Naczelny Sąd Administracyjny wobec problemu wystąpień z Kościoła katolickiego. Refleksje na kanwie postanowienia Naczelnego Sądu Administracyjnego z 21.05.2018 r., I OPS 6/17
Paweł Borecki
doktor habilitowany, Uniwersytet Warszawski, ORCID: 0000-0002-1921-8291
Naczelny Sąd Administracyjny wobec problemu wystąpień z Kościoła katolickiego. Refleksje na kanwie postanowienia Naczelnego Sądu Administracyjnego z 21.05.2018 r., I OPS 6/17
Pod rządami ustawy o ochronie danych osobowych rozwinęło się zmienne w swym kierunku orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego w sprawie wystąpienia z Kościoła katolickiego. Sąd odwoływał się w nim do szczegółowych norm prawa kanonicznego, które nie gwarantują w pełni poszanowania autonomii woli jednostki, która chciałaby wystąpić z Kościoła. Ostatecznie linia orzecznictwa uległa ujednoliceniu i okazała się nad wyraz korzystna dla Kościoła katolickiego. Nastąpiło to jednak ze szkodą dla sfery wolności i praw odstępców. W wyrokach z 9.02.2016 r. (I OSK 1509/15, I OSK 3179/15, I OSK 579/15, I OSK 1466/15, I OSK 2585/15, I OSK 2691/15) oraz wyroku z 19.02.2016 r., I OSK 3111/14 NSA stanął na stanowisku, że Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych nie jest w ogóle organem kompetentnym do dokonywania oceny skuteczności wystąpienia z Kościoła, a sprawy tego rodzaju nie mieszczą się w zakresie ustawowych zadań. W toku postępowania kontrolnego, by GIODO mógł korzystać z kompetencji przewidzianych w art. 12 pkt 2 wówczas obowiązującej ustawy o ochronie danych osobowych, konieczne było przedłożenie aktu chrztu wnioskodawcy z właściwą adnotacją. W przypadku braku takiego dokumentu GIODO powinien umorzyć postępowanie. Powyższe tezy zostały potwierdzone w postanowieniu NSA z 21.05.2018 r., I OPS 6/17.
Słowa kluczowe: apostazja, Kościół katolicki, Naczelny Sąd Administracyjny, ochrona danych osobowych, prawo kanoniczne
dr hab. Paweł Borecki
University of Warsaw, ORCID: 0000-0002-1921-8291
The Supreme Administrative Court’s attitude towards the problem regarding withdrawal from the Catholic Church. Reflections on the basis of the decision of the Supreme Administrative Court of 21th May 2018, I OPS 6/17
Under the rule of the Personal Data Protection Act the case-law of the Supreme Administrative Court evolved in fluctuating directions regarding withdrawal from the Catholic Church. In it, the court referred to detailed norms of canon law, which do not fully guarantee the autonomy of the will of the individual who would like to leave the Church. Eventually, the line of jurisprudence was unified and proved extremely beneficial for the Catholic Church. However, this occurred to the detriment of the sphere of freedom and rights of apostates. In the judgments of 9th February 2016 (I OSK 1509/15, I OSK 3179/15, I OSK 579/15, I OSK 1466/15, I OSK 2585/15, I OSK 2691/15) and in the judgment of 19th February 2016, I OSK 3111/14, the Supreme Administrative Court took the position that the General Inspector for Personal Data Protection is not competent at all to assess the effectiveness of leaving the Church, and such matters do not fit in the scope of statutory tasks. In the course of the audit procedure, in order for the General Inspector for Personal Data Protection to exercise the powers provided for in Article12.2 of the then binding Personal Data Protection Act, it was necessary to submit the applicant's baptism certificate with the appropriate annotation. In the absence of such a document, the General Inspector for Personal Data Protection should discontinue the proceedings. The above theses were confirmed in the decision of the Supreme Administrative Court of 21st May 2018, I OPS 6/17.
