Wymóg uchwały walnego zgromadzenia akcjonariuszy na zbycie lub wydzierżawienie przedsiębiorstwa przez zarządcę w przyśpieszonym postępowaniu układowym (art. 393 pkt 3 k.s.h.).
dr hab. prof. UŚ Andrzej Torbus
Autor jest kierownikiem Zespołu Postępowania Cywilnego Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach oraz radcą prawnym (ORCID: 0000-0003-3930-2658).
Wymóg uchwały walnego zgromadzenia akcjonariuszy na zbycie lub wydzierżawienie przedsiębiorstwa przez zarządcę w przyśpieszonym postępowaniu układowym (art. 393 pkt 3 k.s.h.)
Zarządca ustanowiony w przyśpieszonym postępowaniu układowym wykonuje kompetencje wynikające bezpośrednio z przepisów prawa, a w określonych wypadach podlega nakazom wynikającym z postanowień i zarządzeń sędziego-komisarza albo uchwał rady wierzycieli. Wyłącznie te organy postępowania restrukturyzacyjnego są uprawnione do wyrażenia zgody na zbycie lub wydzierżawienie przedsiębiorstwa dłużnika. Zbędna jest uchwała walnego zgromadzenia akcjonariuszy zezwalająca na dokonanie czynności przez zarządcę. Uchwała walnego zgromadzenia podjęta na podstawie art. 393 pkt 3 Kodeksu spółek handlowych jako rodzaj czynności dotyczącej zarządu – organu spółki akcyjnej jest nie do pogodzenia z autonomicznym statusem zarządcy wobec organów spółki akcyjnej w restrukturyzacji (art. 53 ust. 1 Prawa restrukturyzacyjnego). Przyjęcie odmiennej interpretacji prowadzi do wniosku, że walne zgromadzenie jest organem postępowania restrukturyzacyjnego i w miejsce sędziego-komisarza lub rady wierzycieli może władczo kreować zakres kompetencji zarządcy. Taka uchwała podjęta wbrew zakazowi ustawowemu jest niedopuszczalna i musi być kwalifikowana jako akt prawny nieistniejący.
Słowa kluczowe: Prawo restrukturyzacyjne, sędzia-komisarz, zarządca, walne zgromadzenie akcjonariuszy, rada wierzycieli, zbycie nieruchomości, akt prawny nieistniejący
dr hab. Andrzej Torbus, associate profesor of the University of Silesia in Katowice
The author is the head of the Civil Procedure Unit at the Faculty of Law and Administration, University of Silesia in Katowice, and an attorney at law (ORCID: 0000-0003-3930-2658).
Requirement of a General Meeting Resolution for a Receiver to Sell or Lease an Enterprise in Accelerated Arrangement Proceedings (Article 393(3) of the Code of Commercial Partnerships and Companies)
A receiver appointed in accelerated arrangement proceedings acts within the powers resulting directly from the provisions of law and – in certain cases – is subject to regulations incident to rulings and orders issued by the judge-commissioner or stemming from resolutions of the committee of creditors. Only the aforementioned authorities involved in restructuring proceedings are entitled to consent for an enterprise to be sold or leased. A resolution of the general meeting in the matter of consent for those acts to be performed is therefore unnecessary. A resolution of the general meeting adopted on the basis of Article 393(3) of the Code of Commercial Partnerships and Companies, as a type of act concerning the management board – a governing body of a joint-stock company – is incompatible with the autonomous status of a receiver vis-à-vis the governing bodies of a joint-stock company undergoing restructuring (Article 53(1) of the Restructuring Act). If we embrace a different interpretation, this leads to the conclusion that the general meeting is an authority in restructuring proceedings and, in lieu of the judge-commissioner or the committee of creditors, is entitled to decide on the scope of powers of the receiver. Such a resolution passed against a legal prohibition is inadmissible and should be qualified as a non-existent legal act.
Keywords: Restructuring Act, judge-commissioner, receiver, general meeting, committee of creditors, sale of real estate, non-existent legal act
Bibliografia / References:
Adamus R., Pojęcie „zwykły zarząd” w art. 76 ust. 3 Prawa upadłościowego i naprawczego, „Przegląd Sądowy” 2011/4.
Adamus R., Prawo restrukturyzacyjne. Komentarz, Warszawa 2019.
Adamus R., Skutki dokonania czynności prawnej bez zgody tymczasowego nadzorcy sądowego, „Rejent” 2019/5.
Bator A., Autonomia pojęć związanych z prawem a problem integracji prawoznawstwa (na marginesie rozważań nad normą prawną) [w:] Z zagadnień teorii i filozofii prawa. Autonomia woli, red. J. Helios, Warszawa 2001.
Bator A., Kompetencja w prawie i prawoznawstwie, Wrocław 2004.
Chrapoński D., Wpływ postępowań restrukturyzacyjnych na postępowania cywilne dotyczące masy restrukturyzacyjnej i masy sanacyjnej, „Doradca Restrukturyzacyjny” 2016/2.
Chrapoński D. [w:] Prawo restrukturyzacyjne. Komentarz, red. A. Torbus, A. Witosz, A.J. Witosz, Warszawa 2016.
Cudny Ł., Uchwała w przedmiocie wyrażenia zgody na dochodzenie roszczeń o naprawienie szkody wyrządzonej przy zawiązaniu spółki lub sprawowaniu zarządu albo nadzoru, „Przegląd Prawa Handlowego” 2016/4.
Filipiak P. [w:] Prawo restrukturyzacyjne. Komentarz, red. A. Hrycaj, P. Filipiak, Warszawa 2020.
Frąckowiak J., Charakter prawny uchwał organów spółek kapitałowych a ich zaskarżalność, „Przegląd Prawa Handlowego” 2014/9.
Ganobis M., Uchwały zgromadzeń spółek kapitałowych a pojęcie czynności prawnej, „Monitor Prawniczy” 2007/23.
Gasiński Ł., Granice swobody kształtowania treści statutu spółki akcyjnej, Warszawa 2014, LEX.
Głodowski W., Zarządca w egzekucji przez zarząd przymusowy nad gospodarstwem oraz w egzekucji przez sprzedaż gospodarstwa rolnego, „Przegląd Prawa Rolnego” 2008/1.
