Koncepcja osiągnięcia efektywnego naboru pracowników samorządowych jako intencja zmian ustawowych
mgr Dawid Chaba
doktorant w Katedrze Prawa Samorządu Terytorialnego na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego
Koncepcja osiągnięcia efektywnego naboru pracowników samorządowych jako intencja zmian ustawowych
Obowiązująca ustawa o pracownikach samorządowych weszła w życie 1.01.2009 r., zastępując przepisy ustawy z 22.03.1990 r. Ustawodawca dostrzegł konieczność uregulowania zadań i obowiązków pracowników samorządowych w taki sposób, aby możliwe było efektywne zarządzanie kadrami samorządowymi, zbliżonymi do standardów europejskich. Niniejszy artykuł ma na celu wskazanie zalet i wad obowiązującej regulacji prawnej oraz ocenę ich funkcjonowania w aktualnym porządku społeczno-gospodarczym.
Słowa kluczowe: pracownik samorządowy, nabór, wolne stanowisko urzędnicze, zatrudnienie
Effective recruitment of local government officials as the goal of changed legislation
The current Act on local government officials was implemented 1 January 2009 and superseded regulations of the Act of 22 March 1990. The legislator deemed it necessary to regulate tasks and duties of local government officials in such a way as to make local government human resources management efficient in line with European standards. This paper presents both advantages and disadvantages of the current regulations and assesses their role in the current socioeconomic environment.
Keywords: local government official, recruitment, administration official vacancy, employment
Bibliografia:
Borczyk W., Propozycje zmian w ustawie o pracownikach samorządowych, w tym uwzględnienie statusu prawno-organizacyjnego skarbnika i sekretarza jako czynników stabilizujących samorząd terytorialny, Kraków 2015.
Ćwiertniak B.M., Książek D., komentarz do art. 11 ustawy o pracownikach samorządowych [w:] Prawo urzędnicze, K.W. Baran (red.), LEX 2014.
Drobny W., Mazuryk M., Zuzankiewicz P., Ustawa o pracownikach samorządowych. Komentarz, Oficyna 2010.
Florek L., Nowacki K., Opinia z 9 czerwca 2008 r. o projekcie ustawy o pracownikach samorządowych, „Przegląd Legislacyjny” 2008/3.
Goździewicz G., Wpływ instytucji zbiorowego prawa pracy na status prawny pracowników służby cywilnej i samorządu terytorialnego [w:] Stosunki pracy w służbie cywilnej i samorządzie terytorialnym, Sanetra W. (red.), Białystok 2001.
Krawczyk P., Zmiany w statusie prawnym pracowników samorządowych wynikające z nowej ustawy o pracownikach samorządowych, „Zeszyty Naukowe Seria: Administracja i Zarządzanie”, 2009/80(7).
Mazur S. (red.), Rozwój instytucjonalny, Poradnik dla samorządów terytorialnych, Kraków 2004.
Mordel T., Co zmienia nowa ustawa o pracownikach samorządowych? http://www.samorzad.lex.pl/czytaj/-/artykul/co-zmienia-nowa-ustawa-o-pracownikach-samorzadowych.
Najwyższa Izba Kontroli, Informacja o wynikach kontroli naboru pracowników na stanowiska urzędnicze w jednostkach samorządu terytorialnego, https://www.nik.gov.pl/plik/id,2081,vp,2571.pdf.
Najwyższa Izba Kontroli, Informacja o wynikach kontroli naboru pracowników na stanowiska urzędnicze w jednostkach samorządu terytorialnego, nr ewid. 184/2013/P/13/192/LZG.
Najwyższa Izba Kontroli, Realizacja zadań pracodawcy w odniesieniu do pracowników jednostek samorządu terytorialnego. Informacja o wynikach kontroli, https://www.nik.gov.pl/plik/id,5106,vp,6625.pdf.
Pisarczyk Ł., Nowa ustawa o pracownikach samorządowych. Teza nr 2, „Praca i Zabezpieczenie społeczne” 2009/3, LEX nr 97974/2.
Płażek S., Nabór na stanowiska urzędnicze w samorządzie terytorialnym – uwagi krytyczne, https://aplikanci.profinfo.pl/gfx/lexisnexis/userfiles/files/nabor_na_stanowiska_urzednicze_w_samorzadzie_terytorialnym__uwagi_krytyczne.pdf.
Rycak A., Rycak M., Stelina J., Stępień J., Ustawa o pracownikach samorządowych. Komentarz, Warszawa 2016.
Szewczyk H., Stosunki pracy w samorządzie terytorialnym, Warszawa 2012.
Walczak W., Organizacyjno-prawne uwarunkowania związane z zatrudnianiem pracowników samorządowych na przykładzie Urzędu Miasta Łodzi, „Master of Business Administration”, 2011/19(5).
dr hab. Leszek Bielecki, prof. UJK
Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach
Prawo a nieformalne reguły rywalizacji o władzę na przykładzie próby przesilenia politycznego w dniu 16.12.2016 r. w Polsce
Analiza dotyczy wydarzeń w polskim Sejmie w dniu 16.12.2018 r. Z nieuzasadnionych przyczyn opozycja parlamentarna zablokowała mównicę w Sejmie. W związku z tym marszałek Sejmu przeniósł posiedzenie do innej sali parlamentarnej. Analiza skutków społecznych i prawnych prowadzi do wniosku, że sytuacja nie została rozwiązana przez obowiązujące przepisy prawne. W związku z tym należy uzupełnić przepisy prawne w tym zakresie. Niewątpliwie skorzystałoby społeczeństwo i parlamentarzyści.
Słowa kluczowe: Polski Sejm, opozycja parlamentarna, konflikt, przesilenie polityczne
Law and informal rules of competition for power on the example of the attempt of the political solstice on 16 December 2016 in Poland
The study concerns events in the Polish Sejm on 16 December 2018. For justified reasons, the parliamentary opposition blocked the rostrum in the Sejm. In this connection, the Speaker of the Sejm moved the session to a different parliamentary chamber. The analysis of social and legal consequences leads to the conclusion that the situation has not been resolved by the applicable legal provisions. Therefore, legal provisions should be supplemented in this respect. Undoubtedly, society and parliamentarians would benefit.
Keywords: Polish Sejm, parliamentary opposition, conflict, political solstice
Bibliografia:
Balicki R., Ekspertyza dotycząca legalności 33. posiedzenia Sejmu RP odbytego w Sali Kolumnowej BAS-2/17A, z 9.01.2017 r., https://fssm.pl/ckfinder_pliki/files/Opinie%20prawne/2017.01.09_Opinia_dr.Ryszarda_Balickiego_dot_legalno%C5%9Bci_posiedzenia_Sejmu_16.12.2016.pdf, Warszawa 2017.
Banaszak B., Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, Warszawa 2009.
Grabowski R., Kworum [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz encyklopedyczny, red. Skrzydło W., Grabowska S., Grabowski R., Warszawa 2009.
Szymanek J., Opinia w przedmiocie zasadności kontynuowania plenarnego posiedzenia Sejmu w sali im. Kazimierza Pużaka (tzw. sali kolumnowej) w dniu 16 grudnia 2016 r., http://www.sejm.gov.pl/media8.nsf/files/ASEAAHBGD6/%24File/Opinia%20prof.%20UW%2C%20dr.%20hab.%20Jaros%C5%82awa%20Szymanka_27%20grudnia%202016%20r..pdf.
Wyrembak J., Opinia prawna w sprawie zachowań grupy Posłów w trakcie 33. posiedzenia Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 16 grudnia 2016 roku, i następujących po nim – oraz możliwości przywrócenia elementarnego porządku prawnego w sali posiedzeń Sejmu, Biuro Analiz Sejmowych Kancelarii Sejmu, Warszawa 2017.
Zubik M., Organizacja wewnętrzna Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 2003.
dr Dobrochna Minich
Veto players jako koncepcja rywalizacji o władzę pomiędzy organami władzy państwowej
Przedmiotem rozważań niniejszego artykułu jest analiza zasady podziału władzy. Autorka odwołuje się do koncepcji sformułowanej przez Georga Tsebelis’a, określanej jako teoria veto players (gracze blokujący). Ten wybitny politolog przedstawił koncepcję, która wyrosła na gruncie anglo-amerykańskim, a która według autorki tego artykułu znajduje swoje zastosowanie również w warunkach europejskich (w tym w Rzeczypospolitej Polskiej).
Słowa kluczowe: gracze blokujący, veto players, władza ustawodawcza, władza wykonawcza, władza sądownicza
Veto players as a concept of competition for power among state power bodies
The focus of this article is veto players theory. It is a specific theory of powers separations. I analyze the role of the judiciary in relation to other authorities (legislative power, executive power).
Keywords: veto players, legislative power, executive power, judiciary
Bibliografia:
Alexander L.A., Constitutionalism. Philosophical Foundations, red. Alexander L.A., Cambridge 2001.
Alexander L.A., Introduction [w:] Constitutionalism. Philosophical Foundations, red. Alexander L.A., Cambridge 2001.
Arin J., Feldkamp V., On monotonic core allocations for coalitional games with veto players, 2007, https://www.ehu.eus/documents/2276258/2294671/il2007_28.pdf.
Bix B. H., A Dictionary of Legal Theory, Oxford 2004.
Cole B., Veto Players in Eastern European Democracies: The Effect on Government Stability, https://www.creighton.edu/fileadmin/user/CCAS/departments/PoliticalScience/MVJ/docs/VETO_PLAYERS_IN_EASTERN_EUROPEAN_DEMOCRACIES.doc.
Daehler W.L. (red.), Federal Institutions and Policy Stability: the Role of Federalism in Veto Player Theory, Cansas 2014.
Dahl R. A., Stnebrickner B., Współczesna analiza polityczna, Warszawa 2007.
Elster J., Porządek konstytucyjny i demokracja [w:] Władza i społeczeństwo. Antologia tekstów z zakresu socjologii polityki, t. 2, red. Szczupaczyński J., Warszawa 1998.
Engst B.G., Hönnige Ch., Wittig C.E., Gschwend T., Courts as Veto Players - A Game - Theoretic Model - Workshop: The Judiciary and the Quality of Democracy in Comparative Perspective: Joint Sessions in Mainz 2013, http://methods.sowi.uni-mannheim.de/working_papers/ECPR_JS-%20Engst,Wittig,H%C3%B6nnige,Gschwend.pdf.
Ferejohn J., Pasquino P., Demokracja i rządy prawa [w:] Demokracja i rządy prawa, red. Maravall J.M., Przeworski A., Warszawa 2010.
Galster J., Szyszkowski W., Wasik Z., Witkowski Z., Prawo konstytucyjne, Toruń 1995.
Garlicki L. (red.), Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, t. 5, Warszawa 2007.