Keywords: apostasy, the Catholic Church, the Supreme Administrative Court, personal data protection, canon law
Bibliografia:
Abramowicz A.M., Równouprawnienie związków wyznaniowych w prawie polskim, Warszawa 2018
Borecki P., Opinia prawna w sprawie wybranych aspektów ustroju hierarchicznego Kościoła katolickiego oraz statusu duchownych w świetle kodeksu prawa kanonicznego, „Przegląd Prawa Wyznaniowego” 2015/1
Borecki P., Równouprawnienie kościołów i innych związków wyznaniowych [w:] Leksykon prawa wyznaniowego. 100 podstawowych pojęć, red. A. Mezglewski, Warszawa 2014
Borecki P., Janik Cz., Prawo wewnętrzne związków wyznaniowych a państwowy porządek prawny [w:] Prawo wewnętrzne nierzymskokatolickich związków wyznaniowych w Polsce. Wybór aktów prawnych, wybór i oprac. nauk. P. Borecki, Cz. Janik, Warszawa 2012
Brzozowski W., Bezstronność światopoglądowa władz publicznych w Konstytucji RP, Warszawa 2011
Ciszewski W., Zasada neutralności światopoglądowej państwa, Kraków 2019
Gadacz T., Milerski B. (red. nauk.), Religia. Encyklopedia PWN, tom 1, Warszawa 2001
Góralski W., Formalny akt odstąpienia od Kościoła katolickiego w świetle Listu okólnego Papieskiej Rady do Spraw Tekstów Prawnych z dnia 13 marca 2006 r., „Prawo kanoniczne” 2008/3–4
Główny Urząd Statystyczny, Instytut Statystyki Kościoła Katolickiego, 1050 lat chrześcijaństwa w Polsce, Warszawa 2016
Hucał M., Ochrona danych osobowych w związkach wyznaniowych w świetle unijnego rozporządzenia nr 2016/679, „Studia z Prawa Wyznaniowego” 2017/20
Krukowski J., Apostazja [w:] Leksykon Prawa Kanonicznego, red. M. Sitarz, Lublin 2019
Krukowski J., Konkordaty współczesne. Doktryna, teksty (1964–1994), Warszawa 1995
Krukowski J., Konstytucyjne zasady relacji państwo – Kościół w III Rzeczypospolitej [w:] Katolickie zasady relacji państwo – Kościół a prawo polskie, Lublin 2015
Krukowski J., Polskie prawo wyznaniowe, Warszawa 2005
Łukańko B., Kościelne modele ochrony danych osobowych, Warszawa 2019
Majer P. (red. nauk.), Codex Iuris Canonici. Kodeks Prawa Kanonicznego. Komentarz, Kraków 2011
Mezglewski A., Misztal H., Stanisz P., Prawo wyznaniowe, Warszawa 2011
Pietrzak M., Prawo kanoniczne w polskim systemie prawnym, „Państwo i Prawo” 2006/8
Rode M., Mała encyklopedia teologiczna. Tom I A-ł, Warszawa 1988
Sobczyk P., Autonomia związków wyznaniowych [w:] Leksykon prawa wyznaniowego. 100 podstawowych pojęć, red. A. Mezglewski, Warszawa 2014
Steczkowski P., Wystąpienie z Kościoła katolickiego aktem formalnym w świetle dokumentu Papieskiej Rady ds. Tekstów Prawnych z 13 marca 2006 r., „Annales Canonici” 2006/2
Tunia A., Recepcja prawa wewnętrznego związków wyznaniowych w prawie polskim, Lublin 2015
Walencik D., Dekret ogólny Konferencji Episkopatu Polski w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych [w:] Prawo do prywatności w Kościołach i innych związkach wyznaniowych, red. T.J. Zieliński, M. Hucał, Warszawa 2019
Walencik D., Opinia prawna w sprawie przetwarzania danych osobowych przez związki wyznaniowe w Polsce, „Przegląd Prawa Wyznaniowego” 2012/4
Walencik D., Prawo kanoniczne (wewnętrzne) a prawo polskie, „Przegląd Sądowy” 2013/5
Walencik D., Przetwarzanie danych osobowych przez związki wyznaniowe a uprawnienia Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych, „Forum Prawnicze” 2013/2
Wróbel A., Glosa do wyroku NSA z dnia 27 marca 2013 r., „Orzecznictwo Sądów Polskich” 2014/2, poz. 14
Joanna Cwalińska
magister prawa, współpracownik Katedry Nauk Prawnych na Wydziale Nauk Społecznych i Humanistycznych Państwowej Wyższej Szkoły Informatyki i Przedsiębiorczości w Łomży, ORCID: 0000-0002-8493-4614
Prywatyzacja zadań publicznych – przyczynek do dyskusji
Zagadnienie prywatyzacji zadań publicznych stanowi złożoną materię. Przyczyn należy szukać m.in. w braku definicji legalnej. Analizując przedmiotową problematykę, nie sposób nie wspomnieć o wątpliwościach pojawiających się w związku z konstytucyjnymi zasadami – pomocniczości i decentralizacji władzy publicznej oraz z ochroną publicznych praw podmiotowych jednostki. Warto również zwrócić uwagę na niejednolitość kategorii podmiotów niepublicznych realizujących zadania publiczne. Jako wniosek de lege ferenda należy podnieść konieczność precyzyjnych uregulowań ustawowych, aby zakończyć doktrynalne spory.
Słowa kluczowe: zadania publiczne, prywatyzacja zadań publicznych, publiczne prawa podmiotowe jednostki, zasada subsydiarności, zasada decentralizacji władzy publicznej
mgr Joanna Cwalińska
Associate of the Department of Legal Sciences at the Faculty of Social Sciences and Humanities of the Łomża State University Applied Sciences, ORCID: 0000-0002-8493-4614
Privatisation of public tasks – contribution to the discussion
The issue of privatisation of public tasks is a complex matter. The reasons for this lie in, among other things, the absence of a legal definition. When analysing this issue, it is impossible not to mention the doubts arising in connection with the constitutional principles – the subsidiarity and decentralisation of public authority – as well as with the protection of the entity's public rights. It is also worth noting the heterogeneity of the categories of non-public entities performing public tasks. As a de lege ferenda conclusion, the need for precise statutory regulations to end doctrinal disputes should be raised.