Gonet W., Reprezentacja stron umów w obrocie nieruchomościami, Warszawa 2014.
Hrycaj A. [w:] Prawo restrukturyzacyjne. Komentarz, red. A. Hrycaj, P. Filipiak, Warszawa 2020.
Hrycaj A. [w:] System Prawa Handlowego, t. 6, Prawo restrukturyzacyjne i upadłościowe, red. A. Hrycaj, A. Jakubecki, A. Witosz, Warszawa 2016.
Janda P., Doradca restrukturyzacyjny jako pełnomocnik procesowy, „Polski Proces Cywilny” 2018/3.
Jodłowski J., Zarząd przymusowy nieruchomości a uprawnienia materialne osób trzecich, „Polski Proces Cywilny” 1935/23.
Kaszubski R.W., Funkcjonalne źródła prawa bankowego publicznego, Kraków 2006.
Klein A., Charakter prawny organów osób prawnych [w:] Rozprawy z prawa cywilnego. Księga pamiątkowa ku czci Witolda Czachórskiego, red. J. Błeszyński, J. Rajski, Warszawa 1985.
Korzan K., Ogólne uwagi o syndyku upadłości, „Radca Prawny” 1993/2.
Krakowiak M., Egzekucja przez zarząd przymusowy, Warszawa 2011.
Krakowiak M. [w:] Kodeks postępowania cywilnego, t. 2, Komentarz do art. 730–1217, red. J. Jankowski, Warszawa 2019.
Kułak K., Stosunek członkostwa w zarządzie spółki kapitałowej, Warszawa 2015.
Łochowski M. [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, t. 2, red. T. Szanciło, Warszawa 2019.
Malmuk-Cieplak A., Wpływ postępowania upadłościowego na postępowanie egzekucyjne, „Polski Proces Cywilny” 2015/3.
Mrówczyński M., Zawieszenie sądowego postępowania rozpoznawczego w sprawach cywilnych ze względu na rozstrzygnięcia wydane w postępowaniu upadłościowym i w postępowaniu restrukturyzacyjnym, „Przegląd Sądowy” 2016/6.
Nazarewicz P., Stanowisko nadzorcy sądowego w postępowaniu cywilnym, „Przegląd Prawa Handlowego” 1997/5.
Nowak L., Wronkowska S., Zieliński M., Ziembiński Z., Czynności konwencjonalne w prawie, „Studia Prawnicze” 1972/33.
Ochmann P., Możliwości stwierdzenia nieważności części uchwały w świetle konstrukcji nieważności wadliwych uchwał, „Przegląd Sądowy” 2019/10.
Olszak K., Niedopuszczalność zastąpienia orzeczeniem sądowym uchwały wspólników spółki z ograniczoną odpowiedzialnością wyrażającej zgodę na zbycie nieruchomości, „Palestra” 2017/7–8.
Pinior P., Obowiązek wykonania uchwały sprzecznej z prawem, „Przegląd Prawa Handlowego” 2014/9.
Pokora A., Stanowisko prawne syndyka masy upadłości, „Rejent” 1996/7–8.
Popiołek W., Charakter prawny uchwał wspólników i organów spółek handlowych, „Przegląd Prawa Handlowego” 2014/9.
Pyziak-Szafnicka M., Nykiel W., Cywilnoprawna i podatkowoprawna pozycja sądowego zarządcy nieruchomości, „Ruch Prawniczy Ekonomiczny i Socjologiczny” 2005/4.
Sobolewski P., Kontrowersje wokół pojęcia nieistnienia i nieważności czynności prawnej, „Przegląd Prawa Handlowego” 2009/5.
Szczurowski T., Nieistniejące uchwały zgromadzenia spółki kapitałowej, „Monitor Prawniczy” 2007/6.
Szumański A., Glosa do postanowienia SN z 16.02.2005 r., IV CK 555/04, „Orzecznictwo Sądów Polskich” 2005/11.
Szumański A., Normy instruktażowe w kodeksie spółek handlowych (wykładnia art. 219 § 2, art. 382 § 2 i art. 336 § 3 k.s.h.), „Przegląd Prawa Handlowego” 2002/10.
Tajer M., Zakres zastosowania oraz skutki prawne naruszenia art. 17 § 1 i 2 k.s.h., „Prawo Spółek” 2010/7–8.
Wengerek E., Sobkowski J., Glosa do wyroku SN z 13.04.1966 r., II CR 24/66, „Państwo i Prawo” 1968/2.
Zalewski C., Wynagrodzenie nadzorcy, zarządcy, syndyka, „Doradca Restrukturyzacyjny” 2019/4.
Zbiegień-Turzańska A., Reprezentacja spółek kapitałowych i spółdzielni, Warszawa 2018.
Zieliński M., Dwa nurty pojmowania „kompetencji” [w:] Gospodarka. Administracja. Samorząd, red. H. Olszewski, B. Popowska, Poznań 1997.
Zieliński M., Interpretacja jako proces dekodowania tekstu prawnego, Poznań 1972.
Ziembiński Z., Analiza pojęcia czynu, Warszawa 1972.
Ziembiński Z., Kompetencja i norma kompetencyjna, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 1964/4.
Ziembiński Z., O aparaturze pojęciowej dotyczącej sytuacji prawnych, „Państwo i Prawo” 1985/3.
Ziembiński Z., O metodzie analizowania „stosunku prawnego”, „Państwo i Prawo” 1972/2.
Ziembiński Z., Problemy podstawowe prawoznawstwa, Warszawa 1980.
Ziembiński Z., M. Zieliński, Dyrektywy i sposób ich wypowiadania, Warszawa 1992.
dr hab. Bogusław Sołtys
Autor jest wykładowcą w Zakładzie Prawa Gospodarczego i Handlowego Wydziału Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego, prezesem Sądu Arbitrażowego przy Dolnośląskiej Izbie Gospodarczej we Wrocławiu oraz radcą prawnym (ORCID: 0000-0002-8359-7732).
