Zakaz przemieszczania się w związku z pandemią COVID-19 w świetle konstytucyjnego prawa do poruszania się.
Filip Morawski
magister prawa, absolwent Wydziału Prawa i Administracji, Uniwersytet Łódzki, aplikant aplikacji sędziowskiej w Krajowej Szkole Sądownictwa i Prokuratury. ORCID: 0000-0001-8073-0959
Zakaz przemieszczania się w związku z pandemią COVID-19 w świetle konstytucyjnego prawa do poruszania się
W niniejszym artykule autor dokonuje prawno-konstytucyjnej oceny, wprowadzonego § 5 rozporządzenia Rady Ministrów z 31.03.2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii, zakazu przemieszczania się po terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Rozważania zostały oparte na trzech argumentach wskazujących podstawy odmowy uznania przyjętej regulacji za zgodną z konstytucją, opierające się na możliwości wprowadzenia takiego ograniczenia w świetle Konstytucji RP, formy aktu prawnego zawierającego przedmiotową normę oraz zachowania wymogów stawianych procesowi wydawania rozporządzeń. Argumenty zostały poparte wieloma orzeczeniami Trybunału Konstytucyjnego oraz poglądami prezentowanymi w doktrynie. W konkluzji autor wskazuje konsekwencje przyjętych w artykule założeń oraz warunków, jakie hipotetycznie omawiana regulacja musiałby spełnić dla ocenienia jej jako zgodnej z Konstytucją RP.
Słowa kluczowe: COVID-19, zakaz przemieszczania się, Konstytucja RP, zgodność z konstytucją
mgr Filip Morawski
graduate of the Faculty of Law and Administration, University of Lodz, judge trainee at the National School of Judiciary and Public Prosecution (KSSiP). ORCID: 0000-0001-8073-0959
The prohibition of movement due to the COVID-19 pandemic in the light of the constitutional right to move freely
In this article, the author makes a legal and constitutional assessment of the introduced to §5 of the Regulation of the Council of Ministers of 31 March 2020 on the establishment of certain restrictions, orders and prohibitions in connection with the occurrence of an epidemic, the prohibition of movement within the territory of the Republic of Poland. The considerations were based on three arguments indicating the grounds for refusing to recognise the adopted regulation as consistent with the constitution, based on the possibility of introducing such a restriction in the light of the Constitution of the Republic of Poland, the form of a legal act containing the norm in question, and compliance with the requirements for the process of issuing regulations. The arguments were supported by many judgements of the Constitutional Tribunal and the views presented in the doctrine. In conclusion, the author indicates the consequences of the assumptions adopted in the article and the conditions that the discussed regulation would hypothetically have to meet in order to assess it as consistent with the Constitution of the Republic of Poland.
Keywords: COVID-19, prohibition of movement, Constitution of the Republic of Poland, compliance with the constitution
Bibliografia:
Garlicki L., Wojtyczek K. [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, red. Garlicki L., Zubik M., LEX 2016.
Florczak-Wątor M. [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, red. P. Tuleja, LEX 2019.
Zajadło J., Godność i prawa człowieka, „Gdańskie Studia Prawnicze” 1998/3.
Karol Piwoński
Uniwersytet Warszawski. ORCID: 0000-0003-3261-1159
Poddanie się obowiązkowym szczepieniom ochronnym jako kryterium rekrutacji do publicznego przedszkola
Artykuł podejmuje problematykę dopuszczalności stosowania kryterium poddania się obowiązkowym szczepieniom ochronnym w postępowaniu rekrutacyjnym do publicznego przedszkola. Legalność takiego kryterium, wprowadzonego w ostatnich miesiącach przez wiele gmin, budzi wątpliwości. Autor analizuje, czy istnieje dostateczna podstawa ustawowa do wydania aktów prawa miejscowego ustalających kryterium zaszczepienia dziecka oraz jego zgodność z zasadą równości i przepisami o ochronie danych osobowych. Prawo do wychowania przedszkolnego stanowi element konstytucyjnego prawa do edukacji, toteż ingerencja w to prawo wymaga rozwagi i silnego uzasadnienia. Najnowsze orzecznictwo sądów, wskazujące na zgodność takiego rozwiązania z prawem, przyznaje pierwszeństwo wymogom ochrony zdrowia publicznego, jednak nie rozwiewa ono wszystkich wątpliwości związanych z ograniczeniem dostępu do publicznych przedszkoli dzieciom niezaszczepionym. Wypełnieniu tych luk służyć ma niniejszy artykuł.
