Kolor na wyłączność?
Krystyna Szczepanowska-Kozłowska
Kolor na wyłączność?
Przedmiotem analizy jest możliwość rejestracji bezkonturowego koloru jako znaku towarowego w świetle aktualnego orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Autorka rozważa pojęcie zdolności odróżniającej koloru, w szczególności koncertując się na odpowiedzi na pytanie, czy kolor może mieć pierwotną zdolność odróżniającą. Artykuł odnosi się również do zagadnienia nabycia wtórnej zdolności odróżniającej przez kolor, a zwłaszcza elementów stanu faktycznego, które przy badaniu istnienia wtórnej zdolności odróżniającej koloru należy wziąć pod uwagę. W kontekście wtórnej zdolności odróżniającej pojawia się zagadnienie rozkładu ciężaru dowodu w postępowaniach o unieważnieni prawa ochronnego na znak towarowy. Autorka rozważa również możliwość wyłączenia od rejestracji koloru jako oznaczenia znacznie zwiększającego wartość towaru w związku z nową regulacją zawartą w Dyrektywie 2015/2436. Autorka zwraca również uwagę na wątpliwości, co do zakresu wyłączności powstające w przypadku rejestracji koloru bezkonturowego, a także rejestracji tzw. czarno – białych, używanych w obrocie jako znaki barwne.
Słowa kluczowe: znak towarowy, kolor, kombinacja kolorów, zdolność odróżniająca
prof. Krystyna Szczepanowska-Kozłowska
University of Warsaw, Faculty of Law and Administration, Department of Intellectual Property
Rights and Intangible Assets. ORCID: 0000–0001–5705–2192
Colour for exclusivity?
The subject of the analysis is the possibility of registration of a contourless colour as a trademark in the light of the current case law of the European Union Court of Justice. The author discusses the notion of distinctiveness of a colour, focusing on the answer to the question whether a colour may have primary distinctiveness. The article discusses also the issue of acquisition of secondary distinctiveness by a colour, in particular the factual elements which should be considered while examining the existence of secondary distinctiveness of a colour. In the context of secondary distinctiveness, there is the issue of distribution of the burden of proof in the proceedings for invalidation of protective rights in trademarks. The author considers the possibility of excluding registration of a colour as a sign which signifi cantly increases the value of the goods in connection with the new regulation contained in Directive 2015/2436. She also notes the doubts concerning the scope of exclusivity occurring in the event of registration of contourless colour and the so-called black-and-white registrations, which are used as coloured marks in business.
Keywords: trademark, colour, combination of colours, distinctiveness
Bibliografia:
Buchalska J., Glosa do wyroku SN z dnia 2.02.2017, OSP 2018/2, poz. 13
Engels G., Hofhuis J., Lehr C., The Local Colour of Colour Marks, GRUR Int 2016/6
Marshall J., Colour trade marks; certainty, utility or impossibility, GRUR Int 2017/12
Montagnon R., Smith J., The (Pantone) Colour Purple: a milky path home for Cadbury/s trade mark,
GRUR Int 2013, nr 2
Phillips J., Trade Mark Law and the Need to Keep Free. Intellectual Property Monopolies Have Their Limits, IIC 2005 nr 4
Sack R., Die Verletzung abstracter Farbmarken, „Wettbewerb in Recht und Praxis”, 2001/9
Szczepanowska-Kozłowska K., Zdolność odróżniająca [w:] System Prawa Prywatnego, red. Z. Radwański, t. 14 B, Prawo własności przemysłowej, red. R. Skubisz, Warszawa 2017
Szczepanowska-Kozłowska K., Wyłączność korzystania z praw własności przemysłowej [w:] System Prawa Handlowego, t. 3, Prawo własności przemysłowej, red. E. Nowińska, K. Szczepanowska-Kozłowska, Warszawa 2015
Wojcieszko-Głuszko E., Rodzaje oznaczeń [w:] System Prawa Prywatnego, red. Z. Radwański, t. 14B, Prawo własności przemysłowej, red. R. Skubisz, Warszawa 2012
Patrycja Cierlak
Interfejsy (API) w prawie autorskim. Uwagi na podstawie sporu Oracle przeciwko Google
W marcu 2018 r., po 8 latach sporu w Stanach Zjednoczonych zapadł wyrok w sprawie Oracle przeciwko Google. Spór był szeroko komentowany w nauce i prasie amerykańskiej. Z perspektywy unijnej w dyskusji towarzyszącej temu sporowi pojawiły się dwie interesujące kwestie. Pierwsza z nich dotyczy tego, czy API są przedmiotem ochrony prawa autorskiego, druga zaś dotyczy zasad dostępu do API. Wbrew doniesieniom prasowym z rynku amerykańskiego wskazać należy, że API programu komputerowego mogą być chronione prawem autorskim (jako utwór) jeśli spełniają wszystkie przesłanki konieczne do ich ochrony na tej podstawie. Sekwencja API również może być utworem. Taką samą konstatację można sformułować w odniesieniu do rynku unijnego. Na podstawie dyrektywy o programach komputerowych API mogą być potencjalnie uznane za utwór jeśli stanowią formę wyrażenia, nie zaś ideę. Dla rynku informatycznego, ze względu na konieczność współpracy i wymiany informacji istotne są zasady dostępu do API. Zarówno w Stanach Zjednoczonych, jak i w Unii Europejskiej prawo nie zapewnia w tej mierze wystarczających możliwości. Przyczyny są następujące. W Stanach Zjednoczonych przeprowadza się analizę z zakresu dozwolonego użytku i występują bardzo ograniczone możliwości usuwania zabezpieczeń technicznych na podstawie DMCA. Istnieje też możliwość umownego wyłączenia badania programu komputerowego i jego dekompilacji. Za każdym razem możliwość wykorzystania pozyskanych materiałów podlegać będzie ocenie prawnoautorskiej, w tym ocenie z zakresu dozwolonego użytku, której wynik jest niepewny. Próby dostępu do API stanowić więc mogą naruszenie praw autorskich i zarazem naruszenie postanowień umowy. W Unii Europejskiej dozwolony dostęp do API poprzez procesy reverse engineering i dekompilacji programu komputerowego jest ograniczony dyrektywą i jako taki nieskuteczny. Za każdym razem konieczna jest bowiem analiza możliwości wykorzystania efektów reverse-engineering i dekompilacji. W takiej sytuacji najlepszym rozwiązaniem zapewniającym bezpieczne korzystanie z cudzych API a zarazem rozwój programów komputerowych (które obecnie muszą ze sobą współpracować i wymieniać informacje) byłoby wprowadzenie obowiązku udostępniania API podmiotów trzecich na kształt licencji przymusowej.