Realizacja praw wierzycieli z zabezpieczenia depozytem likwidacyjnym spółek kapitałowych
Artykuł omawia teoretyczne i praktyczne zagadnienia związane z realizacją praw wierzycieli z zabezpieczenia depozytem likwidacyjnym spółek kapitałowych. Przeprowadzone rozważania umożliwiły zaproponowanie wykładni, która odpowiada społeczno-gospodarczemu przeznaczeniu instytucji depozytu likwidacyjnego oraz jej głównej funkcji związanej z zabezpieczeniem praw wierzycieli. Autor jest zdania, że ogólnikowość unormowania instytucji depozytu likwidacyjnego spółek kapitałowych negatywnie wpływa na skuteczność realizacji praw ich wierzycieli. W konkluzji zaś stwierdził, że regulacja instytucji depozytu likwidacyjnego spółek kapitałowych nie stwarza właściwej gwarancji jednolitości stosowania prawa i wymaga reformy.
Słowa kluczowe: depozyt likwidacyjny, dłużnik osobisty, dłużnik rzeczowy, prawa wierzycieli z depozytu likwidacyjnego, upadek zabezpieczenia, likwidacja depozytu, następstwo prawne
dr hab. Bogusław Sołtys
The author is a lecturer at the Department of Economic and Commercial Law, Faculty of Law, Administration and Economics, University of Wroclaw, President of the Arbitration Court at the Lower Silesian Chamber of Commerce in Wroclaw, as well as an attorney at law (ORCID: 0000-0002-8359-7732).
Exercise of Creditors’ Rights Arising from Security in the Form of Company Liquidation Deposit
The article discusses theoretical and practical issues connected with exercising creditors’ rights arising from security provided in the form of company liquidation deposit. The presented considerations enable the author to suggest an interpretation which is compatible with the social and economic purpose of company liquidation deposit as well as its main function connected with securing creditors’ rights. The author believes that the general nature of the legal regulation of liquidation deposit has a negative impact on the effective exercise of creditors’ rights. In conclusion he states that the legal regulation of company liquidation deposit does not provide proper guarantee of uniform application of law.
Keywords: liquidation deposit, personal debtor, limited debtor, rights of creditors arising from the liquidation deposit, cancellation of security, liquidation of the deposit, legal succession
Bibliografia / References:
Demendecki T. [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz aktualizowany, t. 1, Art. 1–729, red. A. Jakubecki, LEX 2019.
Frąckowiak J. [w:] Kodeks spółek handlowych. Komentarz, red. K. Kruczalak, Warszawa 2001.
Grykiel J., Olejniczak A., Radwański Z. [w:] System Prawa Prywatnego, red. Z. Radwański, t. 2, Prawo cywilnego – część ogólna, red. Z. Radwański, A. Olejniczak, Warszawa 2019.
Gudowski J. [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, t. 4, Postępowanie rozpoznawcze. Postępowanie zabezpieczające, red. T. Ereciński, WK 2016, LEX.
Heropolitańska I., Prawne zabezpieczenia zapłaty wierzytelności, Warszawa 2018.
Jakubecki A., Mojak J., Widło J. (red.), Zabezpieczenia wierzytelności w prawie polskim. W 20-lecie przywrócenia zastawu rejestrowego, Lublin 2017.
Krawczyk-Giehsmann A., Śledzikowski M., Zabezpieczenie wierzytelności spornych w trakcie postępowania likwidacyjnego spółki z o.o., „Monitor Prawa Handlowego” 2018/2.
Markiewicz K., Postępowanie w sprawach depozytowych, Oficyna 2007, LEX.
Markiewicz K., Zwrot przedmiotu z depozytu sądowego, cz. 1, „Monitor Prawniczy” 2008/10.
Markiewicz K., Glosa do wyroku SN z 15.04.2005 r., I CK 735/04, „Państwo i Prawo” 2007/4.
Markiewicz K. [w:] Kodeks postępowania cywilnego, t. 3, Komentarz. Art. 425–729, red. A. Marciniak, Legalis 2020.
Marszałkowska-Krześ E. [w:] System Prawa Handlowego, t. 1, Prawo handlowe. Część ogólna, red. S. Włodyka, Warszawa 2009.
Marszałkowska-Krześ E., Wpisy w rejestrze przedsiębiorców dotyczące spółek handlowych, Warszawa 2004.
Popardowski P. [w:] Ustawa o Krajowym Rejestrze Sądowym. Komentarz, red. K. Osajda, Legalis 2020.
Rachwał A. [w:] System Prawa Handlowego, t. 2a, Prawo spółek handlowych, red. A. Szumański, Warszawa 2019.
Rodzynkiewicz M. [w:] Kodeks spółek handlowych, t. 2b, Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Komentarz. Art. 227–300, red. A. Opalski, Legalis 2018.
Sobolewski P. [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, red. K. Osajda, Legalis 2020.
Szadkowski K., K. Żok (red.), Zabezpieczenia wierzytelności, Warszawa 2020.
Szczurowski T., Kognicja sądu rejestrowego w sprawach wszczynanych na podstawie art. 12 ust. 3 ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowych, Warszawa 2016, https://iws.gov.pl/wp-content/uploads/2018/08/kolor_IWS_Szczurowski-T._Kognicja-s%C4%85du-rejestrowego.pdf (dostęp: 18.08.2020 r.).
Telenga P. [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz aktualizowany, t. 2, Art. 730–1217, red. A. Jakubecki, LEX 2019.
Uliasz M., Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, Warszawa 2008.
Węgrzynowski Ł., Skutki prawne wykreślenia spółki kapitałowej z rejestru przedsiębiorców, cz. I, „Przegląd Prawa Handlowego” 2014/7.
Wrzołek-Romańczuk M., „Wpis niedopuszczalny” w Krajowym Rejestrze Sądowych, „Przegląd Prawa Handlowego” 2002/4.
dr Paweł Mazur
Autor jest adwokatem oraz adiunktem na Wydziale Prawa Uniwersytetu SWPS (ORCID: 0000-0002-0398-3941).