Słowa kluczowe: obowiązek szczepień, rekrutacja do przedszkola, zasada równości, ochrona danych osobowych, prawo miejscowe
Karol Piwoński
University of Warsaw. ORCID: 0000-0003-3261-1159
Mandatory vaccinations as a criterion for enrolment in a public kindergarten
The article deals with the issue of the admissibility of applying the criterion of undergoing mandatory vaccinations in the recruitment procedure of a public kindergarten. The legality of such a criterion, introduced in recent months by many municipalities, raises doubts. The author analyses whether there is a sufficient statutory basis for issuing acts of local law establishing the criterion of child immunisation and its compliance with the principle of equality and the provisions on the protection of personal data. The right to pre-school education is part of the constitutional right to education, therefore any interference with this right requires prudence and strong justification. Recent jurisprudence of courts, indicating the legality of such a solution, gives priority to the requirements of protecting public health, but it does not remove all doubts related to the restriction of access to public kindergartens for unvaccinated children. This article aims to fill these gaps.
Keywords: vaccination obligation, enrolment in kindergarten, the principle of equality, protection of personal data, local law
Bibliografia:
Borysiak W., Bosek L. [w:] Konstytucja RP, t. 1, Komentarz do art. 1–86, red. M. Safjan, L. Bosek, Warszawa 2016.
Fajgielski P., Ogólne rozporządzenie o ochronie danych. Ustawa o ochronie danych osobowych. Komentarz, Warszawa 2018.
Gajewski S., Jakubowski A., Ustawy samorządowe. Komentarz, Warszawa 2018.
Jaworska I., Odmowa zaszczepienia dziecka i jej konsekwencje prawne, „Przegląd Prawa Publicznego” 2017/3.
Pałka K. [w:] System Prawa Medycznego, t. 2, Szczególne świadczenia zdrowotne, red. L. Bosek, A. Wnukiewicz-Kozłowska, Warszawa 2018.
Pawlikowska A., Woźniczko K. [w:] Reforma oświaty. Sieć szkół, rekrutacja, organizacja, ruch kadrowy, red. A. Balicki i in., Warszawa 2017.
Pilich M., Prawo oświatowe oraz przepisy wprowadzające. Komentarz, Warszawa 2018.
Rafał Chybiński
Katedra Teorii i Filozofii Prawa, Uniwersytet Wrocławski. ORCID: 0000-0002-0243-8722
Fundusze własne banków – krytyczna analiza regulacji
We wrześniu 2008 r. byliśmy świadkami upadłości jednego z większych banków w Stanach Zjednoczonych – Lehman Brothers. To był punkt krytyczny krachu. Kiedy główne problemy kryzysu zostały rozwiązane, ekonomiści starali się znaleźć sposób na wzmocnienie banków i ochronić świat przed kolejnym kryzysem. „Bazylea III” była efektem prac Bazylejskiego Komitetu Nadzoru Bankowego i miała być najlepszym sposobem na uniknięcie problemów w przyszłości. Rekomendacje Komitetu Bazylejskiego stały się następnie podstawą pakietu CRD IV. Artykuł skupia się na krytycznej analizie regulacji poświęconych funduszom własnym banków. Praca ma za zadanie udowodnić, że te regulacje nie są wystarczające i nie chronią banków wystarczająco. Powinniśmy raczej szukać rozwiązań na innych płaszczyznach.
