarki Finansowej – Regionalna Izba Obrachunkowa w Krakowie
Magdalena Batkiewicz
Główny Inspektor Kontroli Gospodarki Finansowej – Regionalna Izba Obrachunkowa w Krakowie
Udział autorski po 50%.
Wyniki kontroli koordynowanej „Kontrola zadłużenia samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej, dla których podmiotem tworzącym są jednostki samorządu terytorialnego”, przeprowadzonej przez regionalne izby obrachunkowe w 2017 r. – część 2
Regionalne izby obrachunkowe przeprowadziły w 2017 r. kontrolę koordynowaną w zakresie zadłużenia samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej, dla których podmiotem tworzącym są jednostki samorządu terytorialnego. Celem kontroli była ocena aktualnego stanu zadłużenia SPZOZ w latach 2015–2016 na przykładzie wybranych jednostek w poszczególnych województwach oraz jego wpływ na sytuację finansową jednostek samorządu terytorialnego. Wyniki kontroli wskazują, że zadłużenie pozostaje nadal poważnym problemem w badanych jednostkach, co wymaga jego bieżącego monitorowania oraz uaktualnienia rozwiązań legislacyjnych obowiązujących w tym zakresie.
Słowa kluczowe: kontrola, zakład opieki zdrowotnej, SP ZOZ, dług, zadłużenie
Results of the coordinated audit named “Audit of the indebtedness of independent public healthcare centres, for which the founding entities are local authority units”, conducted by the regional chambers of audit in 2017 – part 2
The Regional Chambers of Audit conducted a coordinated audit in 2017 into the indebtedness of independent public healthcare centres for which the founding bodies are local authority units. The objective of the audit was to assess the current state of indebtedness of the independent healthcare centres in 2015–2016 using the example of selected units in individual voivodships and its impact on the financial situation of the local authorities. The results of the audit show that indebtedness is still a serious problem in the audited units, which requires its ongoing monitoring and update of legislative duties in this area.
Keywords: audit, healthcare centre, independent healthcare centre, debt, indebtedness
dr hab. inż. Alicja Sekuła
Autorka jest pracownikiem naukowym na Wydziale Zarządzania i Ekonomii Politechniki Gdańskiej, a także członkiem Regionalnej Komisji Orzekającej przy Regionalnej Izbie Obrachunkowej w Gdańsku
Recenzja książki Anny Ostrowskiej „Samorządowe prawo dotacyjne. Dotacje jako wydatki jednostek samorządu terytorialnego”, Warszawa 2018, ss. 460
Review of Anna Ostrowska’s book “Local authority grant law. Grants as an expenditure of local authority units”, Warsaw 2018, pp. 460
There is feedback between the investment expenditure of municipalities and their revenue from property, as well as tax revenue (from local taxes and charges, as well as a share of income taxes). On the one hand, to some extent, revenue from property and tax revenue can be a source of financing of municipal investments. On the other hand, investment expenditure should generate an increase in tax revenue and revenue from the property of municipalities. In the light of the declining possibilities of raising external (repayable and non-repayable) sources of financing for investments by local authority units, in an assessment of the purposiveness and the economic efficiency of municipal investments, increasingly greater attention should be focused on the rate of return on investment viewed from the point of view of budget revenue of the unit financing the investment. An attempt has been made in the article to establish a connection between the level and structure of investment expenditure of municipalities and towns with the rights of counties in Poland and their tax revenue and revenue from property in 2010–2016.