Wybrane problemy związane ze stosowaniem opcji put oraz opcji call w statutach spółek akcyjnych
Do statutów zamkniętych spółek akcyjnych często wprowadza się opcje put, umożliwiające jednemu z akcjonariuszy sprzedaż posiadanych przez niego akcji w razie ziszczenia się określonych warunków, oraz opcje call, na podstawie których uprawniony akcjonariusz może we wskazanych okolicznościach domagać się nabycia akcji należących do innego akcjonariusza po z góry określonej cenie. Pomimo powszechnego stosowania klauzul opcyjnych w obrocie ich interpretacja oraz konsekwencje ich naruszenia mogą budzić pewne wątpliwości.
Słowa kluczowe: opcja put, opcja call, umowa opcji, ograniczenia zbywalności akcji, oferta
dr Paweł Mazur
The author is an advocate, and an assistant professor at the Faculty of Law, SWPS University (ORCID: 0000-0002-0398-3941).
Selected Problems Connected with Applying Put and Call Options in Articles of Association of Joint-Stock Companies
Articles of association of non-public joint-stock companies often provide for put options, which enable one of the shareholders to sell all shares held thereby if certain conditions are met, or call options, which entitle the shareholder to request the purchase of shares held by another shareholder at a predetermined price in specific circumstances. Even though option clauses are more and more frequently applied in practice, their interpretation or the consequences of their breach can cause certain doubts.
Keywords: put option, call option, option contract, restrictions on transferability of shares, offer
Bibliografia / References:
Bączyk M., Jakubiec A., Katner P., Romanowski M., Umowy związane z obrotem papierami wartościowymi na rynku kapitałowym [w:] System Prawa Prywatnego, t. 9, Prawo zobowiązań – umowy nienazwane, red. W.J. Katner, Warszawa 2018.
Chłopecki A., Opcje i transakcje terminowe w prawie polskim, „Glosa” 1996/6.
Chłopecki A., Opcje i transakcje terminowe. Zagadnienia prawne, Warszawa 2001.
Farnsworth E.A., Sanger C., Cohen N.B., Brooks R.R.W., Garvin L.T., Selection for Contracts, New York 2015.
Gasiński Ł., Glosa do wyroku SN z 20.04.2011 r., I CSK 391/10, LEX 2014.
Gasiński Ł., Granice swobody kształtowania treści statutu spółki akcyjnej, Warszawa 2014.
Gębusia I., Rozporządzanie udziałami spółki z o.o. w przypadku zawarcia umowy opcyjnej. Glosa do wyroku SN z dnia 11 marca 2016 r., I CSK 161/15, „Glosa” 2018/3.
Golecki M.J., Charakter prawny opcji giełdowej na tle prawa angielskiego, francuskiego i niemieckiego, „Kwartalnik Prawa Prywatnego” 2004/2.
Golecki M.J., Charakter prawny opcji w polskim prawie cywilnym. Uwagi na tle nowelizacji przepisów Kodeksu cywilnego dotyczących ofertowego trybu zawierania umów, „Palestra” 2006/7–8.
Goszczyk M., Zmiany statutu i kapitału w spółce akcyjnej. Art. 430–458 k.s.h. Komentarz, Warszawa 2009.
Gutowski M., Charakter prawny oferty na tle niedawnych zmian w kodeksie cywilnym, „Państwo i Prawo” 2005/3.
Gutowski M., Umowa opcji, Kraków 2003.
Gutowski M., Radwański Z. [w:] System Prawa Prywatnego, t. 2, Prawo cywilne – część ogólna, red. Z. Radwański, A. Olejniczak, Warszawa 2019
Jakubiec A., Charakter prawny i zmiany podmiotowe w umowie opcji, „Przegląd Prawa Handlowego” 2009/4.
Jastrzębski J., Ponownie o zapewnieniach jako źródle odpowiedzialności gwarancyjnej – polemika, „Przegląd Prawa Handlowego” 2015/3.
Koch J. [w:] Aktiengesetz, red. U. Hüffer, J. Koch, München 2016.
Kocot W.J., Wpływ Internetu na prawo umów, Warszawa 2004.
Koffman L., MacDonald E., The Law of Contract, Oxford 2010.
Koziorowski L., Umowa opcji kupna lub sprzedaży jako gra i zakład, „Przegląd Prawa Handlowego” 1996/5.
Krajewski M., Zobowiązania powstające podczas zawierania umów [w:] System Prawa Prywatnego, t. 5, Prawo zobowiązań – część ogólna, red. K. Osajda, Warszawa 2020.
Krecek T., Die Gewährleistungshaftung beim Unternehmenskauf nach deutschem und englischem Recht – eine Rechtsvergleichende Untersuchung, Bochum 2001.
Kwaśnicki R.L., Swoboda w kształtowaniu treści umów i statutów spółek kapitałowych (na tle prawa niemieckiego), Warszawa 2010.
Łolik M., Współczesne prawo kontraktów – wybrane zagadnienia, Warszawa 2014.
Machnikowski P., Radwański Z., Zawarcie umowy [w:] System Prawa Prywatnego, t. 2, Prawo cywilne – część ogólna, red. Z. Radwański, A. Olejniczak, Warszawa 2019.
Mazur P., Umowa spółki jako pactum in favorem tertii, „Przegląd Prawa Handlowego” 2018/1.
McGregor D.B., Adams C.M., Graduate Lawyering Program, New York 2015.
Michalski M., Spółka akcyjna, Warszawa 2014.
Olejniczak A., Grykiel J. [w:] Kodeks cywilny, t. 1, Komentarz. Art. 1–352, red. M. Gutowski, Warszawa 2018
Opalski A., Prawa i obowiązki akcjonariuszy [w:] System prawa prywatnego, t. 17b, Prawo spółek kapitałowych, red. S. Sołtysiński, Warszawa 2016.
Opalski A. [w:] Kodeks spółek handlowych. Komentarz, t. 3a, Spółka akcyjna. Komentarz do art. 301–392, red. A. Opalski Warszawa 2016.
Opalski A., Wiśniewski A.W. [w:] Kodeks spółek handlowych. Komentarz, t. 3a, Spółka akcyjna. Komentarz do art. 301–392, red. A. Opalski Warszawa 2016.