Golding M.P., Edmundson W.A. (red.), The Blackwell Guide to the Philosophy of Law and Legal Theory, Oxford 2008.
Kelsen H., Wer soll der Hüter der Verfassung sein? [w:] Die Wiener Rechtstheoretische Schule. Ausgewählte Schriften von Hans Kelsen, Adolf Juliusz Merkl und Alfred Vedros, vol. 2, Wien 1968.
Kelsen H., Istota i rozwój sądownictwa konstytucyjnego, Warszawa 2009.
Król-Bogumilska M., Konstytucja Stanów Zjednoczonych Ameryki, Warszawa 1992.
Locke J., Dwa traktaty o rządzie, t. 2, Warszawa 1992.
Ludwikowski R.R., Prawo konstytucyjne porównawcze, Toruń 2000.
Łętowska E., Łętowski J., O państwie prawa, administrowaniu i sądach w okresie przekształceń ustrojowych (szkice), Warszawa 1995.
Małajny R.M., Doktryna podziału władzy „Ojców Konstytucji” USA, Katowice 1985.
Małajny R.M., Trzy teorie podzielonej władzy, Warszawa 2001.
Małajny R.M., O pojmowaniu zasady podziału władzy [w:] Zasady prawa. Materiały konferencyjne, red. Martysz Cz., Matan A.T., Tobor Z., Bydgoszcz–Katowice 2007.
March J.G., Olsen J.P., Instytucje. Organizacyjne podstawy polityki, Warszawa 2005.
Martysz Cz., Matan A.T., Tobor Z. (red.), Zasady prawa. Materiały konferencyjne, Bydgoszcz–Katowice 2007.
Maravall J.M., Przeworski A. (red.), Demokracja i rządy prawa, Warszawa 2010.
McGann A.J., Latner M., Consensus without Veto-Players: Testing Theories of Consensual Democracy, https://escholarship.org/uc/item/8t94h85v.
Merkel W., Institutions and Reform Policy: Three Case Studies on the Veto Player Theory, http://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/download?doi=10.1.1.597.3757&rep=rep1&type=pdf.
Minich D., Polityczny kontekst orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego, „Przegląd Prawa Publicznego” 2017/7–8.
Montesquieu, O duchu praw, t. 1–2, Warszawa 1957.
Morawski L., Główne problemy współczesnej filozofii prawa. Prawo w toku przemian, Warszawa 2005.
Morawski L., Zasada trójpodziału władzy. Trybunał Konstytucyjny i aktywizm sędziowski, „Przegląd Sejmowy” 2009/4(93).
Morawski L., Podstawy filozofii prawa, Toruń 2014.
Olszewski H., Historia doktryn politycznych, Warszawa 1982.
Pasquino P., Gardien de la constitution ou justice constitutionnelle? [w:] 1789 et l`Invention de la Constitution, red. Troper M., Jaume L., Paris 1994.
Ryszka F., Nauka o polityce, Warszawa 1984.
Sarnecki P., Najstarsze konstytucje z końca XVIII i I połowy XIX wieku, Warszawa 1997.
Sarnecki P., komentarz do art. 10 Konstytucji RP [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, t. 5, red. Garlicki L., Warszawa 2007.
Scartascini C., Stein E., Tommasi M., How do Political Institutions Work? Veto Player, Intertemporal Interactions, and Policy Adaptability, https://publications.iadb.org/handle/11319/3352?scope=123456789/12&thumbnail=false&order=desc&rpp=5&sort_by=score&page=1&query=operational+gender+policy&group_by=none&etal=0&filtertype_0=subject_en&filter_0=Democracy&filter_relational_operator_0=equals.
Skrzypiński D., Władza sądownicza w procesie transformacji polskiego sytemu politycznego. Studium politologiczne, Wrocław 2009.
Sójka-Zielińska K., Wykładnia w programach kodyfikacyjnych epoki Oświecenia [w:] Teoria i praktyka wykładni prawa, red. Winczorek P., Warszawa 2005.
Sustein C.R., Konstytucje i demokracje [w:] Władza i społeczeństwo. Antologia tekstów z zakresu socjologii polityki, t. 2, red. Szczupaczyński J., Warszawa 1998.
Szczupaczyński J. (red.), Władza i społeczeństwo. Antologia tekstów z zakresu socjologii polityki, t. 2, Warszawa 1998.
Tsebelis G., Decision Making in Political Systems: Veto Players in Presidentialism, Parliamentarism, Multicamralism and Multipartyism, “British Journal of Political Science” 1995/3(25).
Tsebelis G., Veto Players and Institutional Analysis, “Governance” 2000/1(31).
Tsebelis G., Veto Players: How Political Institution work, Princeton 2002.
Troper M., Jaume L. (red.), 1789 et l`Invention de la Constitution, Paris 1994.
Weber M., Gospodarka i społeczeństwo, Warszawa 2002.
Winczorek P. (red.), Teoria i praktyka wykładni prawa, Warszawa 2005.
Ville M.J.C., Constitutionalism and the Separation of Powers, Indianapolis1998.
Polskie konstytucje od Szlacheckiej do Rzeczpospolitej Polskiej (wybór tekstów źródłowych), Warszawa 1991.
Magdalena Gurdek
Humanitas College (WSH) in Sosnowiec
Informal rules of competition for power applied by self-government employees in local election [Nieformalne reguły rywalizacji o władzę stosowane w wyborach lokalnych przez pracowników samorządowych]
W wyborach samorządowych wielu kandydujących i współpracujących z nimi osób, poza zasadami określonymi ustawowo, stosuje nieformalne reguły walki o władzę. Niestety niejednokrotnie naruszają oni przy tym zasady etyki, ludzkiej uczciwości, a nawet zdarza się, że i obowiązujące prawo.
Chociaż nieformalne reguły w walce o władzę wykorzystywane są przez kandydujących wywodzących się z różnych środowisk i agitujących na ich rzecz, to jednak najwięcej niezadowolenia wśród społeczności lokalnej wywołują działania tych, którzy są pracownikami samorządowymi. W niniejszym opracowaniu Autorka poddaje analizie nieformalne reguły rywalizacji stosowane przez pracowników samorządowych w walce o władzę lokalną. Wskazuje ona również jak ewentualnie można zakwalifikować poszczególne działa z punktu widzenia naruszenia ustawowo określonych zasad obowiązujących podczas kampanii wyborczej, czy też różnego rodzaju obowiązków spoczywających na pracownikach samorządowych lub odnoszących się do nich ustawowych zakazów.
Słowa kluczowe: wybory samorządowe, nieformalne reguły walki o władzę, samorządowa kampania wyborcza, zasady prowadzenia kampanii wyborczej
Informal rules of competition for power used by local government employees in local elections
In local government elections many candidates as well as the people working with them, aside from statutory rules, also apply informal rules of competition in the fight for power. Unfortunately, when doing so, they often violate the principles of ethics, human honesty, and sometimes even the applicable law.
Although informal rules in the fight for power are being used by candidates from various backgrounds, the greatest dissatisfaction among the local community is caused by the actions of those who are local government employees. In this study the author analyses the informal rules of rivalry applied by local government employees in the fight for power at the local level. The author also indicates how you can possibly qualify respective actions in terms of violating the statutory rules applicable during an election campaign, or the various types of obligations incumbent on local government employees or statutory prohibitions related to them.
Keywords: local government elections, informal rules of competition for power, local government election campaign, rules for running an election campaign
Bibliografia:
Huczek S., Criminal responsibility vs. local self-government units activity – selected issues, “News Bulletin of Regional Accounting Office in Bydgoszcz” 2005/1(47), http://www.bip.bydgoszcz.rio.gov.pl/?p=document&action=show&id=382&bar_id=549.
Rzetecka-Gil A., A Commentary on article 30 of the act on self-government employees [in:] The act on self-government employees. A Commentary, A. Rzetecka-Gil, Warszawa 2009.
Terlikowska M., Are borough leaders, borough leader deputies and treasures clerks? http://kadry.infor.pl/kadry/indywidualne_prawo_pracy/odpowiedzialnosc_prawa_i_obowiazki/533116,Czy-wojt-zastepca-wojta-oraz-skarbnik-sa-urzednikami.html.
The act on self-government employees after amendment: the end of advisers and assistants in self-government, http://www.samorzad.lex.pl/czytaj/-/artykul/ustawa-o-pracownikach-samorzadowych-po-nowelizacji-koniec-doradcow-i-asystentow-w-samorzadach?utm_source=SARE&utm_medium=email&utm_campaign=NS18092017.
Zuzankiewicz P., A Commentary on article 25 of the act on self-government employees, thesis 3, [in:] The act on self-government employees. A commentary., W. Drobny, M. Mazuryk, P. Zuzankiewicz, Warsaw 2010.
mgr Justyna Burek-Wawrzyniak
Uniwersytet Marii Curie Skłodowskiej w Lublinie, Zakład Prawa Wspólnot Europejskich, radca prawny przy Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Lublinie
Śluby, rozwody, separacja i związki partnerskie, czyli studium przypadku o tym, jak prawo stara się nadążać za normami społecznymi i rzeczywistością
Niniejsza publikacja ma na celu zaprezentowanie zmian w systemie prawa rodzinnego i jego regulacjach na przestrzeni ostatnich lat. Publikacja prezentuje jak bardzo zmieniły się zasady tworzenia rodziny. Zmiany w społeczeństwie nastąpiły w zakresie zarówno światopoglądu, jak i podejmowania określonych decyzji życiowych związanych z zawarciem związku małżeńskiego lub w ogóle stworzeniem trwałej relacji uczuciowej. Aktualnie zachodnie wzory kulturowe są coraz szerzej akceptowane przez młode pokolenia, znaczące zmiany zachodzą w ciągu dekady, a nie w ciągu stulecia. Istnienie instytucji separacji, nowych form zawarcia związku małżeńskiego w Urzędzie Stanu Cywilnego, wprowadzenie separacji stanowią ewidentny wyraz wpływu na prawo norm i zachowań społecznych. Polskie prawo rodzinne przez ostatnie lata przechodzi definitywne zmiany z uwagi na wejście Polski do UE, postęp naukowy, informatyzację, okresowo zwiększone lub zmniejszone wpływy kościoła rzymsko-katolickiego na państwo i ustawodawstwo i z pewnością te i inne czynniki będą wpływać na nowe, coraz bardziej innowacyjne instytucje prawne, które będą sankcjonować prawnie istniejące w Polsce normy społeczne.