Keywords: public tasks, privatisation of public tasks, entity’s public rights, the principle of subsidiarity, the principle of decentralisation of public authority
Bibliografia:
Agopszowicz A. [w:] A. Agopszowicz, Z. Gilowska, M. Taniewska-Peszko, Zarys prawa samorządu terytorialnego, Katowice 1997
Agopszowicz A. [w:] A. Agopszowicz, Z. Gilowska, Ustawa o samorządzie terytorialnym. Komentarz, Warszawa 1997
Bandarzewski K., Prywatyzacja zadań publicznych [w:] Koncepcja systemu prawa administracyjnego, red. J. Zimmermann, Kraków 2007
Bąkowski T., Administracyjnoprawna sytuacja jednostki w świetle zasady pomocniczości, Warszawa 2007
Blicharz J., Udział polskich organizacji pozarządowych w wykonywaniu zadań administracji publicznej, Wrocław 2005
Błaś A., Formy działania administracji w warunkach prywatyzacji zadań publicznych [w:] Administracja i prawo administracyjne u progu trzeciego tysiąclecia. Materiały konferencji naukowej katedr prawa i postępowania administracyjnego, red. M. Stahl, J.P. Tarno, M. Górski, Łódź 2000
Błaś A., Prywatyzacja zadań samorządu terytorialnego [w:] Studia nad samorządem terytorialnym, red. A. Błaś, Wrocław 2002
Biernat S., Prywatyzacja zadań publicznych. Problematyka prawna, Warszawa – Kraków 1994
Boć J., Organizacja prawna administracji [w:] Prawo administracyjne, red. J. Boć, Wrocław 2007
Cieślak Z., Podstawowe instytucje prawa administracyjnego [w:] Prawo administracyjne, red. Z. Niewiadomski, Warszawa 2013
Dolnicki B., Wykonywanie zadań przez organizacje pozarządowe [w:] Prawne problemy samorządu terytorialnego, t. 2, red. B.M. Ćwiertnia, Sosnowiec 2013
Filipek J., Elementy strukturalne norm prawa, Warszawa – Kraków 1982
Fundowicz S., Decentralizacja administracji publicznej w Polsce, Lublin 2005
Fundowicz S., Dynamiczne rozumienie zadania publicznego [w:] Między tradycją a przyszłością w nauce prawa administracyjnego, red. J. Supernat, Wrocław 2009
Habuda A., Prywatyzacja usług komunalnych [w:] Studia nad samorządem terytorialnym, red. A. Błaś, Wrocław 2002
https://pl.wikipedia.org/wiki/Zadanie
Izdebski H., Kulesza M., Administracja publiczna. Zagadnienia ogólne, Warszawa 2004
Lipowicz I. [w:] Konstytucje Rzeczypospolitej oraz komentarz do Konstytucji RP z 1997 roku, red. J. Boć, Wrocław 1998
Korczak J., Konstytucyjne podstawy struktury i funkcji samorządu terytorialnego [w:] System Prawa Administracyjnego, t. 2, Konstytucyjne podstawy funkcjonowania administracji publicznej, red. R. Hauser, Z. Niewiadomski, A. Wróbel, Warszawa 2012
Miruć A., Wielość podmiotów administrujących [w:] Nowe problemy badawcze w teorii prawa administracyjnego, red. J. Boć, A. Chajbowicz, Wrocław 2009
Niewiadomski Z., Samorząd terytorialny w Konstytucji RP (komentarz do art. 15, art. 16 oraz art. 163–172), „Samorząd Terytorialny” 2002/3
Niewiadomski Z., Pojęcie administracji publicznej [w:] System Prawa Administracyjnego, t. 1, Instytucje prawa administracyjnego, red. R. Hauser, Z. Niewiadomski, A. Wróbel Warszawa 2010
Niewiadomski Z., Ustawa o samorządzie gminnym. Komentarz z odniesieniami do ustaw o samorządzie powiatowym i samorządzie województwa, Warszawa 2011
Raadschelders J.C.N., Centralizacja i decentralizacja: dychotomia i kontinuum, „Samorząd Terytorialny” 1994/6
Strzyczkowski K., Prawo gospodarcze publiczne, Warszawa 2011
Sypniewski D., Wykonywanie zadań publicznych przez samorząd zawodowy a przemiany cywilizacyjne [w:] Wpływ przemian cywilizacyjnych na prawo administracyjne i administrację publiczną, red. J. Zimmermann, P.J. Suwaj, Warszawa 2013
Szarek R., Glosa do wyroku sądu antymonopolowego z dnia 6 stycznia 1999 r., XVII Ama 60/98, „Orzecznictwo Sądów Polskich” 2000/11, poz. 168
Szymczak M. (red.), Słownik języka polskiego, t. 3, Warszawa 1983
Tkaczyński J.W., Zasada subsydiarności w Traktacie z Maastricht o Unii Europejskiej, „Samorząd Terytorialny” 1998/10
Wierzbowski M., Wiktorowska A., Decentralizacja i centralizacja administracji [w:] Prawo administracyjne, red. J. Jagielski, M. Wierzbowski, Warszawa 2019
Wiktorowska A., Prawne determinanty samodzielności gminy. Zagadnienia administracyjnoprawne, Warszawa 2002
Zacharko L., Prywatyzacja zadań publicznych. Studium administracyjnoprawne, Katowice 2000
Sławomir Zwolak
doktor nauk prawnych, Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet Rzeszowski, ORCID: 0000-0002-4075-4400
Wpływ uchylenia decyzji o pozwoleniu na budowę na byt prawny decyzji o pozwoleniu na użytkowanie
Przedmiotem opracowania jest zagadnienie wpływu uchylenia pozwolenia na budowę na trwałość decyzji o pozwoleniu na użytkowanie. Między decyzją o pozwoleniu na budowę a decyzją o pozwoleniu na użytkowanie zachodzi ścisła zależność, polegająca na tym, że decyzja o pozwoleniu na użytkowanie może zostać wydana dopiero po wydaniu tej pierwszej. W świetle orzecznictwa sądów administracyjnych istnieje możliwość wznowienia postępowania o wydanie decyzji o pozwoleniu na użytkowanie w sytuacji uchylenia pozwolenia na budowę albo stwierdzenia jej nieważności, gdy stwierdzono nieważność pozwolenia na budowę. Jednocześnie stwierdzenie nieważności decyzji o pozwoleniu na użytkowanie będzie wiązało się ze wstrzymaniem użytkowania obiektu i postawieniem inwestorowi zarzutu korzystania z obiektu budowlanego bez pozwolenia na użytkowanie. Taka sytuacja w konsekwencji będzie skutkować koniecznością przeprowadzenia przez organ postępowania naprawczego.