Pentz A. [w:] Münchener Kommentar zum Aktiengesetz: AktG Band 1: §§ 1-75, red. W. Goette, M. Habersack, S. Kalss, München 2016.
Radwan A., Ius dissidentium. Granice konsensusu korporacyjnego i władzy większości w spółkach kapitałowych, Warszawa 2016.
Radwański Z., Prawo cywilne – część ogólna, Warszawa 2009.
Rodzynkiewicz M., Kodeks spółek handlowych. Komentarz, Warszawa 2012.
Rogers J. S., Young K. G., The Law of Contracts. Cases and Materials, New York 2017.
Romanowski M., Cel spółki i charakter prawny umowy spółki, „Studia Prawa Prywatnego” 2015/3.
Romanowski M., Charakter prawny kontraktu opcyjnego, „Przegląd Prawa Handlowego” 1999/5.
Romanowski M., Umowa spółki [w:] System Prawa Prywatnego, t. 16, Prawo spółek osobowych, red. A. Szajkowski, Warszawa 2016
Ross S., Westerfield R., Jordan B., Fundamentals of Corporate Finance, New York 2018.
Solveen D. [w:] Aktiengesetz, red. W. Hölters, München 2014.
Sołtysiński S. [w:] S. Sołtysiński, A. Szajkowski, A. Szumański, J. Szwaja, Kodeks spółek handlowych, t. 3, Spółka akcyjna. Komentarz do artykułów 301–490, Warszawa 2013.
Szlęzak A., Representations and warranties w umowach poddanych prawu polskiemu, „Przegląd Prawa Handlowego” 2007/10.
Tajer M., Zawiązanie spółki akcyjnej i jego charakter prawny, „Przegląd Prawa Handlowego” 2006/7.
Tarska M., Zakres swobody umów w spółkach handlowych, Warszawa 2012.
Treszkiewicz P., Instrumenty pochodne [w:] System Prawa Handlowego, t. 4, Prawo instrumentów finansowych, red. M. Stec, Warszawa 2016Wiaderek G., Umowa opcyjna – konstrukcja prawna, „Glosa” 1999/3.
Wiaderek G., Umowa opcyjna – konstrukcja prawna, „Glosa” 1999/3.
Wolter A., Ignatowicz J., Stefaniuk K., Prawo cywilne. Zarys części ogólnej, Warszawa 2001.
Zimmermann R., Knütel R., Meincke J.P, Rechtsgeschichte und Privatrechtsdogmatik, München 1999.
dr Adam Olszewski LL.M. (Mainz)
Autor jest radcą prawnym (ORCID: 0000-0002-7358-3353).
Indywidualne prawo kontroli wspólnika spółki z o.o. w upadłości
Mocą art. 212 § 1 zd. 1 k.s.h. ustawodawca przyznał każdemu wspólnikowi spółki z o.o. indywidualne prawo kontroli. Na jego podstawie wspólnik lub wspólnik z upoważnioną przez siebie osobą może w każdym czasie przeglądać księgi i dokumenty spółki, sporządzać bilans dla swego użytku lub żądać wyjaśnień od zarządu (art. 212 § 1 zd. 2 k.s.h.). W przypadku ustanowienia rady nadzorczej lub komisji rewizyjnej umowa spółki może wyłączyć albo ograniczyć indywidualną kontrolę wspólników (art. 213 § 3 k.s.h.). Do problemów praktycznych, które wyłaniają się na tle powyższej regulacji, należą zagadnienia związane z istnieniem oraz realizacją indywidualnego prawa kontroli po ogłoszeniu upadłości spółki. Część autorów twierdzi, że indywidualne prawo kontroli przysługuje wspólnikowi także po tym zdarzeniu prawnym. Jednocześnie zostało wyrażone zapatrywanie, zgodnie z którym indywidualne prawo kontroli nie jest wykonywane względem syndyka. Celem niniejszej artykułu jest wyjaśnienie znaczenia art. 212 k.s.h. w toku tzw. właściwego postępowania upadłościowego spółki z o.o.
Słowa kluczowe: prawo upadłościowe, indywidualne prawo kontroli, spółka z o.o.
dr Adam Olszewski LL.M. (Mainz)
The author is an attorney at law (ORCID: 0000-0002-7358-3353).
Individual Right to Control of a Shareholder of a Limited Liability Company in Bankruptcy
Article 212(1), first sentence, of the Code of Commercial Partnerships and Companies [CCPC] grants every shareholder of a limited liability company an individual right to control. On its basis a shareholder or a shareholder with a person authorized thereby can at any time inspect the company’s books and documents, prepare a balance sheet for their own use or request explanations from the management board (Article 212(1), second sentence, CCPC). In case of establishment of a supervisory board or an audit committee, the articles of association might exclude or limit the individual control by shareholders (Article 213(3) CCPC). The practical problems that appear in the context of the above regulation include issues connected with the existence and exercise of the individual right to control once the company has been declared bankrupt. Some authors claim that shareholders enjoy the individual right also after this legal event. At the same time, a view has been expressed that the individual right to control is not exercised vis-a-vis the trustee in bankruptcy. This paper aims at explaining the importance of Article 212 CCPC during the so-called proper insolvency proceedings in respect of a limited liability company.
Keywords: insolvency law, individual right to control, Limited Liability Company
Bibliografia / References:
Adamus R., Prawo upadłościowe. Komentarz, Warszawa 2019.
Adamus R., Zaskarżanie uchwał walnego zgromadzenia spółki akcyjnej w upadłości, „Doradca Restrukturyzacyjny” 2019/2.
Chomiuk M. [w:] Kodeks spółek handlowych. Komentarz, red. Z. Jara, Legalis 2019.
Chrapoński D. [w:] Prawo upadłościowe. Komentarz, red. A.J. Witosz, Warszawa 2017.
Gewald W. [w:] Prawo upadłościowe. Komentarz, red. A.J. Witosz, Warszawa 2017.
Gil I. [w:] System Prawa Handlowego, t. 6, Prawo restrukturyzacyjne i upadłościowe, red. A. Hrycaj A., Jakubecki, A. Witosz, Warszawa 2016.