Słowa kluczowe: śluby, rozwody, separacja, związki konkubenckie, zmiany w prawie rodzinnym, wpływ norm społecznych na prawo rodzinne
Weddings, divorces, separation and partnerships – a case study on how the law seeks to keep up with social norms and reality
This publication aims to present changes in the family law system and its regulations over the past years. The publication presents how the principles of family creation have changed. Changes in society have occurred in terms of worldview as well as in terms of making specific life decisions related to getting married or even long-term relationships. Currently, Western cultural patterns are increasingly accepted by young generations and significant changes occur within a decade, rather than over the course of a century. The existence of the institution of separation, new forms of marriage in the Civil Registry Office, the introduction of separation are an evident expression of the impact of social norms and behaviours on the law. Polish family law has undergone definitive changes over recent years due to Poland's accession to the EU, scientific progress, computerisation, periodically increased or decreased influence of the Roman Catholic Church on the state and legislation, and certainly these and other factors will affect new, more and more innovative legal institutions, which will legally sanction existing social norms in Poland.
Keywords: weddings, divorces, separation, cohabitation, changes in family law, influence of social norms on family law
Bibliografia:
Andrzejewski M., Prawna ochrona rodziny, Warszawa 1999.
Chechliński W., Kohabitacja – nowa forma współżycia pary, „Problemy rodziny” 1978/1.
Gromek K., Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, Warszawa 2009.
Góralski W., Kanoniczne prawo małżeńskie, Warszawa 2000.
Hartwich F., Związki Partnerskie, Aspekty Prawne, Warszawa 2011.
Holewińska-Łapińska E., Orzekanie Separacji, Instytut Wymiaru Sprawiedliwości, Warszawa 2006.
Ignaczewski J., Pochodzenie dziecka i władza rodzicielska po nowelizacji, Warszawa 2009 r.
Koczerska M., Zawarcie małżeństwa wśród szlachty w Polsce późnego średniowiecza, „Przegląd Historyczny” 1975/1(66).
Krawiec A., Seksualność w średniowiecznej Polsce, Poznań 2000.
Kwak A., Niezamężna kohabitacja jako zjawisko społeczne, „Studia socjologiczne” 1995/3–4.
Piasecki K., Separacja w prawie polskim, Warszawa 2000.
Plezia M, Z zagadnień pierwotnego prawa małżeńskiego w Polsce, „Archeologia” 1949/3.
Sitek B., Trwałość i nierozerwalność małżeństwa, Olsztyn 2002.
Smyczyński T., Czy potrzebna jest regulacja prawna pożycia konkubenckiego (heteroseksualnego i homoseksualnego)? [w:] Prawo rodzinne w Polsce i Europie. Zagadnienia wybrane, red. P. Ksaprzyk, Lublin 2005.
Stojanowska W., Postulat przeniesienia amerykańskiej koncepcji „ planu wychowawczego” rozwodzących się rodziców na grunt prawa polskiego, „Zeszyty prawnicze UKSW” 2007/7(2).
Szadok-Bratuń A., Procedura zawarcia małżeństwa konkordatowego w kontekście polskiego prawa administracyjnego, Wrocław 2013.
Sylwestrzak A., Skutki prawne separacji małżonków, Warszawa 2007.
dr Anna Szyszka
Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach
Wkład – 50%
Ks. dr Jarosław Czerkawski
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II w Lublinie
Wkład – 50%
Wpływ obowiązku zachowania postu w Wielki Piątek i Środę Popielcową na sytuację prawną jednostki
Post jest pojęciem biblijnym i teologicznym. Termin ten poddawany jest także refleksji teologicznej. Zarówno Stary Testament, jak i Nowy zawierają informacje o poście i jego praktykowaniu. W naukach biblijnych ma swoją refleksję biblijną. Od początku istnienia chrześcijaństwa stanowi praktykę wyznawania wiary. W duchowości chrześcijańskiej to element kształtowania własnej duchowości. Post znalazł się także w przepowiadaniu homiletycznym. Post jest cnotą, czyli dobrem samym w sobie. Chrześcijański post w swej istocie związany jest z posiłkiem i ma charakter całościowy. Dotyczy całego życia chrześcijanina. Wolność sumienia i religii jako podmiotowe prawo człowieka o charakterze osobistym została zagwarantowana na poziomie prawodawstwa międzynarodowego, wspólnotowego oraz krajowego. Prawo krajowe umożliwia praktykowanie religii, przy czym ramy praktyk religijnych wyznaczone zostają zasadami określonej religii. Jedną w praktyk religijnych jest podejmowanie postu w określonym czasie, np. w Wielki Piątek czy w Środę Popielcową przez katolików. Poszanowanie wolności sumienia i wyznania nakłada na podmioty zapewniające zbiorowe żywienie obowiązek podjęcia działań, umożliwiających osobom poszczącym zachowanie zgodne z zasadami religii.
Słowa kluczowe: wolność sumienia i religii, tradycja, post, praktyka religijna
The impact of the obligation to observe a fast on Good Friday and Ash Wednesday on the legal position of an individual
Fast is a biblical and theological concept. This term is also subjected to theological reflection. Both the Old and the New Testament contain information about fast and its practice. It has its biblical reflection in biblical teachings. Since the beginning of Christianity, it has been a practice of professing faith. In Christianity it is an element of shaping an individual’s own spirituality. Fast was also included in homiletic teachings. Fasting is a virtue, or good in itself. Christian fasting is in its essence connected with eating and is of a comprehensive nature. It applies to the whole life of a Christian. Freedom of conscience and religion as a personal human right is guaranteed at the level of international, community and national legislation. National law allows the practice of religion, with the framework of religious practices being determined by the principles of a particular religion. Fasting, which is an example of a religious practice, is undertaken by Catholics at a specified time – e.g. on Good Friday or Ash Wednesday. Respect for the freedom of conscience and denomination imposes on mass caterers the obligation to perform activities permitting fasting individuals the observance of religious principles.
Keywords: freedom of conscience and religion, tradition, fasting, religious practice
Bibliografia:
Armogathe J.R., Post w tradycji biblijnej i talmudycznej, „Post i zdrowie. Communio. Międzynarodowy Przegląd Teologiczny” 2014/4.
Caseau B., Chrześcijańska praktyka postu w starożytności oraz we wczesnym średniowieczu¸ „Post i zdrowie. Communio. Międzynarodowy Przegląd Teologiczny” 2014/4.
Deklaracja o wolności religijnej z 7.12.1965 r., http://www.nonpossumus.pl/encykliki/sobor_II/dignitatis_humanae/
Derdziuk A., Post [w:] Leksykon teologii pastoralnej, red. R. Kamiński, W. Przygoda, M. Fiałkowski, Lublin 2006.
Garlicki L., Polskie prawo konstytucyjne. Zarys wykładu, Warszawa 2009.
Jankowski A. (red.), Pismo Święte, Poznań 2002
Juros H., Post [w:] Katolicyzm¸ red. Z. Pawlak, Łódź 1989.
Katechizm Kościoła Katolickiego, Poznań 2012.
Mabboug Ph., Homiles, Paris 2007.
Olszówka M., komentarz do art. 53 Konstytucji RP [w:] Konstytucja RP. Tom I, Komentarz. Art. 1–86, red. M. Safjan, L. Bosek, Warszawa 2016.
Rogowska A., Wolność sumienia i wyznania [w:] Realizacja i ochrona konstytucyjnych wolności i praw jednostki w polskim porządku prawnym, red. M. Jabłoński, Wrocław 2014.
Rutkowski A., Wielki Post [w:] Leksykon teologii pastoralnej, red. R. Kamiński, W. Przygoda, M. Fiałkowski, Lublin 2006.
Sarnecki P., komentarz do art. 53 Konstytucji RP [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz. Tom III, red. L. Garlicki, Warszawa 2003.
Śniecikowski W., Prawo osób wierzących do praktykowania religii, „Przegląd Prawa Publicznego” 20/4.
Specyfikacja istotnych warunków zamówienia „Świadczenie usług w zakresie żywienia zbiorowego na bazie wydzierżawionej kuchni w Szpitalu Wojewódzkim, 87–800 Włocławek, ul. Wieniecka 49 ”, DIZ/1/2011, http://szpital.wloclawek.pl/przetargi//user/pliki//przet_241_siwz.pdf.
Umowa dotycząca zakupu i dostawy żywności w trybie przetargu nieograniczonego zawarta przez Krajowy Ośrodek Psychiatrii Sądowej dla Nieletnich w Garwolinie, www.kopsn.pl/download.php?f=przetargi/002_umow.pdf.
Katarzyna Grotkowska
Uniwersytet Wrocławski
Uzależnienia. Wokół pojęć „używanie” i „nadużywanie”
Uzależnienia są newralgiczną dziedziną życia społecznego, niemniej jednak w wielu przypadków używanie substancji mogących powodować uzależnienie jest legalne. Ustawodawca używa wielu pojęć na opisanie form zażywania, niejednokrotnie bardzo niedookreślonych. Celem tekstu jest sprawdzenie, czy występujące w tekstach prawnych pojęcia opisujące uzależnienia są tożsame z pojęciami wypracowanymi w naukach medycznych.
Słowa kluczowe: uzależnienia, używanie, nadużywanie
Addictions. About the concept of usage and abusage
Addictions are a critical area of social life, but in many cases the use of substances that can cause addiction is legal. The legislator uses many concepts to describe forms of usage, which often are very vague. The purpose of the article is to verify whether the concepts describing addiction appearing in legal texts are identical to those developed in medical sciences.
Keywords: addiction, usage, abusage
Bibliografia:
Berent J., Barzdo M., Kosicki M., Szram S., Interakcje alkoholu etylowego i kanabinoli – możliwe implikacje w orzecznictwie sądowo-lekarskim, „Prawo i Medycyna” 2004/3.
Chmielnicki P. (red.), Pochodzenie, tworzenie i efektywność prawa, Warszawa 2014.
Grant J.E., Potenza M. N., Pathological gambling and other “behavioral addictions” [w:] R.J. Frances, S.I. Miller, A.H. Mack, Clinical textbook of addictive disorders, New York 2005.
Karim R., Chaudhri P., Behavioral addictins: an overview, “Journal of Psychoactive drugs” 2012/44(1).
Krajewski K., Sens i bezsens prohibicji. Prawo karne wobec narkotyków i narkomanii, Kraków 2001.
mgr Zofia Jachimowicz
Kancelaria Adwokacka S.C.M. Augustynowicz, A. Hoszcz, A. Jachimowicz
Przedawnienie wierzytelności a społeczne przeświadczenie o konieczności ponoszenia konsekwencji swoich działań
Instytucja przedawnienia została uregulowana w Kodeksie cywilnym. Po upływie terminu przewidzianego w przepisach dłużnik, po podniesieniu zarzutu przedawnienia, może uchylić się od spełnienia świadczenia na rzecz wierzyciela. Opinia publiczna ma bardzo podzielone zdanie co do słuszności tej instytucji. W dużej mierze zależy to od tego, kim jest wierzyciel. Jeśli jest to instytucja państwa lub bank – współczucie jest po stronie dłużnika, jeśli wierzycielem jest osoba fizyczna – po stronie dłużnika.