Słowa kluczowe: proces inwestycyjny, inwestor, pozwolenie na budowę, pozwolenie na użytkowanie, postępowanie administracyjne
dr Sławomir Zwolak
Faculty of Law and Administration, University of Rzeszów, ORCID: 0000-0002-4075-4400
The impact of revoking a building permit on the legal existence of a decision on use permit
The subject of the study is the issue of the impact of revoking a building permit on the durability of a use permit decision. There is a close relationship between a building permit decision and a use permit decision, in that the use permit decision can only be issued after a building permit decision has been issued. In the light of the case law of administrative courts, it is possible to resume the procedure for issuing a use permit decision in the event of revoking a building permit or the annulment of a use permit as a result of the annulment of the building permit. At the same time, annulment of the decision on the use permit will result in the suspension of use of the facility and the investor being charged with using the building without a use permit. As a consequence, this will result in the need for the respective authority to carry out rectification proceedings.
Keywords: investment process, investor, building permit, use permit, administrative procedure
Bibliografia:
Adamiak B., Nieważność decyzji w ogólnym postępowaniu administracyjnym [w:] Zagadnienia proceduralne w administracji, red. K. Podgórski, Katowice 1984
Adamiak B., Orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego a wadliwość decyzji administracyjnej [w:] Instytucje współczesnego prawa administracyjnego. Księga jubileuszowa prof. zw. dra hab. Józefa Filipka, red. I. Skrzydło-Niżnik, Kraków 2001
Adamiak B., Borkowski J., Postępowanie administracyjne i sądowoadministracyjne, Warszawa 2006
Babiel T.B., Nadzór budowlany. Kompetencje organów administracji. Wzory. Akty prawne, Warszawa 2001
Goździewicz-Biechońska J., Wadliwość decyzji administracyjnych w procesie inwestycyjno-budowlanym, Warszawa 2011
Jacyno W., Rewkowska J., Znaczenie stabilności rozstrzygnięć administracyjnych w budownictwie (nadzwyczajne postępowania administracyjne i ich konsekwencje) [w:] Proces inwestycji budowlanych, red. A. Plucińska-Filipowicz, M. Wierzbowski, Warszawa 2015
Kostka Z. [w:] Prawo budowlane. Komentarz, red. A. Gliniecki, Warszawa 2016
Leoński Z., Szewczyk M., Kruś M., Prawo zagospodarowania przestrzeni, Warszawa 2012
Matan A., Postępowanie w sprawie pozwolenia na budowę po nowelizacji marcowej (w aspekcie ochrony prawa własności) [w:] Własność i jej ograniczenia w prawie budowlanym, red. K. Skotnicki, K. Winiarski, Częstochowa 2004
Ostrowska A., Pozwolenie na budowę, Warszawa 2012
Piórecki K., Dąbrowski J., Pozwolenie na użytkowanie (nie)bezpieczna przystań inwestora?, „Rzeczpospolita” z 17.05.2013 r.
Plucińska-Filipowicz A., Kosicki A., Filipowicz T., Problematyka postępowania naprawczego [w:] Proces inwestycji budowlanych, red. A. Plucińska-Filipowicz, M. Wierzbowski, Warszawa 2015
Serafin S., Zagadnienia techniczne w prawie budowlanym, Warszawa 2005
Zieliński A., Podstawa prawna decyzji administracyjnej, „Państwo i Prawo” 1984/3
Natalia Nowak
doktorantka, Katedra Prawa Administracyjnego, Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet Jagielloński, ORCID: 0000-0001-7881-7801
Analiza wpływu przepisów Prawa budowlanego na ochronę konserwatorską zabytków w świetle orzecznictwa sądów administracyjnych
Rozważania dotyczące wpływu przepisów Prawa budowlanego na ochronę konserwatorską zabytków poprzedzone zostały ogólnymi uwagami dotyczącymi problematyki stosunku prawa własności obiektu zabytkowego i zasady wolności budowlanej do ochrony zabytków. W dalszej części opracowania omówiono specyfikę i wzajemne relacje (także temporalne) panujące pomiędzy postępowaniem w sprawie udzielenia pozwolenia na prowadzenie robót budowlanych przy zabytku wpisanym do rejestru lub w jego otoczeniu a postępowaniem o wydanie pozwolenia na budowę, szczegółowo na podstawie wybranych wyroków Naczelnego Sądu Administracyjnego. Podstawę prawną niniejszych rozważań stanowi ustawa o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami oraz ustawa Prawo budowlane.