Słowa kluczowe: programy komputerowe, interfejsy, API, dozwolony użytek, reverse-engineering, dekompilacja
Patrycja Cierlak
The author is a doctoral student at the Department of Intellectual Property Law, Faculty of Law and Administration, Jagiellonian University in Kraków. ORCID: 0000–0001–9607–0924
Interfaces (API) in Copyright Law. Remarks on the basis of Oracle v. Google case
In March 2018, after 8 years of litigation in the United States, Oracle v. Google judgment was finally issued. The dispute was widely commented on in science and in the US press. Two interesting issues appeared in the discussion accompanying Oracle v. Google case from the EU perspective. The first one concerns whether APIs can be protected by copyright. The second issue concerns the rules of access to APIs. Contrary to press reports from the US market, it should be pointed out that APIs may be copyrightable (as a work) if they meet all the requirements necessary to protect them on this basis. An API sequence may also be a work. This statement holds true for the EU market. On the basis of EU Directive on computer programs, APIs may potentially be considered a work if they are a form of expression, not an idea. Rules of access to APIs are important for the IT market as it is necessary to cooperate and exchange information. However, in both jurisdictions i.e. the United States and the European Union, laws do not provide sufficient API access possibilities. The reasons are as follows. In the US a fair use analysis is carried out and there are very limited possibilities of removing technical security measures based on the DMCA. There is also the option of contractual provisions excluding the possibility of examining computer programs and decompiling them. Each time the possibility of using the results will be examined from the point of view of copyright law, including the fair use analysis, and the results are uncertain. Attempts to access APIs can therefore constitute an infringement of copyright and also a violation of contractual provisions. In the EU, access to APIs through reverse engineering and decompilation of a computer program is limited by the Directive and as such ineffective. It is necessary to analyse the possibility of using the effects of reverse engineering and decompilation on a case-by-case basis. In such situations, the best solution ensuring safe use of third-party APIs and development of computer programs (which must now cooperate and exchange information) would be the obligation to provide APIs of third parties in a form similar to a compulsory licence.
Keywords: computer programs, interfaces, API (application programming interface), fair use, reverse-engineering, decompilation
Bibliografia:
Band J., The Global API Copyright War, „Harvard Journal of Law and Technology”, Vol. 31, Special Issue Spring 2018
Band J., Interfaces on trial 3.0: Oracle America v. Google and Beyond, https://ssrn.com/abstract=2876853 (dostęp: 22.12.2018 r.)
Band J., The Protectability of Application Program Interfaces: Oracle America v. Google, https://ssrn.com/abstract=2186628 (dostęp: 20.12.2018 r.)
Barta J., Markiewicz R., Główne problemy prawa komputerowego, Warszawa 1993
Blanchette J., The Little Manual of API design, https://people.mpi-inf.mpg.de/~jblanche/api-design.pdf (dostęp: 12.03.2019 r.)