Gil I., Sytuacja prawna syndyka masy upadłości, Warszawa 2007.
Gurgul S., Prawo upadłościowe. Prawo restrukturyzacyjne. Komentarz, Warszawa 2018.
Guza L. [w:] Prawo upadłościowe i naprawcze. Komentarz, red. W. Witosz, A.J. Witosz, Warszawa 2014.
Herbet A. [w:] System Prawa Prywatnego, t. 17A, Prawo spółek kapitałowych, red. S. Sołtysiński, Warszawa 2015.
Hrycaj A., Sachajko M., Zakaz prowadzenia działalności gospodarczej i zakaz sprawowania określonych funkcji jako środek prawny sankcjonowania naruszenia norm ustawy – Prawo upadłościowe, „Czasopismo Kwartalne Całego Prawa Handlowego, Upadłościowego oraz Rynku Kapitałowego” 2008/4.
Janda P., Prawo upadłościowe. Komentarz, LEX 2019.
Kempiński P., Obowiązki informacyjne upadłego wykonywane przez syndyka, „Doradca Restrukturyzacyjny” 2020/2.
Kopaczyńska-Pieczniak K. [w:] Kodeks spółek handlowych, t. 2, Komentarz do art. 151–300, red. A. Kidyba, Warszawa 2017.
Korzonek J., Prawo upadłościowe i prawo o postępowaniu układowym, t. 1, Komentarz. Przepisy wprowadzające – przepisy wykonawcze – ustawy dodatkowe, Bydgoszcz 1992.
Kućka M., Administrator zabezpieczeń, Warszawa 2017.
Mrówczyński M., Postępowanie nieprocesowe w sprawach zakazu prowadzenia działalności gospodarczej, Warszawa 2012.
Nowacki A., Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, t. 1, Komentarz. Art. 151–226 KSH, Warszawa 2018.
Opalski A. [w:] Kodeks spółek handlowych, t. 2A, Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Komentarz. Art. 151–226, red. A. Opalski, Warszawa 2018.
Pabis R. [w:] J. Bieniak i in., Kodeks spółek handlowych. Komentarz, Warszawa 2019.
Popiołek W. [w:] System Prawa Handlowego, t. 2B, Prawo spółek handlowych, red. A. Szumański, Warszawa 2019.
Rachwał A. [w:] System Prawa Handlowego, t. 2A, Prawo spółek handlowych, red. A. Szumański, Warszawa 2019.
Rodzynkiewicz M., Kodeks spółek handlowych. Komentarz, Warszawa 2018.
Sobolewski P. [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, red. K. Osajda, Legalis 2019.
Strzelczyk K. [w:] Kodeks spółek handlowych. Komentarz. Tytuł III. Spółki kapitałowe. Dział I. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, red. R. Potrzeszcz, T. Siemiątkowski, Warszawa 2011.
Szumański A. [w:] S. Sołtysiński, A. Szajkowski, A. Szumański, J. Szwaja, Kodeks spółek handlowych, t. 2, Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Komentarz do artykułów 151–300, Warszawa 2014.
Zedler F. [w:] A. Jakubecki, F. Zedler, Prawo upadłościowe i naprawcze. Komentarz, Warszawa 2010.
Zienkiewicz D. [w:] Prawo upadłościowe i naprawcze. Komentarz, red. D. Zienkiewicz, Warszawa 2006.
Zimmerman P., Prawo upadłościowe. Prawo restrukturyzacyjne. Komentarz, Warszawa 2018.
Łukasz Duśko
Autor jest doktorantem w Katedrze Prawa Karnego Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie oraz aplikantem adwokackim (ORCID: 0000-0001-9841-7346).
Mateusz Szurman
Autor jest doktorantem w Katedrze Prawa Karnego Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie oraz aplikantem adwokackim (ORCID: 0000-0002-5503-6065).
Karalność za wykroczenie jako okoliczność ograniczająca możliwość prowadzenia działalności gospodarczej
Ukaranie za wykroczenie może nieść za sobą daleko idące, negatywne konsekwencje w swobodzie prowadzenia działalności gospodarczej. Ukarany przedsiębiorca nader często zostaje pozbawiony możliwości skorzystania z szeroko rozumianych ulg, dofinansowań czy otrzymania zezwoleń. Z uwagi na różnorodność normatywnych zwrotów, służących ustawodawcy do określenia kręgu podmiotów ograniczanych w prawach, nierzadko konkretny przedsiębiorca nie wie, czy ubiegając się o przyznanie określonego uprawnienia lub świadczenia może – często pod rygorem odpowiedzialności karnej – złożyć oświadczenie o niekaralności za wykroczenie. Celem niniejszego opracowania jest uporządkowanie tych kwestii, m.in. poprzez szczegółową wykładnię zwrotów „uznany winnym za wykroczenie”, „skazany za wykroczenie” oraz „ukarany za wykroczenie”, jak też odniesienie się do problematyki zatarcia ukarania, która to kwestia ze względu na szczątkową i niepełną regulację w tym zakresie pozostaje nie mniej problematyczna.
Słowa kluczowe: swoboda działalności gospodarczej, wykroczenie, ukaranie, skazanie, zatarcie
Łukasz Duśko
The author is a doctoral student at the Department of Criminal Law, Jagiellonian University in Krakow and a trainee advocate (ORCID: 0000-0001-9841-7346).
Mateusz Szurman
The author is a doctoral student at the Department of Criminal Law, Jagiellonian University in Krakow and a trainee advocate (ORCID: 0000-0002-5503-6065).
Punishment for a Contravention as a Circumstance which Limits Freedom of Establishment
Having a punishment for a contravention on one’s record may have far-reaching negative consequences for freedom of establishment. A punished entrepreneur is often deprived of the opportunity to benefit from broadly understood reliefs and subsidies or to obtain permits. Due to various expressions used in the law in reference to the person who committed a contravention, frequently a specific entrepreneur may not know when applying for a given right or benefit (often under penalty of criminal liability for making a false statement) if he or she has a clean criminal record. The aim of this article is to find a proper understanding of these issues, including by a detailed interpretation of phrases such as: ‘found guilty of a contravention’, ‘sentenced for a contravention’ and ‘punished for contravention’, as well as to refer to the issue of expungement of the sentence, which also raises doubts because of its ambiguous and incomplete regulation.