Słowa kluczowe: ochrona zabytków, decyzja o pozwoleniu na budowę, pozwolenie konserwatora zabytków, roboty budowlane, orzeczenia sądów administracyjnych
Natalia Nowak
PhD student, Department of Administrative Law, Faculty of Law and Administration, Jagiellonian University, ORCID: 0000-0001-7881-7801
The impact of the provisions of the Construction Law on the protection of monuments in the light of the case-law of administrative courts
The paper delves into the impact of the provisions of the Construction Law on the protection of monuments. At the beginning, the analysis focuses on general comments regarding the relationship between the ownership of monuments and the principle of freedom of construction in relation to the protection of monuments. The further part of the study discusses the specifics and mutual relations (also temporal) prevailing between the procedure for granting permission to carry out construction works at a monument entered in the register or in its surroundings, and the procedure for issuing a building permit, in detail on the basis of selected judgments of the Supreme Administrative Court. The legal basis for these considerations is the Act on the protection of monuments and the guardianship of monuments as well as the Construction Law.
Keywords: protection of monuments, building permit decision, monument conservator permit, construction works, administrative court rulings
Bibliografia:
Dobosz P., Nieruchomość zabytkowa jako przedmiot regulacji prawnej [w:] Przestrzeń i nieruchomości jako przedmiot prawa administracyjnego. Publiczne prawo rzeczowe, red. I. Niżnik-Dobosz, Warszawa 2012
Grossmann T., Piątek W., Pozwolenie na budowę – wpis do rejestru zabytków – moc wiążąca decyzji administracyjnej – zasada proporcjonalności. Glosa do wyroku NSA z dnia 18 października 2016 r., II OSK 3/15, „Orzecznictwo Sądów Polskich” 2017/7–8, poz. 71
Ignatowicz J., Stefaniuk K., Prawo rzeczowe, Warszawa 2006
Ostrowska A., komentarz do art. 39 ustawy – Prawo budowlane [w:] Prawo budowlane. Komentarz, red. A. Gliniecki, Warszawa 2016
Piątek W., komentarz do art. 2 ustawy – Prawo budowlane [w:] Prawo budowlane. Komentarz, red. A. Gliniecki, Warszawa 2016
Zwolak S., O wolności budowlanej w orzeczeniu polskiego Trybunału Konstytucyjnego w sprawie zniesienia pozwolenia na budowę (Kp 7/09), „Ius et Administratio” 2014/2
Paweł Sancewicz
doktor nauk prawnych, Kommunalwissenschaftliches Institut der Universität Potsdam, ORCID: 0000-0001-5475-0956
Charakter prawny i procedura zawierania umowy premii technologicznej po nowelizacjach ustawy o niektórych formach wspierania działalności innowacyjnej
Celem niniejszego artykułu było przeanalizowanie procedury udzielania wsparcia w formie premii technologicznej. Po wskazanych w artykule nowelizacjach ustawy o niektórych formach wspierania działalności innowacyjnej, które weszły w życie odpowiednio 5.09.2015 r., 1.01.2018 r. oraz 1.10.2018 r. umowa premii technologicznej zmieniła de lege lata znacząco swój charakter, zmierzając w stronę umowy administracyjnej. Analiza przeprowadzona w artykule doprowadziła do wniosku, że po nowelizacjach ustawy o niektórych formach wspierania działalności innowacyjnej ustawodawca w większym niż dotychczas zakresie posłużył się regulacją publicznoprawną w zakresie wspierania działalności innowacyjnej. Pomimo wyłączenia stosowania przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego, nie można powiedzieć, że sprawy o dofinansowanie projektów nie mają charakteru administracyjnego. Dodatkowo czynności poprzedzające zawarcie umowy premii technologicznej podlegają kontroli sądu administracyjnego. W umowie premii technologicznej zawieranej między Bankiem Gospodarstwa Krajowego a przedsiębiorcą istotne są elementy publicznoprawne. W konsekwencji umowa premii technologicznej przynajmniej w pewnym zakresie odpowiada modelowi umowy administracyjnej wypracowanej w doktrynie prawa administracyjnego. De lege lata jednak umowa administracyjna nie ma w polskim prawie określonych konturów prawnych.
Niniejszy artykuł powstał w ramach stypendium ufundowanego przez fundację Fritz Thyssen Stiftung, w ramach postępowania o sygn. 40.18.0.011RE na pobyt badawczy w Kommunalwissenschaftliches Institut (KWI) der Universität Potsdam.
Słowa kluczowe: umowa administracyjna, ustawa wdrożeniowa, premia technologiczna, kredyt technologiczny
dr Paweł Sancewicz
research fellow at the Kommunalwissenschaftliches Institut der Universität Potsdam, ORCID: 0000-0001-5475-0956
Legal nature and procedure of concluding a technological bonus agreement after amendments to the Act on certain forms of supporting innovative activities
The purpose of this article was to analyse the procedure for granting support in the form of a technological bonus. After the in the article indicated amendments to the Act on certain forms of supporting innovative activities, which entered into force on 5.09.2015, 01.01.2018 and 1.10.2018, respectively, the technological bonus agreement changed its nature significantly de lege lata, moving towards an administrative contract. The analysis conducted in the article led to the conclusion that after the amendments to the Act on certain forms of supporting innovative activities, the legislator used public-law regulation in the field of supporting innovation to a greater extent than before. Despite the exclusion of the application of the provisions of the Code of Administrative Procedure, it cannot be said that cases regarding financing projects are not of an administrative nature. In addition, all the undertaken actions preceding the conclusion of a technological bonus agreement are subject to control by the administrative court. In a technological bonus agreement concluded between the BGK bank and the entrepreneur public law elements are significant. Consequently, at least to some extent, the technological bonus agreement corresponds to the administrative contract model developed in the administrative law doctrine. However, at the moment the administrative contract has no legal outline in Polish law.