Słowa kluczowe: przedawnienie, dłużnik, wierzyciel, opinia społeczna
Limitation of claims and the social conviction about the necessity to bear the consequences of personal actions
The institution of limitation of claims is regulated in the Polish Civil Code. After the expiry of the period provided for in the law, the debtor, after raising a plea of limitation, may evade the fulfilment of the obligation to the creditor. The public opinion has a very divided opinion about the legitimacy of this institution. To a large extent this depends on who the creditor is. If it is an institution of the state or a bank – compassion is on the side of the debtor, if the creditor is a natural person – on the side of the creditor.
Keywords: limitation of claims, debtor, creditor, public opinion
Bibliografia:
Górska K., komentarz do art. 223 k.c.[w:] Kodeks cywilny. Komentarz, red. E. Gniewek, P. Machnikowski, Warszawa 2017.
Machnikowski P., komentarz do art. 119 k.c. [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, red. E.
Gniewek, P. Machnikowski, Warszawa 2017.
https://www.facebook.com/PokojAdwokacki/posts/1473376379418779
Przykładowe wypowiedzi z: http://serwisy.gazetaprawna.pl/finanse-osobiste/artykuly/1039855,pomoc-dla-frankowiczow-spready.html.
Przykładowe wypowiedzi z: http://www.dzienniklodzki.pl/wiadomosci/lodz/a/skok-stulecia-w-swarzedzu-w-lodzi-rozpoczal-sie-proces-w-sprawie-kradziezy-8-mln-zlotych-zdjecia,11673686/
Raport ERIF za I kwartał 2017 roku, https://erif.pl/aktualnosc/raport-erif-kwartal-2017-roku/.
Sobolewski P., komentarz do art. 117 k.c. [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, red. K. Osajda, Warszawa 2017.
W obronie przed windykacją przedawnionych roszczeń, https://www.ms.gov.pl/pl/informacje/news,9041,w-obronie-przed-windykacja-przedawnionych-roszczen.html.
Sobolewski P., komentarz do art. 119 k.c. [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, red. K. Osajda, Warszawa 2017 [za:] M. Mataczyński, M. Saczywko, komentarz do art. 119 k.c. [w:] Kodeks cywilny. Tom I. Komentarz. Art. 1–449, red. M. Gutowski.
Rafał Chybiński
Katedra Teorii i Filozofii Prawa Uniwersytetu Wrocławskiego
Społeczna rola banków komercyjnych – obowiązek czy dobra wola?
Historia bankowości jest niezwykle długa. Jej elementy można było dostrzec już w Starożytnym Egipcie, Grecji czy Rzymie. Wiek XIX przyniósł znaczący rozwój tej dziedziny i mocno wpłynął na funkcjonowanie gospodarki państwowej. Jednak to dopiero w XX wieku zaczął wykształcać się model bankowości komercyjnej. Artykuł skupia się wokół roli banków komercyjnych i ich społecznej odpowiedzialności zarówno wobec ich dłużników, jak i klientów spłacających swoje zobowiązania w terminie. Praca ma na celu udowodnienie, że otwarta postawa banków nie jest wyłącznie ich dobrą wolą, a obowiązkiem wynikającym z przepisów prawa bankowego. W publikacji można również znaleźć opinie pochodzące od specjalistów z zakresu ekonomii, bankowości czy prawa potwierdzające to stanowisko.
Słowa kluczowe: prawo bankowe, bank centralny, bank komercyjny, pożyczkodawca ostatniej instancji
The social role of commercial banks – an obligation or goodwill?
The history of banking is extremely long. Its elements could already be seen in Ancient Egypt, Greece or Rome. The nineteenth century has brought significant development in this field and strongly influenced the functioning of the state economy. However, it was only in the twentieth century that the commercial banking model began to evolve. The article focuses on the role of commercial banks and their social responsibility towards their debtors as well as clients paying their liabilities on time. The goal is to prove that an open attitude of banks is not only their goodwill, but rather their obligation resulting from the banking law. The publication also includes reviews from specialists in the field of economics, banking or law confirming this position.
Keywords: banking law, Central Bank, commercial bank, lender of last resort
Bibliografia:
Baka W., Bankowość Centralna, Funkcje–Metody–Organizacja, Warszawa 2003.
Belka M., Czy banki centralne uratowały świat przed wielką depresją 2.0? Z cyklu „8 Wykładów na Nowe tysiąclecie”, https://www.youtube.com/watch?v=k0jOs8Yvooo&t=905s.
Co nam gwarantuje Bankowy Fundusz Gwarancyjny? https://www.nbportal.pl/wiedza/artykuly/pieniadz/co_nam_gwarantuje_bankowy_fundusz_gwarancyjny.
Czepirska I., Przekształcenia Polskiego systemu bankowego po 2004 roku, „Kwartalnik Naukowy Uczelni Vistula” 2016/1(47).
https://www.nbportal.pl/slownik/pozycje-slownika/pozyczkodawca-ostatniej-instancji.
Jaworski W., Krzyżkiewicz Z., Kosiński B., Banki. Rynek. Operacje. Polityka, Warszawa 2002.
Jaworski W.L.(red.), Współczesny bank, Warszawa 1999.
Lehman Brothers: historia upadku, który wpędził świat w kryzys finansowy, https://www.forbes.pl/wiadomosci/upadek-lehman-brothers-rozpoczal-kryzys-finansowy-w-2008-roku/lx3meth.
Mastalski R., Fojcik-Mastalska E., Prawo finansowe, Warszawa 2013.
Refleksje prezesa NBP Marka Belki nt. społecznych konsekwencji działania banków i funkcjonowania instytucji finansowych przedstawione na Forum Bankowym 2014, https://www.youtube.com/watch?v=6vacOgxZASk.
Strojny J., Ewolucja bankowości w kontekście rozwoju gospodarczego Euroregionu Karpackiego, https://polona.pl/item/ewolucja-bankowosci-w-kontekscie-rozwoju-gospodarczego-euroregionu-karpackiego,NDcxNjYwMjg/1/#info:metadata.
Stanisławiszyn P., Banki jako wierzyciele w postępowaniu upadłościowym – korzyści versus koszty, wystąpienie z 20.04.2018 r. w trakcie konferencji naukowej „Koszty usług finansowych w świetle aktualnych wyzwań rynkowych. Prawo-praktyka-problemy - potrzeby - perspektywy”, Wrocław.
Prof. nadzw. dr hab. Marian Andrzej Liwo
Wyższa Szkoła Humanitas w Sosnowcu
Reguła władczości podmiotów nawiązujących stosunki pracy i stosunki służbowe nad stronami tych stosunków oraz jej ograniczenie i konsekwencje
Jedną z cech stosunku pracy, a także stosunku służbowego jest podporządkowanie
i dyspozycyjność, której konsekwencją jest władczość sprawujących kierownictwo w procesie pracy czy służby. Władczość, będąca także konsekwencją funkcji organizacyjnej określonych gałęzi prawa, znajdująca oparcie w treści obowiązujących przepisów, zapewnia poprawną organizację procesu pracy i służby oraz realizację celu, któremu ten proces winien służyć. Władczość natomiast naruszająca prawo destabilizuje ten proces, prowadząc do wielu zdarzeń niepożądanych, sprzecznych także z cechą humanizmu prawa. Wymaga ona zatem wielokierunkowych przeciwdziałań.
Słowa kluczowe: władztwo, dyspozycyjność, podporzadkowanie, stosunek pracy, stosunek służby, zatrudniony, przełożony, kierownictwo
The rule of authority of entities establishing employment relations and business relations over the parties to these relations, and its limitation and consequences
One of the features of the employment relationship, as well as the business relationship, is subordination and availability, the consequence of which is the authority of executives in work or business processes. Authority, being also a consequence of the organisational function of specific branches of the law, and which finds support in the content of the applicable provisions, ensures the correct organisation of the work and service process as well as the implementation of the objective that this process should serve. Whereas authority that violates the law, destabilises this process, leading to many undesirable events that are also contrary to the feature of humanism of the law. Therefore, it requires multidirectional countermeasures.
Keywords: authority, availability, subordination, employment relation, business relation, employee, superior, management
Bibliografia:
Bator B., Pracownicy samorządów muszą pracować w wolne dni, „Dziennik Gazeta Prawna” z 2.08.2017 r.
Chądzyński M., Osiecki G., Obozy pracy dla Ukraińców, „Dziennik Gazeta Prawna” z 9.02.2017 r.
Gersdorf M., Dylematy związane z pojęciem pracowniczego przyporządkowania [w:] Zatrudnieni i zatrudniający na aktualnym rynku pracy, Warszawa 2011.
Godusławski E., Etaty będą wypierały śmieciówki, „Dziennik Gazeta Prawna” z 14–15.08.2017 r.
Godusławski E., Znów mamy rynek pracownika, „Dziennik Gazeta Prawna” z 13.06.2017 r.
Guza Ł., Czarne chmury nad dialogiem. Omijanie i forsowanie rządowych pomysłów, tak funkcjonowanie Rady Dialogu społecznego oceniają związki zawodowe i pracodawcy, „Dziennik Gazeta Prawna” z 24.08.2017 r.
Guza Ł., Zemsta byłych pracowników, „Dziennik Gazeta Prawna” z 21.08.2017 r.
Guza Ł., Skuteczna walka z pracą na czarno, „Dziennik Gazeta Prawna” z 29.06.2017 r.
Guza Ł., Lifting dialogu społecznego. Wnioskowanie o wydanie interpretacji ogólnej oraz opiniowanie programów i strategii – takie uprawnienia zyskują partnerzy społeczni, „Dziennik Gazeta Prawna” z 19.06.2017 r.
Guza Ł., Na froncie walki ze śmieciówkami, „Dziennik Gazeta Prawna” z 6.06.2017 r.
Guza Ł., Koniec fikcyjnych umów cywilnoprawnych, „Dziennik Gazeta Prawna” z 18.05.2017 r.
Guza Ł., Dialog straconych szans, „Dziennik Gazeta Prawna” z 27.10.2016 r.
Jaśkiewicz W., Słowo wstępne [w:]Studia nad Kodeksem pracy, red. W. Jaśkiewicz, Poznań 1976.
Kownacki S., Rummel-Syska Z., Sprawne kierowanie, Warszawa 1982.
Krąkowski K., Kodeks pracy w praktyce przedsiębiorstwa, Warszawa 1975.
Liszcz T., Prawo pracy, Warszawa 2008.
Liwo M., Służby mundurowe jako kategoria języka prawnego, „Przegląd Prawa Publicznego”, 2015/2.
Fuller L.L., Autonomia prawa [Anathomy of the Law], Lublin 1993.
Łętowski J., Polecenie służbowe w administracji, Warszawa 1972.
Mirończuk A., Prawo pracy, Warszawa 1975.