Graef I., How can Software Interoperability be achieved under European Competition Law and Related Regimes?, „Journal of European Competition Law & Practice” 2014/1, Vol. 5
Grevais D., Derclaye E., The scope of computer program protection after SAS: are we closer to answers?, „European Intellectual Property Review” 2012/34(8)
Hurtst A., The Report of API Copyright’s Dead is Graeatly Exaggerated, „Harvard Law and Technology Journal”, Vol. 31, Special Issue Spring 2018
Lehmann von F., The New Wave: Copyright and Software Interfaces in the Wake of Oracle v. Google, „Harvard Journal of Law and Technology”, Vol. 31, Special Issue Spring 2018
Lee D. L., Reverse Engineering of Computer Software under the DMCA: Recognizing a „Fair Access”
Defense, „Marquette Intellectual Property Law Review” 2006, Vol.10, Issue 3
Mazzella M., Dilday R., Oracle America, Inc. v. Google Inc.: Copyrightability of Application Programming Interfaces and a Fair Use Defense, „Georgetown Law Technology Review” 2016/62
Mennel P., Rise of the API Copyright Dead?: An Updated Epitaph for Copyright Protection of Network and Functional Features of Computer Software, „Harvard Journal of Law and Technology”, Vol. 31, Special Issue Spring 2018
Oman R., Computer Software as Copyrightable Subject Matter: Oracle v. Google, Legislative Intent and the Scope of Rights in Digital Works, Harvard Law and Technology Journal, Vol. 31, Special Issue, Spring 2018
Nowicka A., Prawnoautorska i patentowa ochrona programów komputerowych, Warszawa 1995
Samuelson P., Comparing U.S. and EC Copyright Protection for Computer Programs: Are They More Different Than They Seem, „Journal of Law and Commerce” 1993/279
Samuelson P., Legally Speaking Oracle v. Google: Are APIs Copyrightable?, „Communications of the ACM”, Vol. 55/11
Samuelson P., The Past, Present and Future of Software Copyright: Interoperability Rules in the European Union and United States, „European Intellectual Property Review” 2012/34(4)
Samuelson P., Scotchmer S., The Law and Economics of Reverse Engineering, „111 Yale Law Journal” 2001/1575
Samuelson P., Vinje T., Cornish W., Does copyright Protection under the EU Software Directive extend to computer program behavior, languages and interfaces?, „European Intellectual Property Review” 2012/34(2)
Shemtov N., Beyond the Code. Protection of Non-Textual Features of Software, Oxford 2017
Vinje T., The Legislative History of the EC Software Directive [w:] A Handbook of European Software Law, red. Lehmann M., Oxford 1993
Weber H., Die urheberrechtliche Zwangslizenz, München 2018
Rooijen von A., The Software Interface Between Copyright and Competition Law. A Legal Analysis of Interoperability in Computer Programs, Dordrecht 2010
Marta Szaroma
Dozwolony użytek edukacyjny i naukowy w świetle art. 27 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych
Postać dozwolonego użytku publicznego, którą można określić jako dozwolony użytek edukacyjny (szkolny) i naukowy, jest uregulowana w art. 27 pr. aut. Eksploatacja utworu w ramach tej postaci dozwolonego użytku wymaga ponadto uwzględnienia art. 16, 34 i 35 pr. aut. oraz międzynarodowych aktów prawnych: Aktu paryskiego konwencji berneńskiej o ochronie dzieł literackich i artystycznych oraz dyrektywy 2001/29/WE.
Zakres podmiotowy art. 27 pr. aut. jest zawężony do enumeratywnie, ustawowo wskazanych instytucji. Status beneficjenta został przypisany z dniem 1.10.2018 r. instytucjom oświatowym oraz podmiotom wymienionym w art. 7 ust. 1 pkt 1, 2 i 4–8 p.s.w.n. Pojęcie instytucji oświatowej powinno być interpretowane zgodnie z definicją tego terminu z art. 6 ust. 1 pkt 13 pr. aut.
Zakres przedmiotowy komentowanego przepisu obejmuje utwory chronione autorskimi prawami majątkowymi wszystkich kategorii (z wyjątkiem programów komputerowych) oraz przedmioty praw pokrewnych. Warunkiem korzystania z utworu w ramach analizowanej postaci dozwolonego użytku jest jego uprzednie rozpowszechnienie w rozumieniu art. 6 ust. 1 pkt 3 pr. aut., co wiąże się z wszelkimi formami udostępnienia utworu publiczności, w tym w sieci komputerowej. Eksploatacja utworu na gruncie art. 27 pr. aut. podlega ograniczeniom z uwagi na cel. Pierwszym z dozwolonych celów korzystania z utworu jest zilustrowanie treści przekazywanych w celach dydaktycznych. Z dniem 1.10.2018 r. zmieniono drugi z dopuszczalnych celów z „prowadzenia badań naukowych” na „prowadzenie działalności naukowej”, które to pojęcie powinno być rozumiane zgodnie z art. 4 ust. 1 p.s.w.n. obejmującym badania naukowe, prace rozwojowe i twórczość artystyczną. Działania w żadnym ze wskazanych celów nie mogą być realizowane celem uzyskania korzyści majątkowych. Dozwolonymi czynnościami na gruncie art. 27 pr. aut. są korzystanie z rozpowszechnionych utworów w oryginale i tłumaczeniu oraz zwielokrotnianie w tym celu rozpowszechnionych drobnych utworów lub fragmentów większych utworów. Szczegółowy wymóg identyfikowalności beneficjentów (osób uczących się, nauczających lub prowadzących badania naukowe) w przypadku korzystania z utworu w cyberprzestrzeni (w tym w ramach e-learningu) przewiduje art. 27 ust. 2 pr. aut., co jest utożsamiane ze stosowaniem przez podmioty wskazane w art. 27 ust. 1 tej ustawy stosownych mechanizmów kontrolnych. Dozwolony użytek objęty komentowanym przepisem jest nieodpłatny, na co wskazuje brak ustawowego zastrzeżenia wynagrodzenia w rozumieniu art. 34 pr. aut. za eksploatację utworu (w celu objętym tą regulacją prawną) dla podmiotu autorsko uprawnionego.