This article was created as part of a scholarship funded by the Fritz-Thyssen-Stiftung Foundation, as part of the procedure with reference number 40.18.0.011RE, for a research stay at the Kommunalwissenschaftliches Institut (KWI) der Universität Potsdam.
Keywords: administrative contract, implementation act, technological bonus, technological loan
Bibliografia:
Bauer H., Bausteine für eine Lehre vom Verwaltungsvertrag [w:] Grundlagen des Verwaltungsrecht – Band II: Informationsordnung, Verwaltungsverfahren, Handlungsformen, red. W. Hoffmann-Riem, E. Schmidt-Assmann, A. Voßkule, München 2008
Biernat S., Promesa koncesji [w:] Gospodarka, Administracja, Samorząd, red. H. Olszewski, B. Popowska, Poznań 1997
Chełmoński A., Ciąg działań prawnych w gospodarce państwowej. Propozycje metodologiczne, „Acta Universitatis Wratislaviensis. Prawo XXVIII” 1972/163
Gajewski, Model postępowania w sprawach udzielania świadczeń ze środków publicznych w drodze umowy, „Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego” 2015/2
Głuszczuk D., Kredyt technologiczny jako źródło finansowania innowacji, „Przegląd Prawa Publicznego” 2010/7–8
Kijowski D., Problematyka regulacji prawnej stosowania form alternatywnych wobec aktu administracyjnego [w:] Koncepcja systemu prawa administracyjnego. Zjazd Katedr Prawa Administracyjnego i Postępowania Administracyjnego Zakopane 24–27 września 2006 r., red. J. Zimmermann, Warszawa 2007
Knosala E., Teoretyczne aspekty stosowania prawa prywatnego w działaniu współczesnej administracji publicznej [w:] Współczesne zagadnienia prawa i procedury administracyjnej. Księga jubileuszowa dedykowana Prof. zw. dr. hab. Jackowi M. Langowi, red. M. Wierzbowski, J. Jagielski, A. Wiktorowska, E. Stefańska, Warszawa 2009
Kokocińska K., Prawny mechanizm prowadzenia polityki rozwoju w zdecentralizowanych strukturach władzy publicznej, Poznań 2014
Łukaszewicz J., Kłosowka K., Słowo o przyrzeczeniu administracyjnym [w:] Umowy w administracji, red. J. Boć, L. Dziewięcka-Bokun, Wrocław 2008
Marquardt P., Pomoc publiczna dla małych i średnich przedsiębiorstw, Warszawa 2007
Popowska B., Decyzja i umowa jako formy działania podmiotów administracji gospodarczej; konkurencja, współwystępowanie czy alternatywa? [w:] Instrumenty i formy prawne działania administracji gospodarczej, red. B. Popowska, K. Kokocińska, Poznań 2009
Popowska B., Partnerstwo publiczno-prywatne w świetle koncepcji „ciągu działań prawnych” i jej wpływ na ocenę umowy o ppp [w:] Środki prawne publicznego prawa gospodarczego, red. L. Kieres, Wrocław 2007
Popowska B., Publiczne prawo gospodarcze w orzecznictwie, „Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego” 2011/6
Pustuła I., Werner A., Pomoc publiczna, Warszawa 2006
Sancewicz P., Decyzja administracyjna jako przedmiot kontroli sądu administracyjnego w postępowaniu o uzyskanie dofinansowania od Narodowego Centrum Nauki i Narodowego Centrum Badań i Rozwoju [w:] Kontrola działań administracji publicznej w sferze gospodarki, red. K. Kokocińska, Poznań 2018
Sancewicz P., Rozstrzygnięcia w postępowaniach o uzyskanie dofinansowania od Narodowego Centrum Nauki i Narodowego Centrum Badań i Rozwoju w świetle ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. o zmianie ustawy o zasadach finansowania nauki oraz niektórych innych ustaw, „Kwartalnik Prawo, Społeczeństwo, Ekonomia” 2019/1
Sancewicz P., Umowa jako prawna forma działania administracji publicznej w polskiej i w niemieckiej doktrynie prawa publicznego, „Studia Prawa Publicznego” 2019/1(25)
Sancewicz P., Umowa o dofinansowanie jako szczególny typ umowy stosowanej przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości w postępowaniu w sprawie udzielenia wsparcia w świetle koncepcji umowy administracyjnej w polskiej i w niemieckiej doktrynie prawa. Studium przypadku, „Zeszyty Prawnicze” (w druku)
Sancewicz P., Wspieranie działalności innowacyjnej w świetle aktów normatywnych wydawanych przez instytucje unijne oraz aktów polityki unijnej, z uwzględnieniem prawa polskiego, „Kwartalnik Prawo, Społeczeństwo, Ekonomia” 2019/3
Stahl M., Przyrzeczenie administracyjne [w] System prawa administracyjnego, t. 5, Prawne formy działania administracji, red. R. Hauser, Z. Niewiadomski, A. Wróbel, Warszawa 2013
Starościak J., Prawne formy działania administracji [w:] System prawa administracyjnego, t. 3, red. T. Rabska, J. Łętowski, Wrocław 1978
Starościak J., Prawne formy działania administracji, Warszawa 1957
Strzyczkowski K., Uwagi o zadaniach nauki o prawnych formach działania administracji gospodarczej [w:] Instrumenty i formy prawne działania administracji gospodarczej, red. B. Popowska, K. Kokocińska, Poznań 2009
Sura R., Szewczak M., Kilka uwag na temat europeizacji prawa bankowego u progu nowej dekady [w:] Europeizacja publicznego prawa gospodarczego, red. H.Gronkiewicz-Waltz, K. Jaroszyński, Warszawa 2011
Szubiakowski M., Glosa do uchwały NSA z dnia 29 marca 2006 r., sygn. II GPS 1/06, „Orzecznictwo Sądów Polskich” 2006/11
Taras W., Wróbel A., W sprawie jednolitej koncepcji umów publicznych [w:] Prawo administracyjne w okresie transformacji ustrojowej, red. E. Knosala, A. Matan, G. Łaszczyca, Kraków 1999