Mirowska-Łuskot U., Złe przepisy wpędzają Ukraińców w szarą strefę, „Dziennik Gazeta Prawna” z 27.07.2017 r.
Mirowska-Łaskot U., Przedsiębiorcy wolą zatrudnienie na czarno, „Dziennik Gazeta Prawna” z 12.07.2017 r.
Otto P., Biedronka ponownie pod lupą inspekcji, „Dziennik Gazeta Prawna” z 28.06.2017 r.
Otto P., Wielka ucieczka pracowników supermarketów. Nadmiar obowiązków, niska płaca, mobbing, patologie w sklepach, „Dziennik Gazeta Prawna” z 23.05.2017 r
Paruch S., Stępień R., Kosakowska M., Zmiany w prawie pracy [w:] Kodeks pracy
z komentarzem do najważniejszych zmian, Warszawa 2017.
Petrażycki L., Wstęp do nauki polityki, Warszawa 1968.
Pszczołowski T., Mała encyklopedia prakseologii i teorii organizacji, Warszawa 1979.
Salwa Z., Prawoznawstwo. Prawo pracy, Warszawa 1977.
Stelina J., Prawo pracy, Warszawa 2013.
Suchodolska M., Jak skroić Mykolę, „Dziennik Gazeta Prawna” z 10–12.02.2017 r.
Sztabiński J., Nieznośna giętkość prawa, „Dziennik Gazeta Prawna” z 30.06.2017 r.
Szubert W., Zarys prawa pracy, Warszawa 1980.
Szubert W., O prawie pracy i jego metodach, „Praca i Zabezpieczenie Społeczne”1962/9–10.
Zieliński T., Zarys wykładu prawa pracy, Katowice 1979.
Nycz T.M., Obowiązki Kadry Kierowniczej związane z treścia art. 212 k.p. [w:] Kodeks pracy z Komentarzem, Kraków–Tarnobrzeg 2008.
Olgierd Kucharski
Instytut Prawa, Administracji i Zarządzania, Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie
Dysfunkcjonalność rozwiązań prawnych dotyczących nabycia uprawnień do emerytury pomostowej przez pracownika. Wybrane zagadnienia
W artykule przedstawiono genezę i skutki regulacji emerytur pomostowych w zakresie roli, jaką posiada w sferze ich funkcjonowania Państwowa Inspekcja Pracy. Do kluczowych zagadnień w tym zakresie należy zagadnienie kompetencji organów Państwowej Inspekcji Pracy oraz sądów powszechnych i administracyjnych. W pracy przedstawiono kierunki orzekania sądów, ale także wady legislacyjne uchwalonej regulacji prawne.
Słowa kluczowe: emerytury pomostowe, decyzje inspektora pracy
The dysfunctionality of legal solutions concerning the acquisition of rights to bridging pensions by employees. Selected issues
The article presents the genesis and consequences of the regulation of bridging pensions in the scope of the role that the National Labour Inspectorate has in the sphere of their functioning. The key issues in this respect include the issue of competence of the National Labour Inspectorate as well as of common and administrative courts. The work presents the directions of adjudication of the courts, but also the legislative defects of the adopted legal regulations.
Keywords: bridge pensions, decisions of the labour inspector
Bibliografia:
Chmielnicki P. (red.), Pochodzenie, tworzenie i efektywności prawa, Warszawa 2014.
Kucharski O., Nakazy płacowe inspektora pracy w orzecznictwie sądowoadministracyjnym [w:] Sądowa kontrola administracji publicznej. Doświadczenia, dylematy, perspektywy, red. E. Wójcicka, Częstochowa 2017.
Kucharski O., Nakazy płacowe inspektora pracy – geneza i skutki, „Przegląd Prawa Publicznego” 2017/7–8.
Makowski D., Inspekcja pracy jako instytucja państwowego nadzoru nad przestrzeganiem prawa pracy, Łódź 2017.
Makowski D., Kompetencje kontrolno-nadzorcze Państwowej Inspekcji Pracy w przedmiocie ewidencji pracowników wykonujących pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (w świetle orzecznictwa sądowego) [w:] Współczesne problemy prawa emerytalnego, red. T. Bińczycka-Majewska, M. Włodarczyk, Warszawa 2015.
Parchomiuk J., Problematyka emerytur pomostowych w orzecznictwie sądów administracyjnych, „Praca i Zabezpieczenie Społeczne” 2013/2.
Szpor G. (red.), System ubezpieczeń społecznych, Warszawa 2016.
Szyburska-Walczak G., Ubezpieczania społeczne, Warszawa 2015.
Zieleniecki M., Emerytura pomostowa w nowym systemie emerytalnym, Gdańsk 2011.
mgr Hanna Nowak
studentka studiów doktoranckich na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, Katedra Prawa Administracyjnego
Wpływ czynników pozaprawnych na prawo zagospodarowania przestrzeni
W artykule zostały przedstawione zagadnienia związane z wpływem czynników pozaprawnych na prawo zagospodarowania przestrzeni. Przyjęto założenie, że planowanie przestrzenne wymaga podejścia interdyscyplinarnego, a także współpracy prawników z przedstawicielami innych nauk zajmujących się planowaniem przestrzennym. W następnej kolejności przedstawiono zagadnienia związane z definicjami legalnymi, pojęciami nieostrymi, pojęciami niedookreślonymi. Potem na przykładzie definicji ładu przestrzennego przedstawiono wpływ czynników pozaprawnych na tworzenie prawa.
Słowa kluczowe: ład przestrzenny, planowanie przestrzenne, definicja ustawowa, przestrzeń, wykładnia prawa
The influence of non-legal factors on the law on spatial planning
The article presents issues related to the influence of non-legal factors on the law on spatial planning. The assumption was made that spatial planning requires an interdisciplinary approach, as well as lawyers' cooperation with the representatives of other spatial planning sciences. Subsequently, issues related to legal definitions, blurry concepts, and vague definitions are presented. Finally, based on the example of the definition of spatial order the impact of non-legal factors on the creation of law is shown.
Keywords: spatial order, spatial planning, statutory definition, space, interpretation of law
Bibliografia:
Berdel-Dudzińska M., Konteksty przestrzeni [w:] Przestrzeń i nieruchomości jako przedmiot prawa administracyjnego publiczne prawa rzeczowe, red. I. Niżnik-Dobosz, Warszawa 2012.
Böhm A., O czynniku kompozycji w planowaniu przestrzennym, Kraków 2016.
Kamiński Z.J., Pojęcie konfliktu w planowaniu przestrzennym, Gliwice 2002.
Bródka S., Macias A., Przyrodnicze podstawy gospodarowania przestrzenią, Warszawa 2014.
Mayer A., Socjologia przestrzeni i przestrzeń miejska, Warszawa 2010.
Miessen M., Koszmar partycypacji, Warszawa 2013.
Niewiadomski Z.(red.), Planowanie i zagospodarowanie przestrzenne, Komentarz, Warszawa 2016.
Nowak M. J., Skotarczak T. [w:] red. M.J. Nowak, T. Skotarczak, Zarządzanie przestrzenią miasta, Warszawa 2012.
Parchomiuk J., Konflikt dóbr i wartości chronionych w prawie administracyjnym na przykładzie nadużycia władztwa planistycznego gminy [w:] Dobra chronione w prawie administracyjnym, red. Z. Duniewska, Łódź 2014.
Saternus P., Leksykon urbanistyki i planowania przestrzennego, Warszawa 2013.
Stec M., Bandarzewski K. (red.), Unormowania antykorupcyjne w administracji publicznej, Warszawa 2009.
Szewczyk M. [w:] M. Szewczyk, Z. Leoński, M. Kruś, Prawo zagospodarowania przestrzeni, Warszawa 2012.
Tabernacka M. [w:] red. M. Tabernacka, R. Raszewska-Skałecka, Płaszczyzny konfliktów w administracji publicznej, Warszawa 2010.
Wantuch-Matla D., Przestrzeń publiczna 2.0 Miasto u progu XXI wieku, Łódź 2016.
Węcławowicz G., Zaleski J., Zaucha J., Ekspercki projekt koncepcji zagospodarowania przestrzennego kraju do roku 2033, „Studia Komitetu Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN” 2010/CXXVIII.
Zieliński M., Wykładnia prawa Zasady. Reguły. Wskazówki, Warszawa 2002.
Zimmermann J. (red.), Przestrzeń w prawie administracyjnym, Warszawa 2013.
Piotr Ruczkowski
Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach
Działalność prawotwórcza starosty oraz zarządu województwa w systemie źródeł prawa – wybrane aspekty
Przedmiotem niniejszego opracowania jest analiza działalności prawotwórczej zarządu województwa i starosty, a w szczególności próba określenia charakteru prawnego aktów normatywnych wspomnianych organów administracji publicznej. W pracy autor skupił się przede wszystkim na wyjaśnieniu możliwości stanowienia przez wymienione wyżej organy źródeł powszechnie obowiązującego prawa. Biorąc pod uwagę otwarty katalog aktów prawa wewnętrznego, nie budzi wątpliwości możliwość stanowienia tego typu aktów normatywnych zarówno przez zarząd województwa, jak i przez starostę. Co warto podkreślić, w orzecznictwie uznano niektóre akty normatywne wspomnianych organów za mające charakter powszechnie obowiązujący, co może jednak budzić zastrzeżenia z uwagi na literalne brzmienie Konstytucji RP i ustaw samorządowych.
Słowa kluczowe: źródła prawa, legislacja administracyjna, akty prawa miejscowego, akty prawa wewnętrznego, samorząd terytorialny, zarząd województwa, starosta
The normative activities of starostes and voivodship boards within the system of sources of law – selected aspects
The subject of this study is the analysis of the normative activities of starostes (county administrative boards) and voivodship boards (provincial administrative boards), and in particular the attempt to define the legal nature of normative acts issued by the aforementioned public administration authorities. The author focuses mainly on explaining what the possibilities are of such public authorities for creating sources of generally applicable law. If an open list of internal law acts is taken into consideration, there is no doubt that such normative acts can be issued both by voivodship boards and starostes. It is worth emphasising that in the jurisprudence some normative acts of the said organs have been considered to be universally binding, which may, however, give rise to objections due to the literal wording of the Constitution of the Republic of Poland and local government acts.
Keywords: sources of law, administrative legislation, local government acts, internal law acts, local government, voivodship board, staroste
Bibliografia:
Boć J., Prawo administracyjne, Wrocław 1996–1997.
Dąbek D., Prawo miejscowe, Warszawa 2015.
Dobosz P., komentarz do art. 18, teza 1 [w:] Komentarz do ustawy o samorządzie województwa, red. P. Chmielnicki, Warszawa 2005.
Dolnicki B., komentarz do art. 18 [w:] Ustawa o samorządzie województwa. Komentarz, red. B. Dolnicki, Warszawa 2012.