Słowa kluczowe: Prawo autorskie, utwór, dozwolony użytek, dozwolony użytek edukacyjny, dozwolony użytek naukowy, instytucja oświatowa, cele dydaktyczne, działalność naukowa, korzystanie, zwielokrotnienie
Marta Szaroma
The author is a doctoral student at Jagiellonian University. ORCID: 0000–0003–0688–9130
Permitted Educational and Academic Use in the Light of Article 27 of the Act on Copyright and Related Rights
The form of permitted public use that can be described as educational (school) or academic permitted use is regulated in Article 27 of the Copyright Act. Using a work under this form of permitted use requires moreover taking into account Articles 16, 34 and 35 of the Copyright Act and international legal instruments: Paris Act relating to the Berne Convention for the Protection of Literary and Artistic Works, and Directive 2001/29/EC. The list of entities covered by Article 27 of the Copyright Act is a closed list of expressly identified institutions. The status of beneficiary was granted as of 1 October 2018 to educational institutions and entities listed in Article 7(1)(1), (2) and (4) to (8) of the Law on Higher Education and Science. The notion of an educational institution should be interpreted in accordance with the term’s definition in Article 6(1)(13) of the Copyright Act. The scope of application of the provision in question covers all categories of works protected by author’s economic rights (except for computer programs) and objects of related rights. Using a work under the form of permitted use analysed here is conditional upon the work’s prior dissemination within the meaning of Article 6(1)(3) of the Copyright Act, which covers all forms of making a work publicly available, including via a computer network. Using a work under Article 27 of the Copyright Act is limited in terms of purpose. The first purpose for which using a work is permitted is to illustrate the information provided for educational purposes. As of 1 October 2018, the second permitted purpose was changed from ‘conducting scientific research’ to ‘conducting academic activity’, which notion should be understood in accordance with Article 4(1) of the Law on Higher Education and Science, as covering scientific research, development work, and artistic creation. The activities carried out for those purposes cannot be oriented on any financial gains. The permitted activities under Article 27 of the Copyright Act include using the disseminated works in the original and in translation, and reproducing for this purpose disseminated short works or fragments of longer works. The particular requirement of identifiability of beneficiaries (students, teachers or researchers) in case of using a work in cyberspace (including e-learning) is mentioned in Article 27(2) of the Copyright Act, which is treated as tantamount with the entities listed in Article 27(1) of the Act using appropriate control mechanisms. Permitted use contemplated in the commented provision is gratuitous, as indicated by lack of statutory stipulation of remuneration within the meaning of Article 34 of the Copyright Act for using the work (for the purpose covered by this legal regulation) for the copyright holder.
Keywords: copyright law, work, permitted use, permitted educational use, permitted academic use, educational institution, educational purposes, academic activity, using, reproducing
Bibliografia:
Barta J., Markiewicz R., Internet a prawo, Kraków 1998
Barta J., Markiewicz R., Prawo autorskie i prawa pokrewne, Warszawa 2017
Barta J., Markiewicz R., Prawo autorskie, Warszawa 2016
Berdzik J ., Podsekretarz Stanu Ministerstwa Edukacji Narodowej, pismo z 16.11.2015 r. (DJE-DJE.400.3.2015.MSz), https:// archiwum.men.gov.pl/wpcontent/uploads/2015/11/list_j.berdzik_16.11.15.pdf
Brzozowska M., Nowelizacja Prawa autorskiego z 11.9.2015 r., MP 2016/5
Gienas K. [w:] Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Komentarz, red. E. Ferenc-Szydełko, Warszawa 2016
Maciąg J., Prawo autorskie a użytek szkolny, ZNUJ PWiOWI 1996/67
Marcinkowska J., Bukowski M., Dozwolony użytek szkolny, ZNUJ PWiOWI 1997/69
Markiewicz R., Ilustrowane prawo autorskie, Warszawa 2018
Preussner-Zamorska J., Marcinkowska J., Laskowska E. [w:] System Prawa Prywatnego, t. 13, Prawo autorskie, red. J. Barta, Warszawa 2017
Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy o grach hazardowych, VII kadencja Sejmu RP, druk sejm. nr 3449 z 22.05.2015 r.
Stanisławska-Kloc S. [w:] Prawo autorskie i prawa pokrewne. Komentarz, red. D. Flisak, Warszawa 2015
Ślęzak P. [w:] Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Komentarz, red. P. Ślęzak, Warszawa 2017
Traple E. [w:] Prawo autorskie i prawa pokrewne. Komentarz, red. J. Barta, R. Markiewicz, Warszawa 2011
Aleksandra Bagieńska-Masiota
Uprawnienia uczelni oraz innych jednostek tworzących system szkolnictwa wyższego wynikające z art. 15a ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych
W artykule przeprowadzono analizę uprawnień uczelni oraz innych jednostek tworzących system szkolnictwa wyższego w Polsce wynikających z brzmienia art. 15a ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, po nowelizacji z 2018 r. Jest to przepis, który – uogólniając – pozwala m.in. uczelniom na korzystanie z twórczości studenckiej, doktoranckiej, z prac dyplomowych i rozpraw doktorskich. Autorka wyjaśnia w artykule, z jakich prac i w jakim zakresie korzystać mogą uczelnie i inne podmioty po nowelizacji ustawy. Wskazuje na wady i zalety dotychczas przyjętych w doktrynie rozwiązań oraz wykładni przepisu, mając na uwadze głównie interes twórcy.
Słowa kluczowe: praca dyplomowa, rozprawa doktorska, utwór, twórczość studencka i doktorancka, Jednolity System Antyplagiatowy
dr Aleksandra Bagieńska-Masiota
SWPS University of Social Sciences and Humanities, Poznań Campus. ORCID: 0000–0002–8354–4366
Powers of Universities and Other Institutions Forming Part of the System of Higher Education, Granted by Article 15a of the Act on Copyright and Related Rights
The article presents an analysis of the powers that universities and other institutions forming part of the Polish system of higher education were granted by Article 15a of the Act on Copyright and Related Rights, after the 2018 amendments to the Act. Generally speaking, this provision allows universities among other things to use the creative output of students and doctoral students, from their diploma theses and doctoral dissertations. In the article the author explains what theses/dissertations and to what extent may be used by universities and other entities after the amendments to the Act. She indicates the disadvantages and advantages of the solutions and interpretations of the provision accepted in literature so far, focusing mainly on the authors’ interests.