Trela A., Nowe zasady koncesjonowania działalności gospodarczej, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2002/2
Wiktorowska A., Kierunki zmian w teorii prawnych form działania administracji [w:] Koncepcja systemu prawa administracyjnego. Zjazd Katedr Prawa Administracyjnego i Postępowania Administracyjnego, Zakopane 24–27 września 2006 r., red. J. Zimmermann, Warszawa 2007
Tomasz Słapczyński
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, ORCID: 0000-0002-9636-1673
Wpływ Najwyższej Izby Kontroli na proces funkcjonowania samorządu terytorialnego w Polsce
Każde państwo, aby mogło sprawnie i skutecznie funkcjonować, musi podlegać kontroli w kwestii swojej działalności. Wdrażanie w życie aktów prawnych i wszelkie aktywności powinny podlegać procesowi kontroli, żeby na bieżąco móc wprowadzać poprawki oraz aby po wykonaniu zadań można było ocenić jakość całego procesu, a także żeby nie dochodziło do odchyleń, które mogą spowodować zachwianie równowagi funkcjonowania państwa. Najważniejszą rzeczą jest gospodarowanie finansami państwa, które zapewnia skuteczne funkcjonowanie i pozwala się rozwijać. Rozbudowany aparat urzędniczy wykonuje różnego rodzaju funkcje, pomagające państwu istnieć, i aby to robił należycie, musi być kontrolowany. Głównym organem, który dba o prawidłowe funkcjonowanie administracji państwowej oraz gospodarki finansami, jest Najwyższa Izba Kontroli. Rozdział pierwszy artykułu porusza problematykę samorządu terytorialnego w Polsce, przybliża jego genezę oraz charakteryzuje go pod względem zadań, jakie ma do spełnienia w ramach obowiązujących przepisów prawa. Rozdział drugi, zatytułowany „Funkcjonowanie Najwyższej Izby Kontroli”, przybliża tematykę związaną z kompetencjami kontrolnymi izby w stosunku do samorządu terytorialnego oraz innych powiązanych podmiotów, które podlegają kontroli izby ze względu na wyszczególnione kryteria. Podejmuje próbę usystematyzowania aktów prawnych, na podstawi których działa Najwyższa Izba Kontroli, charakteryzując jej kompetencje i podmiotowy zakres działalności. Rozdział trzeci, zatytułowany „Kontrola samorządu terytorialnego”, podejmuje próbę scharakteryzowania wagi, jaką kontrola izby wywiera na organy samorządu terytorialnego, w jaki sposób Najwyższa Izba Kontroli może wpływać na działania samorządu terytorialnego. Rozdział czwarty, „Znaczenie kontroli dla funkcjonowania samorządu”, podejmuje próbę scharakteryzowania ogólnych korzyści, jakie samorząd terytorialny odnosi dzięki działalności izby. Praca podejmuje próbę ukazania znaczenia Najwyższej Izby Kontroli dla funkcjonowania i działalności samorządu terytorialnego.
Słowa kluczowe: Najwyższa Izba Kontroli, samorząd terytorialny, Rzeczpospolita Polska, kontrola, audyt, Konstytucja RP, organy kontrolne, jednostki samorządu terytorialnego, gmina
Tomasz Słapczyński
Jagiellonian University in Krakow, ORCID: 0000-0002-9636-1673
Influence of the Supreme Audit Office on the process of local government functioning in Poland
Each country, in order to function efficiently and effectively, must be subject to control over its activities. The implementation of legal acts and all activities should be subject to an audit process in order to be able to make corrections on an ongoing basis and so that after completing the tasks it is possible to assess the quality of the entire process, and also so that there are no deviations that may cause imbalances in the functioning of the state. The most important aspect is managing the state's finances, which ensures effective functioning and allows development. The extensive bureaucratic apparatus performs various functions, helping the state to exist, but in order to do so properly it must be controlled. The main body that ensures the proper functioning of state administration and financial management is the Supreme Audit Office. The first chapter of the article addresses the issues of local government in Poland, introduces its origins and characterises it in terms of the tasks that it has to fulfil under applicable law. The second chapter, entitled "Functioning of the Supreme Audit Office", introduces topics related to the audit competences of the Supreme Audit Office in relation to the local government and other related entities that are subject to audit based on specified criteria. It attempts to systematise the legal acts on the basis of which the Supreme Audit Office operates, characterising its competence and subjective scope of activity. The third chapter, entitled "Local Government Control", attempts to characterise the impact that the Supreme Audit Office has on local government bodies, i.e. how the Supreme Audit Office may influence local government activities. Chapter four, "The Importance of Control for the Functioning of Local Governments", attempts to characterise the overall benefits for local governments on account of the activities of the Supreme Audit Office. The article attempts to show the significance of the Supreme Audit Office for the functioning and activities of local governments.