Duniewska Z., Źródła prawa administracyjnego [w:] Prawo administracyjne – pojęcia, instytucje, zasady w teorii i orzecznictwie, red. M. Stahl, Warszawa 2016.
Iwaszkiewicz M., Komentarz do ustawy o samorządzie powiatowym, Warszawa 2000.
Ruczkowski P., Koncepcja źródeł (aktów) prawa wewnętrznego w polskim prawie administracyjnym, Kraków 2013.
Ura E., Pieprzny S., Płaszczyzny zadań wykonywanych przez starostę [w:] Z problematyki prawnej samorządu terytorialnego. Księga dla uczczenia 70. rocznicy urodzin oraz 45. rocznicy pracy naukowej Profesora Zbigniewa Janku, red. M. Szewczyk, Poznań 2017.
Wronkowska S., Normatywna koncepcja źródeł prawa a teoria źródeł prawa [w:] A. Redelbach, S. Wronkowska, Z. Ziembiński, Zarys teorii państwa i prawa, Warszawa 1994.
Złakowski Ł., komentarz do art. 40 [w:] Ustawa o samorządzie gminnym. Komentarz z odniesieniami do ustaw o samorządzie powiatowym i samorządzie województwa, red. R. Hauser, Z. Niewiadomski, Warszawa 2011.
mgr Maciej Stawowy
radca prawny
Organizacja turnieju gry w pokera. Uwagi po nowelizacji przepisów ustawy o grach hazardowych
Regulacja prawna gier hazardowych jest bardzo istotnym zagadnieniem. Z uwagi na konieczność przeciwdziałania szarej strefie, jak również zagrożenia uzależnień od gier hazardowych, uzasadniona jest daleko idąca ingerencja Państwa w swobodę działalności gospodarczej obywateli. Przepisy znowelizowanej ustawy o grach hazardowych wprowadzają daleko idące ograniczenia, w tym przede wszystkim w zakresie organizacji gier hazardowych on-line. Pomimo tego, iż ustawodawca zwraca uwagę na konieczność pozostawienia swobody w zakresie organizacji turnieju gry w pokera, istotne jest rozważenie, czy faktycznie wprowadzone zmiany odpowiadają potrzebom obywateli oraz czy wprowadzone ograniczenia są prawidłowe i proporcjonalne w stosunku do korzyści, jakie mogą przynieść.
Słowa kluczowe: ustawa o grach hazardowych, turniej gry w pokera, licencja, szara strefa
The organisation of a poker tournament. Comments after the amendment of the provisions of the Gambling Act
The legal regulation of gambling is a very important issue. Due to the need to counteract the grey zone problem, as well as the risk of addiction to gambling, the far-reaching interference of the State with the freedom of economic activity of citizens is justified. The provisions of the amended Gambling Act introduce far-reaching restrictions, primarily in the organisation of on-line gambling. Despite the fact that the legislator takes into consideration the need to leave the freedom to organise a poker tournament, it is important to consider whether the implemented changes actually meet the needs of citizens and whether the imposed restrictions are correct and proportionate in relation to the benefits that they can bring.
Keywords: Gambling Act, poker tournament, license, grey zone
Bibliografia:
Kabza J., Koncesje i zezwolenia. Analiza ekonomiczna, część II, LEX nr 199420.
Kosikowski C., Koncesje i zezwolenia na prowadzenie działalności gospodarczej, LexisNexis 2002, rozdział 1.3.
Safjan M., Bosek L. (red.), Konstytucja RP. Tom I. Komentarz do art. 1-86, Warszawa, 2016. Słowik P., Jak PiS ograł hazardowy biznes, „Dziennik Gazeta Prawna” z 14.08.2017 r.
Stafanicki R., Swoboda prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie gier losowych a jej uzasadnione ograniczenia, „ Państwo i Prawo” 2016/2.
dr Krzysztof Kozłowski
Katedra Prawa Konstytucyjnego, Uniwersytet Jagielloński
Uznanie za obywatela polskiego. Zarys instytucji i problem konstytucyjny
Polski system prawny przewiduje kilka form uzyskania obywatelstwa. Regulacje pozwalają na nawiązanie więzi obywatelskiej nie tylko zgodnie z tradycyjnie występującą zasadą krwi (ius sanguinis), ale również przewidują inne formy jego wtórnego nabycia. Niniejszy artykuł dotyczy jednej z takich form, a mianowicie uznania za obywatela polskiego. Opracowanie to charakteryzuje instytucję uznania za obywatela, również przywołując regulacje historyczne oraz komentuje bieżące ustawodawstwo. Dyskutowany jest również problem ustrojowy, który był przedmiotem orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego, które zapadło z licznymi zdaniami odrębnymi. Nadal poważne wątpliwości dotyczą umocowania wojewodów do uznawania za obywatela polskiego w sytuacji, gdy Konstytucja RP dla prezydenta zastrzega prawo do dokonywania naturalizacji.
Słowa kluczowe: obywatelstwo, nabycie obywatelstwa, reguła ius sanguinis, reguła ius soli, Prezydent RP, prerogatywa
Recognition as a Polish citizen. Outline and constitutional problem
The Polish legal system provides for several forms of citizenship. The regulations allow for establishing civic ties not only in accordance with the traditionally occurring principle of blood (ius sanguinis), but also provide for other forms of its secondary acquisition. This article is about one of such forms, namely the recognition as a Polish citizen. This study characterises the institution of recognising someone as a citizen, also analysing historical regulations and commenting on current legislation. Also the problem of the political system is discussed, which was the subject of the ruling of the Constitutional Tribunal, which, however, was issued with numerous separate judgements. Serious doubts still concern the authorisation of voivodes to recognise individuals as Polish citizens in a situation where the Constitution of the Republic of Poland reserves the right to naturalisation for the President.
Keywords: citizenship, acquisition of citizenship, ius sanguinis rule, ius soli rule, President of the Republic of Poland, prerogative
Bibliografia:
Balicki R., Banaszak B., Obywatelstwo polskie w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej [w:] Dziesięć lat Konstytucji RP, red. H. Zięba-Załucka, E. Gdulewicz, Rzeszów 2007.
Banaszak B., Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, Warszawa 2009.
Banaś M., Krzywonos A., Prawo do obywatelstwa [w:] B. Banaszak, A. Preisner, Prawa i wolności obywatelskie w Konstytucji RP, Warszawa 2002.
Czapliński W., Problematyka obywatelstwa w aktualnych pracach Rady Europy, „Studia Europejskie” 1998/2.
Dąbrowski M., Obywatelstwo polskie a obywatelstwo Unii Europejskiej, „Państwo i Prawo” 2005/2.
Frankiewicz A., Kontrasygnata aktów urzędowych Prezydenta RP, Kraków 2004.
Gronowska B., Jasudowicz T., Mik C., O prawach dziecka, Toruń 1994.
Jabłoński M., Obywatelstwo polskie jako przesłanka realizacji konstytucyjnych praw i wolności [w:] Prawa podmiotowe, pojmowanie w naukach prawnych. Zbiór studiów, red. J. Ciapała, K. Flaga-Gieruszyńska, Szczecin 2006.
Jagielski J., Obywatelstwo polskie. Zagadnienia podstawowe, Warszawa 1998.
Jagielski J., Pudzianowska D., Ustawa o Karcie Polaka. Komentarz, Warszawa 2008.
Jagielski J., Z problematyki obywatelstwa oraz prawa o obywatelstwie polskim (kilka refleksji na kanwie nowej ustawy o obywatelstwie polskim) [w:] Między tradycją a przyszłością w nauce prawa administracyjnego. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Janowi Bociowi, red. J. Supernat, Wrocław 2009.
Kulka G., Nadawanie, pozbawianie i przywracanie obywatelstwa polskiego w czasie II wojny światowej, „Czasopismo Prawno-Historyczne” 2011/1.
Malec D., Obywatelstwo państwa polskiego w świetle orzecznictwa Najwyższego Trybunału Administracyjnego 1922–1939, „Miscellanea Historico-Iuridica” 2015/2.
Mojak R., Model prezydentury w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 r. (regulacja konstytucyjna roli ustrojowej Prezydenta RP a praktyka polityczno-ustrojowa realizacji modelu ustrojowego prezydentury) [w:] System rządów RP, Założenia konstytucyjne a praktyka ustrojowa, red. M. Grzybowski, Warszawa 2006.
Rakowska A., Prerogatywy prezydenta w Konstytucji RP z 2 kwietnia 1997 r. [w:] Instytucja prezydenta, red. T. Mołdawa, J. Szymanek, Warszawa 2010.
Szczurowski B., Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej jako organ czuwający nad przestrzeganiem konstytucji, Warszawa 2016.
Szreniawski J., Prawa człowieka a problem obywatelstwa [w:] Z problematyki prawa administracyjnego i nauki administracji. Księga pamiątkowa z okazji siedemdziesięciolecia urodzin Profesora Zbigniewa Leońskiego, red. Z. Janku et al., Poznań 1999.
Wróbel A., Obywatelstwo polskie a prawa i wolności konstytucyjne [w:] Konstytucyjne wolności i prawa w Polsce, red. M. Chmaj et al., Kraków 2002.
dr Mariusz Śladkowski
Przewodniczący Wydziału VIII Cywilnego w Sądzie Rejonowym w Zabrzu, adiunkt w Katedrze Prawa Konstytucyjnego na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach
Rzecz ugodzona (res transacta) w kontekście konstytucyjnych zasad prawa do sądu oraz dwuinstancyjności postępowania sądowego
Rosnący stopień świadomości prawnej społeczeństwa, jak również coraz szerszy dostęp obywateli do profesjonalnych usług prawniczych powodują, iż orzeczenie sądowe w sprawach cywilnych niezwykle rzadko satysfakcjonuje wszystkie uczestniczące w nim podmioty. Z tego powodu, ustawodawca polski pośród fundamentalnych zasad postępowania cywilnego wymienia zasadę dążenia przez sąd do ugodowego jego zakończenia. Zasada ta stanowi wyraz przeświadczenia, iż wypracowany w drodze, zwykle wzajemnych, ustępstw kompromis pomiędzy podmiotami uczestniczącymi w postępowaniu, ma daleko większe szanse na przynajmniej częściowe ich usatysfakcjonowanie, aniżeli „autorytarne” rozstrzygnięcie sprawy przez sąd. Nie bez znaczenia jest również okoliczność, iż w praktyce ugody sądowe są przeważnie dobrowolnie respektowane przez ich strony, bez konieczności ich przymusowej egzekucji. Dostrzegając powyższe zalety ugody sądowej, należy jednakowoż zwrócić uwagę na fakt, iż jej zawarcie wywoływać może wątpliwości związane ze stosunkiem tej instytucji postepowania cywilnego do konstytucyjnych zasad prawa do sądu oraz dwuinstancyjności postępowania sądowego. Pojawia się bowiem pytanie, czy skoro zadaniem państwa jest udzielanie obywatelom ochrony prawnej, to ugoda zawarta przez strony w toku postepowania cywilnego nie będzie skutkowała ograniczeniem, czy nawet faktycznym wyłączeniem obowiązywania tych zasad.