Keywords: diploma thesis, doctoral dissertation, work, creative work of students and doctoral students, Single Anti-Plagiarism System
Bibliografia:
Bagieńska-Masiota A., Prace dyplomowe jako przedmiot prawa autorskiego, „Acta Iuris Stetiniensis” 2017/2
Barta J., Markiewicz R., Prawo autorskie, Warszawa 2016
Barta J., Markiewicz R., Autorskoprawne problemy prac dyplomowych [w:] Raport o zasadach poszanowania autorstwa w pracach dyplomowych oraz doktorskich w instytucjach akademickich i naukowych, praca zbiorowa, Warszawa 2005
Flisak D., Okoń Z., Komentarz do a rt. 6 [w:] Prawo autorskie i prawa pokrewne. Komentarz, red. D. Flisak, Z. Okoń, https://sip.lex.pl/#/commentary/587731362/528802
Grzybczyk K., Komentarz do art. 6 [w:] Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Komentarz, red. P. Ślęzak, Warszawa 2017
Grzybczyk K., Komentarz do a rt. 2 [w:] Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Komentarz, red. P. Ślęzak, Warszawa 2017
Jankowska M., Komentarz do art. 15a Ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych [w:] Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Komentarz, red. P. Ślęzak, Warszawa 2017
Preussner-Zamorska J., Marcinkowska J., Dozwolony użytek chronionych utworów [w:] System Prawa Prywatnego, t. 13, Prawo autorskie, red. J. Barta, Warszawa 2017
Szczotka J., Najem i użyczenie egzemplarzy utworu jako odrębne pole eksploatacji, Warszawa 2013
Tomasz Drab
Badanie identyczności i podobieństwa towarów lub usług w ramach niebezpieczeństwa wprowadzenia w błąd w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej
Niebezpieczeństwo wprowadzenia w błąd jest centralnym pojęciem prawa znaków towarowych. Jedną z jego przesłanek jest identyczność lub podobieństwo towarów lub usług. Tak długo, jak uprawnieni do identycznych lub podobnych znaków używają ich dla towarów lub usług niepodobnych, nie zachodzi niebezpieczeństwo, że właściwy krąg odbiorców uzna, że oznaczane towary lub usługi pochodzą z tego samego przedsiębiorstwa lub przedsiębiorstw ekonomicznie powiązanych. A contrario, w sytuacji wystąpienia choćby minimalnego stopnia podobieństwa towarów lub usług, przy spełnieniu innych warunków, możliwe jest wystąpienie niebezpieczeństwa wprowadzenia odbiorców w błąd. Identyczność i podobieństwo towarów lub usług nie są jednak zdefiniowane przepisami prawa. Interpretacja tych pojęć została pozostawiona organom stosującym prawo. Dlatego w praktyce konieczne jest uwzględnianie orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości, Sądu UE oraz Urzędu Unii Europejskiej ds. Własności Intelektualnej w Alicante.
Słowa kluczowe: podobieństwo towarów, identyczność towarów, niebezpieczeństwo wprowadzenia w błąd, uzyskanie prawa do znaku towarowego, znak towarowy
Tomasz Drab
Maria Curie Skłodowska University in Lublin, Faculty of Law and Administration, Division (Chair) of European Union Law. ORCID: 0000–0002–3207–4931
Examining Whether Goods or Services Are Identical in the Context of Likelihood of Confusion in the Case Law of the Court of Justice of the European Union
The likelihood of confusion is a central notion in trademark law. One of the factors causing this likelihood is when goods or services are identical or similar. As longs as the holders of rights in identical or similar trademarks use them for dissimilar goods or services it is not likely that the relevant group of customers will consider the goods or services marked with them as coming from the same undertaking or economically related undertakings. Conversely, if there is even a slight similarity between the goods or services concerned, when other conditions are met, confusion may be likely. But the provisions of law do not define what it means for goods or services to be identical or similar. It was therefore left to the authorities applying the law to interpret these notions. This is why in practice it is important to take into account the case law of the Court of Justice, the General Court, and the European Union Intellectual Property Office based in Alicante, Spain.
Keywords: similar goods, identical goods, likelihood of confusion, obtaining right in a trademark, trademark
Bibliografia:
Edenborough M., Elias T., von Bomhard V. [w:] Concise European Trade Mark and Design Law, red. Ch. Gielen, V. von Bomhard, Alphen aan den Rijn, 2011
Eisenfüh G., Sander U. [w:] Gemeinschaftsmarkenverordnung. Kommentar, red. G. Eisenführ, D. Schennen, Kolonia 2014
EUIPO Annual Report 2017; https://euipo.europa.eu/tunnelweb/secure/webdav/guest/document_library/contentPdfs/about_euipo/annual_report/annual_report_2017_en.pdf
Guidelines for examination of European Union Trade Marks, Part C, Section 2, Chapter 2: Comparison of goods and services, Final Version 1.0 1.10.2017, s. 16; tekst wytycznych na stronie: https://euipo.europa.eu/ohimportal/en/trade-mark-guidelines (dostęp: 10.10.2018 r.)