Keywords: Supreme Audit Office, local government, Republic of Poland, control, audit, Constitution of the Republic of Poland, audit bodies, local government units, municipality
Bibliografia:
Buczkowski J. (red.), Prawo konstytucyjne RP (instytucje wybrane), Przemyśl 2007
Celarek K., Prawne i praktyczne aspekty kontroli i nadzoru nad działalnością samorządu terytorialnego, Warszawa 2015
Chmielnicki P. (red.), Ustawa o samorządzie gminnym. Komentarz, Warszawa 2013
Czyżak R., Czyżak M., Kontrola w administracji publicznej: istota, cele i rodzaje, „Kwartalnik Prawa Publicznego” 2003/3(4)
Doliwa A., Osobowość prawna jednostek samorządu terytorialnego, Warszawa 2012
Dolnicki B, Samorząd terytorialny, Warszawa 2012
Gierszewski J., Administracja publiczna, Gdańsk 2012
Mączyński M., Reforma ustroju samorządu terytorialnego: uwarunkowania, możliwości i konsekwencje zwiększenia samodzielności JST, Kraków 2014
Niżnik-Dobosz I., Partycypacja jako pojęcie i instytucja demokratycznego państwa prawnego i prawa administracyjnego [w:] Partycypacja społeczna w samorządzie terytorialnym, red. B. Dolnicki, Warszawa 2014
Sylwestrzak A., Kontrola administracji publicznej w III Rzeczypospolitej Polskiej, Gdańsk 2004
Szreniawski J., Zarys ustroju administracji lokalnej Rzeczypospolitej Polskiej, Lublin 1991
Szymanek J., O kontroli państwowej teoretycznie, „Kontrola Państwowa” 2006/5(310)
Torański B., Kiedy NIK przeprowadza kontrolę w samorządach, http://samorzad.infor.pl/temat_dnia/387517,Kiedy-NIK-przeprowadza-kontrole-w-samorzadach.html
Ura E., Prawo administracyjne, Warszawa 2005
Wierzbowski M., Prawo administracyjne, Warszawa 2009
Zimmermann J., Prawo administracyjne, Kraków 2005
Karol Piwoński
Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet Warszawski, ORCID: 0000-0003-3261-1159
Immunitet parlamentarny a naruszenie dóbr osobistych parlamentarzysty. Glosa do postanowienia SN z 19.06.2018 r., I CSK 506/17
Orzeczenie Sądu Najwyższego dotyczy zakresu immunitetu parlamentarnego. Na tle sporu dwóch posłów Sąd dokonał interpretacji pojęcia „działalności wchodzącej w zakres sprawowania mandatu”, orzekając, że działalności takiej nie stanowią (a więc nie przysługuje im ochrona wynikająca z immunitetu) wystąpienia parlamentarzysty, które nie są związane z przedmiotem debaty parlamentarnej i mogą naruszać prawa osób trzecich. Autor poddaje krytyce zapadłe rozstrzygnięcie, analizując ukształtowanie instytucji immunitetu materialnego w polskim prawodawstwie.
Słowa kluczowe: immunitet parlamentarny, dobra osobiste, sprawowanie mandatu poselskiego, debata parlamentarna, Sąd Najwyższy
Karol Piwoński
Faculty of Law and Administration, University of Warsaw, ORCID: 0000-0003-3261-1159
Parliamentary immunity and the infringement of the personal rights of a member of parliament. Gloss to the judgement of the Supreme Court dated 19 June 2018, I CSK 506/17
The ruling of the Supreme Court concerns the scope of parliamentary immunity. Against the background of a dispute between two members of parliament, the Court interpreted the concept of “activities falling within the scope of the exercise of the mandate”, ruling that a speech during a parliamentary debate which is not related to the subject matter of the debate and may violate the personal rights of a third party falls outside the scope of such activities and therefore does not benefit from the protection resulting from immunity. The author criticises this ruling, analysing the formation of the institution of material immunity in Polish legislation.
Keywords: parliamentary immunity, personal rights, holding a parliamentary mandate, parliamentary debate, Supreme Court
Bibliografia:
Banaszak B., Porównawcze prawo konstytucyjne współczesnych państw demokratycznych, Warszawa 2012
Czeszejko-Sochacki Z., Prawo parlamentarne w Polsce, Warszawa 1997
Garlicki L., Polskie prawo konstytucyjne, Warszawa 2012
Garlicki L., Zubik M., Konstytucja RP. Komentarz, t. 1, Warszawa 2001
Grajewski K., Immunitet parlamentarny w prawie polskim, Warszawa 2001
Plezia M., Słownik łacińsko-polski, t. 3, Warszawa 2007
Safjan M., Bosek L., Konstytucja RP. Tom II. Komentarz do art. 87–243, Warszawa 2016