Keywords: freedom of establishment, contravention, punishment, sentence, expungement (of sentence)
Bibliografia / References:
Banasik K., Zatarcie ukarania za wykroczenia, „Przegląd Sądowy” 2017/9.
Bojarski T. [w:] Kodeks wykroczeń. Komentarz, red. T. Bojarski, WKP 2019, LEX.
Hofmański P., Zabłocki S., Elementy metodyki pracy sędziego w sprawach karnych, Warszawa 2011.
Kurzępa B., Kodeks wykroczeń. Komentarz, LexisNexis 2008, LEX.
Leciak M. [w:] Kodeks wykroczeń. Komentarz, red. P. Daniluk, Warszawa 2019, Legalis.
Piotr Podsiadło
Autor jest adwokatem, starszym prawnikiem w Kancelarii Ernst & Young Law Tałasiewicz, Zakrzewska i Wspólnicy sp. k.
Sprzedaż udziałów spółki w restrukturyzacji
Artykuł zawiera analizę najważniejszych zagadnień prawnych związanych ze sprzedażą udziałów spółki w restrukturyzacji, skupiając się na istniejących wymogach formalnych oraz klauzulach umownych zabezpieczających interesy stron transakcji, ze szczególnym uwzględnieniem prawa spółek, prawa restrukturyzacyjnego oraz praktyki transakcyjnej. Autor wyjaśnia między innymi, jak interpretować wymóg uzyskania zgód korporacyjnych w kontekście restrukturyzacyjnym oraz jak zminimalizować ryzyka związane z nabyciem spółki niewypłacalnej lub zagrożonej niewypłacalnością. Transakcje mające za przedmiot udziały restrukturyzowanych spółek nie należą w Polsce do częstych, ale istnieją sytuacje, w których przyjęcie struktury share deal transakcji będzie uzasadnione. Artykuł odpowiada na wątpliwości, które mogą pojawić się przy sprzedaży udziałów spółki w restrukturyzacji, starając się w ten sposób ograniczyć ryzyka prawne i zwiększyć zainteresowanie tego typu transakcjami.
Słowa kluczowe: sprzedaż udziałów, restrukturyzacja, transakcje, spółka zagrożona niewypłacalnością
Piotr Podsiadło
The author is an advocate, Senior Associate at Ernst & Young Law Tałasiewicz, Zakrzewska i Wspólnicy sp. k. law firm
Sale of Shares in a Company in Restructuring
The article analyses the most fundamental legal issues related to sale of shares in a company in restructuring, focusing on the existing legal requirements and contractual clauses that protecting interests of parties to such transactions, with particular focus on corporate law, restructuring law, and M&A practice. The author explains, among other things, how to interpret the requirement of obtaining corporate approvals in a restructuring context and how to minimize the risks resulting from purchasing a company which is insolvent or threatened by insolvency. Transactions on shares in restructured companies are not common in Poland, but there are certain situations in which share deal transactions will be justified. The article addresses doubts that may arise when selling shares in a company in restructuring, seeking to mitigate legal risks and promote interest in such transactions.
Keywords: share sale, restructuring, transactions, company threatened by insolvency
Bibliografia / References:
Adamus R., Prawo restrukturyzacyjne. Komentarz, Legalis 2019.
Adamus R. [w:] System Prawa Handlowego, t. 6, Prawo restrukturyzacyjne i upadłościowe, red. A. Hrycaj, A. Jakubecki, A. Witosz, Warszawa 2019.
Chrapoński D. [w:] Prawo restrukturyzacyjne. Komentarz, red. A. Torbus, A.J. Witosz, A. Witosz, LEX 2016.
Filipiak P. [w:] Prawo restrukturyzacyjne. Komentarz, red. P. Filipiak, A. Hrycaj, LEX 2017.
Gessel-Kalinowska vel Kalisz B., Oświadczenia i zapewnienia w umowie sprzedaży udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością (w świetle zasady swobody umów), Warszawa 2010.
Gurgul S., Prawo upadłościowe. Prawo restrukturyzacyjne. Komentarz, Legalis 2018.
Hopt K.J., Proces transakcyjny i klauzule umowne w transakcjach M&A, „Przegląd Prawa Handlowego” 2016/7.
Hrycaj A., Cztery postępowania restrukturyzacyjne, „Doradca Restrukturyzacyjny” 2015/9 (1).
Jara Z., Zasady przeprowadzania transakcji asset deal i share deal ze szczególnym uwzględnieniem memorandum of understanding oraz due diligence, Dodatek do „Monitora Prawniczego” 2002/23, Fuzje i przejęcia (Mergers and Acquisition).
Jastrzębiec-Siemiątkowska P., Czornik A., Wykonywanie uprawnień korporacyjnych z udziałów (akcji) przez zarządcę w postępowaniu sanacyjnym, „Doradca Restrukturyzacyjny” 2019/1 (15).
Kocemba K., Salwa J., Tomczak M., Sprzedaż udziałów lub akcji – modelowa umowa Share Purchase Agreement, Warszawa 2014.
Machnikowski P. [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, red. E. Gniewek, P. Machnikowski, Legalis 2019.
Merczyński B., Murawska M., Wpływ otwarcia postępowania restrukturyzacyjnego na postępowania sądowe i egzekucyjne, „Monitor Prawa Bankowego” 2015/12.
Nowacki A., Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, t. 1, Komentarz, art. 151–226 KSH, Legalis 2018.
Ochmann P., Wykonywanie uprawnień z udziałów i akcji należących do dłużnika znajdującego się w postępowaniu sanacyjnym, „Monitor Prawniczy” 2019/5.
Opalski A. [w:] Kodeks spółek handlowych, t. 2a, Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Komentarz. Art. 151–226, red. A. Opalski, Warszawa 2018.
Pabis R. [w:] Kodeks spółek handlowych. Komentarz, Legalis 2020.
Radwański Z., Trzaskowski R. [w:] System Prawa Prywatnego, t. 2, Prawo cywilne – część ogólna, red. Z. Radwański, A. Olejniczak, Warszawa 2019.