Hasselblatt G.N., Münchener Anwaltshandbuch Gewerblicher Rechtsschutz, München 2012,
Jaeger-Lenz A. [w:] Community Trade Mark Regulation. A Commentary, red. G. Hasselblatt, München 2015
Maeyaert P., Muyldermans J., Likelihood of Confusion in Trademark Law: A Practical Guide Based on the Case Law in Community Trade Mark Oppositions from 2002 to 2012, The Trademark Reporter, „The Law Journal of the International Trademark Association” 2013/5, vol. 103
Mazurek M. [w:] Własność przemysłowa. Orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, red. R. Skubisz, Warszawa 2015
Mazurek M., Podobieństwo towarów (usług) jako kryterium oceny niebezpieczeństwa wprowadzenia
w błąd co do pochodzenia towarów (usług) w prawie wspólnotowym, „Rzecznik Patentowy” 2008/2
Mazurek M., Podwójna identyczność [w:] System Prawa Prywatnego, red. Z. Radwański, t. 14 B, Prawo własności przemysłowej, red. R. Skubisz, Warszawa 2017
Phillips J., Trade Mark Law. A practical Anatomy, Oxford 2003
Roberts J.N., International Trademark Classifi cation. A Guide to the Nice Agreement, Fifth Edition, Oxford 2017
Skubisz R., Metodyka ustalania niebezpieczeństwa wprowadzenia w błąd co do pochodzenia towarów (w świetle orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości, Sądu Pierwszej Instancji i Sądu [w:] Wynalazczość i ochrona własności intelektualnej. Aktualne problemy własności intelektualnej, konkurencji i transferu technologii. Zbiór referatów z seminarium rzeczników patentowych szkół wyższych, red. A. Adamczak, Cedzyna 2012, z. 36
Skubisz R., Niebezpieczeństwo wprowadzenia w błąd [w:] System Prawa Prywatnego, red. Z. Radwański, t. 14 B, Prawo własności przemysłowej, red. R. Skubisz, Warszawa 2017
Wojcieszko-Głuszko E., Seria (rodzina) znaków towarowych [w:] Spory o własność intelektualną. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorom Januszowi Barcie i Ryszardowi Markiewiczowi, red. A. Matlak, S. Stanisławska-Kloc, Warszawa 2013
Zuzanna Ochońska
Dysponowanie dobrami osobistymi małoletniego
Celem niniejszego artykułu jest analiza, czy osoby nieposiadające pełnej zdolności do czynności prawnych mogą skutecznie dysponować swoimi dobrami osobistymi, w szczególności wizerunkiem.
Analiza rozpoczyna się od skrótowego przedstawienia poglądów doktryny na temat charakteru prawnego zgody na dysponowanie dobrem osobistym. W tym zakresie prezentowane są dwa główne poglądy – pierwszy opiera się na założeniu, że zgoda na dysponowanie dobrem osobistym jest czynnością prawną. Drugi zakłada, że zgoda nie może być uznana za czynność prawną, a stanowi jedynie oświadczenie woli lub oświadczenie zbliżone do oświadczenia woli. W związku z powyższym, skuteczność zgody na dysponowanie dobrem osobistym zależy od wyboru poglądu w tym zakresie. Jeśli zgoda uznana zostanie za czynność prawną, zastosowanie znajdą niektóre przepisy Kodeksu cywilnego, a w konsekwencji, małoletni nie będą mogli skutecznie samodzielnie wyrazić zgody. Z drugiej strony, niektórzy przedstawiciele doktryny wskazują, że jeśli zgoda traktowana będzie jako oświadczenie będące oświadczeniem woli lub oświadczeniem zbliżonym do oświadczenia woli, małoletni teoretycznie będą uprawnieni do wydania takiej zgody bez zaangażowania swoich przedstawicieli ustawowych, najczęściej rodziców. Autorka konkluduje, że niezależnie od przyjętego poglądu na temat charakteru prawnego zgody na dysponowanie swoimi dobrami osobistymi, właściwe przepisy z Kodeksu cywilnego powinny znaleźć zastosowanie odpowiednio. Należy bowiem zwrócić uwagę, że głównym celem wprowadzenia ustawowych ograniczeń dotyczących wieku była ochrona osób małoletnich przed, przykładowo wykorzystaniem wizerunku w komercyjny sposób lub innym naruszeniem dóbr osobistych.
Autorka rozważa także, czy nasciturus oraz noworodek posiadają chroniony prawnie wizerunek oraz gdzie przebiega granica stawiana rodzicom i przedstawicielom ustawowym dotycząca swobody w dysponowaniu dobrami osobistymi osoby nieposiadającej pełnej zdolności do czynności prawnych. Polskie prawo rodzinne jest wyposażone w instrumenty, których zadaniem jest chronić małoletnich i ubezwłasnowolnionych przed konsekwencjami szkodliwych działań ich przedstawicieli ustawowych. Niezależnie od tego, w praktyce, trudno jest zapobiec szkodzie poniesionej przez osoby nieposiadające pełnej zdolności do czynności prawnych, i w tym zakresie konieczne jest podjęcie dyskusji, czy ochrona ta powinna zostać rozszerzona.
W 2017 r. Sąd w Warszawie skazał ojca dwuletniego chłopca na karę ograniczenia wolności za opublikowanie na portalu internetowym Facebook zdjęcia nagiego syna bez zgody matki na publikację wizerunku. Sąd w swoim rozstrzygnięciu wskazał, że gdyby ojciec dziecka uzyskał zgodę matki na publikację wizerunku, nie popełniłby przestępstwa. Opisywana sprawa ukazuje, że kwestie dotyczące dysponowania dobrami osobistymi małoletnich mają więc istotne znaczenie praktyczne.