Słowa kluczowe: ugoda, sąd, Konstytucja RP, zasady
Res transacta in the context of the constitutional principles of the right to court and two-instance court proceedings
The increasing level of legal awareness of society as well as the increasing access of citizens to professional legal services lead to the situation where judicial decisions in civil matters rarely satisfy all entities involved. For this reason, the Polish legislator lists among the fundamental rules of civil procedure the principle of the court striving to conclude proceedings in a conciliatory manner. This principle is an expression of the conviction that a compromise agreed between the parties involved in the proceedings, usually mutual, has a much better chance of at least partially satisfying them than an "authoritarian" resolution of the case by the court. Not without significance is also the fact that in practice court settlements are usually voluntarily respected by their parties, without the necessity of an enforcement of the settlement. Recognising the above advantages of a court settlement, it should be noted that it may raise doubts related to the attitude of this institution of civil proceedings to the constitutional principles of the right to court and two-instance court proceedings. The following question arises: if the task of the state is to provide citizens with legal protection, will a settlement concluded by the parties in the course of civil proceedings not result in a limitation or even exclusion of these principles?
Keywords: settlement, court, Constitution of the Republic of Poland, principles
Bibliografia:
Banaszak B., Prawo konstytucyjne, Warszawa 2010.
Baran K.W., Glosa do wyroku SN z dnia 9 maja 1997 r. (I PKN 143/97), OSP 1998/7–8, poz. 128.
Dolecki H., Postępowanie cywilne. Zarys wykładu, Warszawa 2007.
Dolecki H., Wiśniewski T. (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Tom 1. Artykuły 1–366, Warszawa 2014.
Garlicki L., Polskie prawo konstytucyjne. Zarys wykładu, Warszawa 2014.
Garlicki L. (red.), Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, Warszawa 2005
Jakubecki A. (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, Warszawa 2015
Karasek I., Glosa do uchwały SN z dnia 28 czerwca 2006 roku (III CZP 42/06), „Przegląd Sądowy” 2007/7–8.
Lapierre J., Ugoda sądowa w polskim procesie cywilnym, Warszawa 1968.
Łazarska A., Rzetelny proces cywilny, Warszawa 2012.
Łyda Z., Bezstronność arbitra a zakaz „zainteresowania w sprawie”, „Państwo i Prawo” 1996/2.
Małysz F., Ugodowe naprawienie szkody wyrządzonej przez pracownika, „Praca i Zabezpieczenie Społeczne” 1996/8–9.
Skrzydło W., Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, Warszawa 2013.
Sobczak J., Przepisy płacowe sędziów sądów powszechnych a wzorce konstytucyjne, „Państwo i Prawo” 2008/11.
Szpunar A., Z problematyki ugody w prawie cywilnym, „Przegląd Sądowy” 1995/9.
Śladkowski M., Bezstronność sędziego w świetle Konstytucji RP [w:] Ustroje tradycje i porównania. Księga jubileuszowa dedykowana prof. dr. hab. Marianowi Grzybowskiemu w siedemdziesiątą rocznicę urodzin, red. P. Mikuli, A. Kulig, J. Karp, G. Kuca, Warszawa 2015.
Śladkowski M., Niezawisłość sędziego jako środek służący realizacji prawa do sądu w świetle Konstytucji RP [w:] Środki ochrony praw człowieka w państwach postsocjalistycznych. Zagadnienia wybrane, red. A. Frankiewicz-Bodynek, A. Pawlak, Kraków 2015.
Śladkowski M., Postępowanie pojednawcze w sprawach cywilnych, „Zeszyt Naukowy Katedry Prawa i Administracji Górnośląskiej Wyższej Szkoły Handlowej im. Wojciecha Korfantego w Katowicach” 2010/41.
Śladkowski M., Skarga na przewlekłość postępowania sądowego w świetle orzecznictwa sądów polskich oraz Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, „Monitor Prawniczy” 2016/2.
Śladkowski M., Zawezwanie do próby ugodowej w praktyce sądowej, „Monitor Prawniczy” 2009/14.
Tobor Z., Bezstronność sędziego, „Przegląd Sądowy” 2005/6.
Wengerek E., Postępowanie egzekucyjne w sprawach cywilnych, Warszawa 1961.
Zieliński A., Postępowanie cywilne. Kompendium, Warszawa 2012.
doktorant, apl. adw. Michał Purgoł
Uniwersytet Śląski, Wydział Prawa i Administracji, Katedra Prawa Międzynarodowego Publicznego i Prawa Europejskiego
Wkład – 80%
Dr hab. adw. Jacek Barcik
Uniwersytet Śląski, Wydział Prawa i Administracji, Katedra Prawa Międzynarodowego Publicznego i Prawa Europejskiego
Wkład – 20%
Ustawa legalizująca tzw. marihuanę dla celów medycznych w świetle standardów prawa międzynarodowego
Celem artykułu jest zbadanie zgodności regulacji ustawy z 7.07.2017 r. o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii oraz ustawy o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych, legalizującej używanie na terytorium RP marihuany dla celów medycznych, z wiążącymi Polskę zobowiązaniami międzynarodowymi z zakresu zwalczania narkomanii i zapobiegania obrotu narkotykami. Postawione zostaną trzy pytania badawcze, którym odpowiada struktura artykułu. Pierwsze, podstawowe pytanie, dotyczy dopuszczalności obrotu konopiami indyjskimi w świetle prawa międzynarodowego w kontekście polskiej ustawy. Drugie pytanie związane jest z możliwością dopuszczenia uprawy, ewentualnie eksportu marihuany z zagranicy. Ostatnie z pytań jest związane z problemem dystrybucji produktu leczniczego z konopi indyjskich, czy ma on być traktowany jako lek ścisłego zarachowania, czy też możliwe jest jego dopuszczenie jako leku ogólnodostępnego.
Słowa kluczowe: konopie, cele medyczne, narkomania, zobowiązania międzynarodowe
Drug law reform, legalisation the use of marijuana in Poland for medical purposes in the light of international law standards
The purpose of the article is to examine the conformity of the regulation of the Polish Act of 7 July 2017 amending the Act on counteracting drug addiction and the act on the reimbursement of drugs, foods for particular nutritional uses and medical devices, legalising the use of marijuana in Poland for medical purposes, with international commitments binding Poland in the field of combating drug addiction and the prevention of drug trafficking. Three research questions will be asked, which correspond to the structure of the article. The first, basic question concerns the admissibility of marketing cannabis in the light of international law and within the context of the Polish law. The second question is related to the possibility of allowing the cultivation, or possibly the export of marijuana from abroad. The last question is related to the problem of the distribution of a medicinal product made from cannabis, and whether it should be treated as a rationed drug, or whether it is possible to make it widely available.
Keywords: cannabis, medical purposes, addiction, international obligations
Bibliografia:
Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych, Lista odmian roślin rolniczych wpisanych do krajowego rejestru w Polsce, Słupia Wielka 2017.
INCB, Green List, List of Psychotropic Substances under International Control, 27th edition, Wiedeń 2016, https://www.incb.org/incb/en/psychotropics/green-list.html.
INCB, Report of the International Narcotics Control Board for 2016 (E/INCB/2016/1), https://www.incb.org/incb/en/publications/annual-reports/annual-report-2016.html.
INCB, Yellow List, List of Narcotic Drugs under International Control 56th edition, Wiedeń 2017, https://www.incb.org/incb/en/narcotic-drugs/Yellowlist_Forms/yellow-list.html.
Kmieciak B., Prawo do świadczeń zdrowotnych wobec dyskusji dotyczącej legalizacji miękkich narkotyków [w:] „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica” 2016/76.
Motyka M., Marcinkowski J.T., Używanie pochodnych konopi. Część II. Zastosowanie w medycynie vs. konsekwencje zdrowotne [w:] „Problemy Higieny i Epidemiologii”, 2014/1(95).
Raport Międzynarodowego Organu Kontroli Środków Odurzających 2000, https://www.incb.org/incb/en/publications/annual-reports/annual-report-2000.html.
Siudem P., Wawer I., Paradowska K., Konopie i kannabinoidy. Cannabis and cannabinoids [w:] „Farmacja Współczesna”, 2015/8.
Srogosz T., Ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii, komentarz, Warszawa 2008.
Szterk A., przedstawiciel NIL, transkrypcja wypowiedzi [w:] Pełen zapis przebiegu posiedzenia Komisji Zdrowia (nr 60) z dnia 7 lutego 2017 r., http://orka.sejm.gov.pl/zapisy8.nsf/0/32A6C1783D4E3161C12580D 00050DBB 2/%24File/0151708.pdf.
Szulc M., Konsekwencje zdrowotne używania marihuany w świetle badań oraz propozycja ujednolicenia stanowiska psychologów wobec problemu legalizacji konopi, sformułowana w oparciu o Kodeks Etyczno-Zawodowy Psychologa [w:] „Alkoholizm i Narkomania” 2013/4(26).
Tkaczyk M., Florek E., Piekoszewski W., Marihuana i kanabinoidy jako leki [w:] „Przegląd Lekarski” 2012/10(69).
United Nations Office on Drugs and Crime, Commentary on the Single Convention on Narcotic Drugs ONZ 1961, Nowy Jork 1973, https://www.unodc.org/documents/treaties/organized_crime/Drug%20Convention/Commentary_on_the_single_convention_1961.pdf.
mgr Michał Mółka
Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet Śląski
Prawne aspekty przekształcenia stowarzyszenia zwykłego w stowarzyszenie rejestrowe
Ustawa z 25.09.2015 r. o zmianie ustawy – Prawo o stowarzyszeniach oraz niektórych innych ustaw dokonała istotnych zmian w modelu funkcjonowania stowarzyszeń zwykłych w Polsce. Celem zmian ma być spopularyzowanie tej formy zrzeszania się. Dotychczas, z uwagi na przepisy regulujące byt prawny stowarzyszenia zwykłego, nie cieszyły się one dużą popularnością. Zmianie uległa procedura tworzenia stowarzyszeń zwykłych i przepisy regulujące ich bieżące funkcjonowanie. Ustawa wprowadziła możliwość utworzenia zarządu i organu nadzoru, poszerzyła możliwości pozyskiwania przez stowarzyszenie środków na swoją działalność oraz wprowadziła procedurę przekształcenia stowarzyszenia zwykłego w stowarzyszenie rejestrowe, instytucje nie uregulowaną wcześniej w ustawie – Prawo o stowarzyszeniach. Przepisy regulujące powyższą procedurę weszły w życie z dniem 1.01.2017 r. Celem artykułu jest przedstawienie procedury przekształcenia stowarzyszenia zwykłego w stowarzyszenie rejestrowe ze szczególnym uwzględnieniem aspektów praktycznych.