Rodzynkiewicz M. [w:] Kodeks spółek handlowych, t. 2b, Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Komentarz. Art. 227–300, red. A. Opalski, Legalis 2018.
Simpson S.V., Goffman J., The Law and Practice of restructuring in the UK and US, red. C. Mallon, S.Y. Waisman, R.C. Schrock, Oxford 2017.
Spyra M., Włodyka S. [w:] System Prawa Handlowego, t. 5, Prawo umów handlowych, red. M. Stec, Warszawa 2019.
Stanik M. [w:] Kodeks spółek handlowych. Komentarz, red. Z. Jara, Legalis 2020.
Zalewski C., Sprzedaż w toku postępowania sanacyjnego ze skutkiem sprzedaży egzekucyjnej (art. 323 pr.re.), „Doradca Restrukturyzacyjny” 2019/1 (15).
Zedler F., Pozbawienie wierzycieli prawa głosowania nad układem zawieranym w postępowaniach restrukturyzacyjnych i upadłościowych, „Polski Proces Cywilny” 2018/1.
Zielińska-Barłożek I., Szewczyk M. [w:] M. Barłowski i in., Transakcje przejęć i fuzji, Warszawa 2011.
Zimmerman P., Prawo upadłościowe. Prawo restrukturyzacyjne. Komentarz, Legalis 2020.
Mateusz Grześków
Autor jest doktorantem w Katedrze Prawa Gospodarczego Prywatnego Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz prawnikiem w Kancelarii Sołtysiński Kawecki & Szlęzak (ORCID: 0000-0003-1011-6413).
Procedura odkupu akcji wykluczonych z obrotu na rynku regulowanym (część II)
Niniejszy artykuł stanowi kontynuację omówienia procedury odkupu akcji wykluczonych z obrotu na rynku regulowanym, która została wprowadzona w drodze ostatniej doniosłej nowelizacji ustawy o ofercie publicznej poprzez dodanie nowego art. 83a i 83b. W pierwszej części artykułu omówiono kwestie związane z: tłem wprowadzenia procedury odkupu akcji wykluczonych z obrotu i jej umiejscowieniem w systemie prawa handlowego oraz prawa rynków kapitałowych, charakterystyką spółki, w której odkup akcji jest przeprowadzany, wyłączeniem prawa odkupu akcji w przypadku upadłości spółki, przedmiotem odkupu oraz typologią akcjonariuszy uprawnionych do żądania odkupu akcji. Niniejszy tekst przedstawia natomiast kwestie dotyczące wyróżnienia podmiotów obowiązanych do przeprowadzenia odkupu akcji oraz szczegółowych aspektów proceduralnych, głównie związanych z zasadami złożenia żądania odkupu, ustalenia ceny odkupu akcji oraz jego finansowania i rozliczenia.
Słowa kluczowe: akcjonariusz mniejszościowy, przymusowy odkup akcji, wykluczenie z obrotu giełdowego, procedura, żądanie odkupu akcji, cena odkupu akcji, rozliczenie
Mateusz Grześków
The author is a doctoral student at the Department of Private Economic Law, Jagiellonian University in Krakow and a lawyer at Sołtysiński Kawecki & Szlęzak law firm (ORCID: 0000-0003-1011-6413).
The Procedure of Buy-out of Public Company Shares Delisted from Trading on the Regulated Market (part II)
This article continues the discussion of the procedure of buy-out of shares delisted from trading on the regulated market, which procedure was introduced by the latest significant amendment to the Act on Public Offering through insertion of new Articles 83a and 83b. In the first part of the article the following issues were presented: background of the introduction of the buy-out procedure along with its role in the system of corporate law and capital markets law; a description of the company where the buy-out procedure is carried out; exclusion of the right to demand the buy-out in the event of a company’s insolvency, and a typology of shareholders entitled to request a buy-out of their shares. This part discusses issues pertaining to the determination of entities forced to carry out the buy-out and detailed procedural aspects, in particular related to the rules on submitting buy-out requests, calculation of the buy-out price, and its settlement.
Keywords: minority shareholder, mandatory buy-out (reverse squeeze-out), delisting from public trading, procedure, share buy-out request, share buy-out price, settlement
Bibliografia / References:
Dyl M. [w:] Ustawa o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych. Komentarz, red. A. Chłopecki, M. Dyl, Warszawa 2014.
Jagielska M., Jagielski J., Stankiewicz R., Grzywacz M. [w:] Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, red. R. Hauser, M. Wierzbowski, Warszawa 2019.
Mataczyński M. [w:] Prawo rynku kapitałowego, red. T. Sójka, Warszawa 2015.
Opalski A. [w:] Kodeks spółek handlowych, t. 3a, Spółka akcyjna. Komentarz. Art. 301–392, red. A. Opalski, Warszawa 2016.
Oplustil K. [w:] J. Bieniak o in., Kodeks spółek handlowych. Komentarz, Warszawa 2020.
Pabis R. [w:] Kodeks spółek handlowych, t. 3b, Spółka akcyjna. Komentarz. Art. 393–490, red. A. Opalski, Warszawa 2016.
Popiołek W. [w:] Kodeks spółek handlowych. Komentarz, red. J.A. Strzępka, Warszawa 2015.
Rodzynkiewicz M. [w:] Kodeks spółek handlowych, t. 4, Łączenie, podział i przekształcanie spółek. Przepisy karne. Komentarz. Art. 491–633, red. A. Opalski, Warszawa 2016.
Sójka T. [w:] Prawo rynku kapitałowego, red. T. Sójka, Warszawa 2015.
Róg-Dyrda J. [w:] Prawo rynku kapitałowego. Komentarz, red. M. Wierzbowski, L. Sobolewski, P. Wajda, Warszawa 2018.
Wajda P. [w:] Prawo rynku kapitałowego. Komentarz, red. M. Wierzbowski, L. Sobolewski, P. Wajda, Warszawa 2018.
Witosz J.A. [w:] Kodeks spółek handlowych, t. 4, Komentarz do art. 491–633, red. A. Kidyba, Warszawa 2018.