Słowa kluczowe: dobra osobiste, wizerunek, zgoda, dysponowanie dobrami osobistymi, zgoda na naruszenie dobra osobistego, naruszenie dobra osobistego, małoletni, ubezwłasnowolniony
Zuzanna Ochońska
The author is a doctoral student at the Department of Intellectual Property Law, Faculty of Law and Administration, Jagiellonian University in Kraków, and a trainee attorney at law
Disposal of a Minor’s Personal Interests
The purpose of the paper is to analyse whether minors, i.e. persons without full legal capacity, are able to validly dispose of their personal interests, in particular their image. The analysis begins with an outline of different academics’ views on the character of consent for disposal of personal interests. There are two main approaches to this issue: the first is based on the theory that consent for disposal of personal interests is a juridical act. The second approach is that consent cannot be recognized as a juridical act and should be considered just a declaration of intent or a similar declaration. Therefore, the validity of a consent depends on the adopted theoretical approach defining its character. If is deemed a juridical act, some of the Civil Code provisions will apply and minors will not be able to grant a consent on their own. On the contrary, some of academics argue that if consent is deemed a declaration of intent, then, theoretically, minors will be able to grant consent without their legal representatives (usually parents). The author reaches the conclusion that, regardless of the approach to the character of a consent for disposal of personal interests, the Civil Code provisions should apply accordingly. The main aim of the statutory restrictions concerning the age was to protect minors from, for example, their image being an exploited commercially and from other infringements of their interests. The author also considers whether a fetus’ and a newborn child’s image is protectable and where are the legal boundaries for parents’ and legal representatives’ freedom of disposal of the minor’s personal interests. The Polish family law provides for some tools whose purpose is to protect minors and incapacitated persons from the detrimental consequences of the acts of their representatives. Nonetheless, in practice, it is hard to prevent some damage suffered by the minor and, in this context, a discussion whether the protection should be extended is necessary. In 2017 a Polish court sentenced the father of two-year old child to community service for posting on Facebook a naked photo of his child without the mother’s consent. The court found that if the father had obtained the mother’s consent, he would not have committed an offence. This case shows that concerns about disposal of minors’ personal interests have a great practical importance.
Keywords: personal interests, image, consent, disposal of personal interests, consent for violation of personal interests, violation of personal interests, minors, incapacitated person
Bibliografia:
Andrzejewski M., Relacje rodzinne i inne osoby dorosłe a dzieci w świetle nowych przepisów kodeksu rodzinnego i opiekuńczego i niektórych innych ustaw (wybrane problemy), Acta Iuris Sententis 6, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego” 2014/821
Balcarczyk J., Prawo do wizerunku i jego komercjalizacja, Warszawa 2009
System Prawa Prywatnego, t. 13, Prawo autorskie, red. J. Barta, Warszawa 2007
Prawo autorskie i prawa pokrewne. Komentarz, red. J. Barta, R. Markiewicz, Warszawa 2011
Media a dobra osobiste, red. J. Barta, R. Markiewicz, Warszawa 2009
Ciepła H. i in., Kodeks cywilny, Praktyczny komentarz z orzecznictwem, t. 1, Warszawa 2005
Cisek A., Dobra osobiste i ich niemajątkowa ochrona w kodeksie cywilnym, Wrocław 1989
Ciszewski J., Kodeks cywilny. Komentarz, Warszawa 2014
Ferenc-Szydełko E., Wizerunek dziecka jako dobro prawnie chronione – wybrane zagadnienia [w:] Księga Jubileuszowa Profesora Tadeusza Smyczyńskiego, red. M. Andrzejewski i in., Toruń 2008
Kodeks cywilny. Komentarz, red. E. Gniewek, Warszawa 2011
System Prawa Cywilnego, t. 1, Część ogólna, red. S. Grzybowski, Ossolineum 1985
Grzybowski S., Ochrona dóbr osobistych według przepisów ogólnych prawa cywilnego, Warszawa 1957
Haberko J., Udostępnianie i publikowanie wizerunku nasciturusa, noworodka i małego dziecka w świetle zasady dobra dziecka, RPEiS 2013/3
Jędrejek G., Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Pokrewieństwo i powinowactwo. Komentarz do art. 61 7 –144 1 , Warszawa 2014
Kaczor J., Pojęcie czynności prawnej upoważniającej w nauce prawa cywilnego, „Acta Universitatis Wratislaviensis. Prawo” CCXVI, Wrocław 2005
Dobra osobiste, red. I. Lewandowska-Malec, Warszawa 2014
Kodeks cywilny. Komentarz, t. I, red. K. Pietrzykowski, Warszawa 2011
Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, red. K. Pietrzykowski, Warszawa 2010
Komentarz do Kodeksu cywilnego, red. M. Pyziak-Szafnicka, P. Księżak, Warszawa 2014
Radwański Z., Koncepcja praw podmiotowych osobistych, RPEiS 1988/2
System Prawa Prywatnego, t. 1, Prawo cywilne – część ogólna, red. M. Safjan, Warszawa 2007
System Prawa Prywatnego, t. 1, Prawo cywilne – część ogólna, red. M. Safjan, Warszawa 2012
Sołtysiński S., Dysponowanie autorskimi uprawnieniami osobistymi [w:] Prace z prawa cywilnego wydane dla uczczenia pracy naukowej Profesora Józefa Stanisława Piątkowskiego, red. B. Kordasiewicz, E. Łętowska, Ossolineum 1985
Sośniak M., Znaczenie zgody uprawnionego w zakresie cywilnej odpowiedzialności odszkodowawczej, ZNUJ 1959/6