Słowa kluczowe: organizacje pozarządowe, stowarzyszenie zwykłe, stowarzyszenie rejestrowe, przekształcanie stowarzyszeń
The legal aspects of transforming an ordinary association into a registered association
The Act of 25 September 2015 amending The Associations Act and certain other acts has already made relevant changes to the model of functioning of ordinary associations in Poland. The aim of the changes is to popularise this form of association. Until now, due to the regulations governing the legal existence of an ordinary association, they have not been very popular. The procedure of establishing ordinary associations and the regulations governing their current functioning have changed. The Act introduced the possibility of establishing a Management Board and Supervisory Authority, and it broadened the possibilities for associations to raise funds for their activities. Furthermore, it established a procedure for transforming an ordinary association into a registered association, an institution not previously regulated in the Associations Act. The regulations governing the above procedure became effective on 1 January 2017. The purpose of the article is to present the procedure for transforming an ordinary association into a registered association, with particular emphasis on practical aspects.
Keywords: non-governmental organisations, ordinary association, registered association, transformation of associations
Bibliografia:
Gawlik Z., komentarz do art. 455 k.c. [w] Kodeks cywilny. Komentarz, t. 3. Zobowiązania, red. A. Kidyba, Warszawa 2014.
Kidyba A., komentarz do art. 553 [w:] A. Kidyba, Kodeks spółek handlowych. Komentarz. Tom II. Komentarz do art. 301–633 k.s.h., Warszawa 2015.
Kopaczyńska-Pieczniak K., komentarz do art. 95 k.c. [w] Kodeks cywilny. Komentarz, t. 1. Część ogólna, red. A. Kidyba, Warszawa 2012.
Kowalski R., Od 1 stycznia 2017 możliwe przekształcenie stowarzyszenia zwykłego w rejestrowe, http://poradnik.ngo.pl/wiadomosc/2009625.html.
Liczba NGO w Polsce, http://fakty.ngo.pl/liczba-ngo.
Prezydencki projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo o stowarzyszeniach oraz niektórych innych ustaw z 15.12.2014 r., VII kadencja, druk sejm. nr 3019, http://www.sejm.gov.pl/sejm7.nsf/druk.xsp?nr=3019.
Rzetecka-Gil A., komentarz do art. 42a ustawy – Prawo o stowarzyszeniach [w:] A. Rzetecka-Gil, Prawo o stowarzyszeniach. Komentarz, LEX 2017.
Sarnecki P., komentarz do art. 40 ustawy – Prawo o stowarzyszeniach [w:] Prawo o stowarzyszeniach. Komentarz, Warszawa 2007.
dr Roman Marchaj
Katedra Prawa Administracyjnego i Nauki Administracji, Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach
Statut Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii
Niniejszy artykuł poświęcony jest statutowi Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii, tj. pierwszego działającego w Polsce związku metropolitalnego. Statut jest podstawowym aktem prawnym regulującym sposób funkcjonowania jednostek samorządu terytorialnego oraz związków komunalnych. Zgodnie z art. 3 ust. 1 u.z.m.w.ś. statut określa także ustroju związku metropolitalnego. Z punktu widzenia praktycznego oraz teoretycznego ważnym jest ustalenie, jaki charakter prawny oraz funkcje posiada ten akt prawny.
Słowa kluczowe: statut, związek metropolitalny, akt prawa miejscowego, Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia
The statute of the Upper Silesian-Zagłębie Metropolis
This article is devoted to the statute of the Upper Silesian-Zagłębie Metropolis (GZM), which is the first metropolitan union operating in Poland. The Statute is a basic legal act regulating the way of functioning of local government units and municipal associations. According to article 3 par. 1 of the Act on the metropolitan union in the Silesia County the statute also specifies the manner of operation of the metropolitan union. From a practical and theoretical point of view it is important to determine the legal nature and functions of this act.
Keywords: statute, metropolitan union, local law act, Upper Silesian-Zagłębie Metropolis
Bibliografia:
Adamiak B., Statut gminy, „Samorząd Terytorialny”1993/7–8.
Augustyniak M., Chmielnicki P., Tworzenie, organizacja wewnętrzna i funkcjonowanie jednostek pomocniczych gmin, Warszawa 2011.
Augustyniak M., Jednostki pomocnicze gminy, Warszawa 2010.
Bąkowski T. (red.), Ustawa o związkach metropolitalnych. Komentarz, Warszawa 2016.
Chmielnicki P. (red.), Ustawa o samorządzie gminnym. Komentarz, Warszawa 2013.
Dąbek D., Prawo miejscowe, Warszawa 2015.
Dolnicki B., Samorząd terytorialny, Warszawa 2016.
Dolnicki B. (red.), Ustawa o samorządzie gminnym. Komentarz, Warszawa 2016.
Dolnicki B. (red.), Ustawa o samorządzie województwa. Komentarz, Warszawa 2012.
Dolnicki B., Marchaj R., Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2017/3.
Dolnicki B., Marchaj R., Związek metropolitalny w województwie śląskim, „Samorząd Terytorialny” 2017/7–8.
Kisiel W. (red.), Statuty jednostek samorządu terytorialnego. Regulacje europejskie i amerykańskie, Kraków 2005.
Kudrycka B., Mieszkowski J. (red.), Prawo. Administracja. Obywatel, Białystok 1997.
Marchaj R., Konsultacje w sprawie utworzenia Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii, „Metropolitan” 2017/1.
Ochendowski E., Prawo administracyjne, Toruń 1996.
Szlachetko J.H, Gajewski R. (red.), Instytucjonalne formy współdziałania jednostek samorządu terytorialnego na obszarach metropolitalnych, Gdańsk 2016.
Zdyb M., Stelmasiak J. (red.), Prawo administracyjne. Cześć ogólna ustrojowe prawo administracyjne, wybrane zagadnienia materialnego prawa administracyjnego, Warszawa 2016.
dr hab. Monika Augustyniak
Professeur de L’Académie Andrzej Frycz Modrzewski à Cracovie
Chargée de cours à la faculté de droit, d'administration et de relations internationales Académie Andrzej Frycz Modrzewski à Cracovie
Position juridique du corps constitutif et exécutif dans une commune en Pologne et dans la République française – directions des changements [Pozycja prawna organu stanowiącego i wykonawczego w gminie w Polsce i w Republice Francuskiej – kierunki zmian]
Artykuł przedstawia wybrane zagadnienia statusu prawnego organów gminy w polskim i we francuskim porządku prawnym i ich wzajemne relacje: personalne i funkcjonalne. Analizie poddano podstawowe płaszczyzny relacji organów władzy we wspólnocie lokalnej w oparciu o sposób wyboru organu wykonawczego oraz zestawienie kompetencji wójta/mera w odniesieniu do kompetencji rady gminy w obu porządkach prawnych. Analiza determinantów funkcjonowania organów stanowiących i wykonawczych ma na celu przedstawienie kierunków zmian w zakresie doskonalenia modelu organów gminy, co stanowi wyzwanie dla współczesnego samorządu terytorialnego, dla którego efektywność działania władzy jest najistotniejszym wyznacznikiem sprawnego zarządzania wspólnotą lokalną.
Słowa kluczowe: pozycja prawna organów gminy, relacje personalne i funkcjonalne, model organu władzy w samorządzie terytorialnym, podział kompetencji
The legal position of the legislative and executive body in municipalities in Poland and in the French Republic – directions of changes
The article presents selected issues concerning the legal status of municipal authorities in the Polish and French legal order and their mutual relations: personal and functional. The basic areas of the relations of the authorities in the local community were analysed based on the manner of electing the executive body and based on the competencies of the mayor in relation to the competencies of the municipal council in both legal orders. The aim of the analysis of the determinants of the functioning of the legislative and executive bodies is to present the directions of changes in terms of improving the model of municipal authorities, which is a challenge for contemporary local governments, for which the effectiveness of power is the most important determinant of efficient management of the local community.
Keywords: legal position of municipal authorities, personal and functional relations, model of authority in local governments, division of competences
Bibliografia:
Augustyniak M., La participation sociale à l'autonomie territoriale en Pologne, étude de droit administratif à titre comparatif, Varsovie 2017.
Banaszak B., Kodeks wyborczy. Komentarz [Code électoral. Commentaire] Varsovie 2014.
Budzisz R. [dans:] P. Chmielnicki, Ustawa o samorządzie gminnym. Komentarz, [La loi sur le gouvernement local. commentaire] Varsovie 2013.
Chapsal P., Les collectivités territoriales en France, Paris 2015.
Creusot S., Une nouvelle organisation decentralisée de la Republique, Paris 2012.
Dapogny B., Dapogny M., L’élu municipal, Paris 2013.
Ferstenbert J., Priet F., Quilichini P., Droit des collectivités territoriales, Paris 2016.
Faure B., Droit des collectivités territoriales, Paris 2014.
Girardon J., Les collectivités territoriales, Paris 2014.
Izdebski H., Samorząd terytorialny. Podstawy ustroju i działalności [Collectivités territoriales. Bases du système et activités] Varsovie 2014.
Landot E., Guide du conseil municipal, Règles, pièges et astuces, Paris 2014.
Meyer O., Les collectivités territoriales, Dunod 2017.
Moll T. [dans:] B. Dolnicki (red.), Ustawa o samorządzie województwa. Komentarz [Loi sur l'autonomie gouvernementale des voïvodies. Commentaires], Varsovie 2016.
Olejniczak-Szałowska E., Problematyka determinantów wyboru monokratycznego lub kolegialnego modelu organu wykonawczego na poszczególnych szczeblach jednostek samorządu terytorialnego [Problèmes des déterminants du choix d'un modèle monocratique ou collégial de l'organe exécutif à des niveaux particuliers d'unités des collectivités territoriales] [dans:] Pozycja ustrojowa organów wykonawczych jednostek samorządu terytorialnego [Position du système des organes exécutifs des collectivités locales] red. M. Stec, K. Małysa-Sulińska, Varsovie 2014.
T. Rabska, Podstawowe pojęcia organizacji administracji [Concepts de base de l'organisation de l'administration] [dans:] System prawa administracyjnego, t.1 [Système de droit administratif], red. J. Straościak, Wrocław 1977.
Szewc A. [dans:] A. Szewc, G. Jyż, Z. Pławecki, Ustawa o samorządzie gminnym. Komentarz [Loi sur l'autonomie municipale. Commentaire], Varsovie 2010.
Ura E., Droit administratif, Varsovie 2012.
Velley S., Droit administratif, Paris 2015.
Verpeaux M., Les collectivités territoriales en France, Paris 2011.