Sośniak M., Funkcje i skuteczność zgody osoby uprawnionej w zakresie ochrony dóbr osobistych [w:] Prace z prawa cywilnego wydane dla uczczenia pracy naukowej Profesora Józefa Stanisława Piątkowskiego, red. B. Kordasiewicz, E. Łętowska, Ossolineum 1985
Szpunar A., Zgoda uprawnionego w zakresie ochrony dóbr osobistych, RPEiS 1990/1
Sydor-Zielińska A., Rozpowszechnianie wizerunku małoletniego na podstawie art. 81 ust. 2 ustawy i prawie autorskim i prawach pokrewnych, ZNUJ PPWI 2017/4(138)
Prawo reklamy i promocji, red. E. Traple, Warszawa 2007
Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, red. J. Wierciński, Warszawa 2014
Wolter A., Prawo cywilne. Zarys części ogólnej, Warszawa 1967
Wyrwiński M., Autorskie prawa osobiste w obrocie prawnym, Warszawa 2019
Piotr F. Piesiewicz
Problematyka zakazu reklamowania się podmiotów leczniczych oraz lekarzy w świetle Kodeksu Etyki Lekarskiej, prawa krajowego oraz prawa unijnego
Problematyka zakazu reklamy uregulowana w Kodeksie Etyki Lekarskiej oraz w ustawie o działalności leczniczej jest problematyką wielokrotnie poruszaną w literaturze przedmiotu oraz budzącą zainteresowanie samych lekarzy. Analiza tego problemu skłania do przekonania, że do tej pory nie został dokładnie opisany zarówno zakres przedmiotowy, jak i podmiotowy regulacji zakazu reklamy wynikający z regulacji etycznej oraz obowiązujących przepisów prawa. Autor stawia tezę, że na gruncie obecnych rozwiązań etycznych, jak i prawnych istnieją dozwolone formy reklamy podmiotów wykonujących działalność leczniczą np. w formie reklamy pośredniej lub działań leczniczych, które nie są świadczeniami zdrowotnymi lub nie stanowią istoty wykonywania zawodu lekarza. Ponadto z uwagi na rozwiązania zawarte w prawie unijnym, tj. dyrektywie 2000/31/WE o handlu elektronicznym, istnieje możliwość reklamowania się podmiotów wykonujących działania lecznicze za pośrednictwem internetu. Rozwiązania europejskie w sposób znaczący wpływają bowiem na interpretację całkowitego zakazu reklamy ujętej w porządku prawa krajowego.
Słowa kluczowe: Kodeks Etyki Lekarskiej, reklama, zakaz reklamy, działalność lecznicza, lekarz
dr Piotr F. Piesiewicz
doctor of laws, assistant professor at the Faculty of Law of University of Social Sciences and Humanities (SWPS) in the Chair of Intellectual Property Rights Protection, a practising advocate. ORCID: 0000–0002–2736–5363
Problems Relating to the Prohibition of Advertising for Medical Entities and Doctors in the Light of the Code of Medical Ethics, National Law, and EU Law
The prohibition of advertising regulated in the Code of Medical Ethics and the Act on Medical Activities is an issue repeatedly discussed in literature and arousing the interest of doctors themselves. An analysis of this problem leads to the conviction that so far neither the scope of application, nor the group of entities covered by the regulation on the advertising ban, resulting from ethical regulations and applicable legal provisions, have been described in detail. The author puts forward the thesis that on the basis of the existing ethical and legal solutions, there are allowed forms of advertising of entities engaged in medical activities, e.g. in the form of indirect advertising or advertising of medical activities which are not healthcare services and do not constitute the essence of the medical profession. Also, due to the solutions contained in EU law, i.e. Directive 2000/31/ EC on electronic commerce, it is possible for entities performing medical activities to advertise via the Internet. The European solutions have a significant impact on the interpretation of the complete ban on advertising in the Polish law.
Keywords: Code of Medical Ethics, advertising, prohibition of advertising (advertising ban), medical activities, doctor
Bibliografia:
Dercz M., Komentarz do art. 2 [w:] M. Dercz, T. Rek, Ustawa o działalności leczniczej. Komentarz, Warszawa 2014
Harasimiuk D.E., Reklama bezpośrednia a reklama pośrednia [w:] Zakazy reklamy towarów w prawie europejskim i polskim, Warszawa 2011
Jaworska-Dębska B., Wokół pojęcia reklamy, PUG 1993/12
Kur A., Restrictions Under Trademark Law as Flanking Maneuvers to Support Advertising Bans Convention Law Aspects, IIC, 1992/1
Okoń Z., Zakaz reklamy pośredniej [w:] E. Traple i in., Prawo reklamy i promocji, Warszawa 2007
Paszkowska M., Normatywne ograniczenia reklamy związanej z działalnością leczniczą, „Przegląd Prawa Publicznego” 2013/4
Rek T., Komentarz do art. 14 [w:] M. Der cz, T. Rek, Ustawa o działalności leczniczej. Komentarz, Warszawa 2014
Skubisz R., Komentarz do art. 16 u.z.k.n. [w:] Ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Komentarz, red. J. Szwaja, Warszawa 2006
Skubisz R., Zaka Skubisz R., Wiszniewska I., Środki zapobiegania nieuczciwej reklamie w projekcie ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, PiP 1992/4
Stefanicki R., Glosa do wyroku SN z dnia 14 stycznia 1997 r., I CKN 52/96, „Rejent” 1999/1
Stefanicki R., Prawo reklamy w świetle przepisów ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji na tle prawnoporównawczym, Poznań 2003
Walasek-Walczak U., Komentarz do art. 2 [w:] red. F. Grzegorczyk, Ustawa o działalności leczniczej. Komentarz, Warszawa 2013
Załucki M., Reklama podmiotu leczniczego jako reklama (nie)sprzeczna z prawem – uwagi na tle zwalczania nieuczciwej konkurencji, MoP 2014/6 (dodatek)
Zielińska E., Odpowiedzialność zawodowa lekarza i jej stosunek do odpowiedzialności karnej, Warszawa 2001
Żukowski L.J., Psycholog a zawody medyczne, PiM 2017/1z reklamy napojów alkoholowych, „Rejent” 1995/10