Słowa kluczowe: bank, Bazylea III, stabilność finansowa, CRD IV
mgr Rafał Chybiński
Department of Theory and Philosophy of Law at the University of Wroclaw. ORCID: 0000-0002-0243-8722
Banks' own funds – a critical analysis of regulations
In September 2008 we witnessed the bankruptcy of one of the largest banks in the United States – Lehman Brothers. This was the breaking point of the crash. Once the main problems of the crisis were resolved, economists tried to find a way to strengthen the banks and save the world from another crisis. Basel III is an internationally agreed set of measures developed by the Basel Committee on Banking Supervision in response to the financial crisis of 2007-09, intended to be the best way to avoid problems in the future. The recommendations of the Basel Committee on Banking Supervision then formed the basis of the CRD IV package. The article focuses on a critical analysis of the regulations on banks' own funds. The analysis is to prove that these regulations are not sufficient and do not protect banks sufficiently. Rather, we should look for solutions elsewhere.
Keywords: bank, Basel III, financial stability, CRD IV
Bibliografia:
Flotyński M., Stabilność finansowa w świetle regulacji ostrożnościowych banków, Warszawa 2019.
Koleśnik J., Adekwatność kapitałowa banków – standardy regulacyjne, Warszawa 2014.
Koleśnik J. [w:] Świat bankowości, red. M. Zaleska, Warszawa 2018.
Na czym polega metoda wewnętrznych ratingów?, http://bankowe-kredyty-dla-firm.pl/na-czym-polega-metoda-wewnetrznych-ratingow.html.
Ramotowski J., Reforma bankowa Bazylea III zakończona, https://www.obserwatorfinansowy.pl/tematyka/rynki-finansowe/bankowosc/reforma-bankowa-bazylea-iii-zakonczona/.
Marcin Dudzik
sędzia Sądu Rejonowego w Rzeszowie. ORCID: 0000-0002-8318-0654
Umorzenie postępowań ubocznych i incydentalnych w ramach postępowania sądowoadministracyjnego
Celem artykułu jest przedstawienie problematyki umorzenia postępowań ubocznych i incydentalnych toczących się w ramach postępowania sądowoadministracyjnego. Kwestia ta nie była do tej pory szerzej poruszana w nauce, a w opracowaniach komentatorskich autorzy dość powszechnie przyjmują, że umorzenie postępowania dotyczy w zasadzie tylko głównego postępowania sądowoadministracyjnego. W opracowaniu podjęto próbę dokonania rozróżnienia poszczególnych postępowań incydentalnych czy ubocznych w kontekście ich samodzielności względem postępowania głównego i związanej z tym rozróżnieniem dopuszczalności ich umorzenia. Problematyka powyższa rozważana była w kontekście stosowanych odpowiednio przesłanek umorzenia postępowania głównego takich jak cofnięcie skargi i przede wszystkim bezprzedmiotowości postępowania z innych przyczyn. Analiza stosownych unormowań oraz poglądów wyrażonych w orzecznictwie pozwoliła na konkluzję, iż nie ma powodów, które stałyby na przeszkodzie takiemu sposobowi zakończenia postępowań ubocznych i incydentalnych.
Słowa kluczowe: postępowanie sądowoadministracyjne, postępowanie incydentalne, bezprzedmiotowość postępowania
dr Marcin Dudzik
Judge of the District Court in Rzeszow. ORCID: 0000-0002-8318-0654
Discontinuation of supplemental and incidental proceedings within administrative court proceedings
The aim of the article is to present the issue of discontinuing supplemental and incidental proceedings pending as part of administrative court proceedings. This issue has not been discussed more widely in science so far, and in commentary studies the authors quite commonly assume that discontinuation of proceedings in principle only concerns the main administrative court proceedings. This study attempts to distinguish between respective supplemental or incidental proceedings in the context of their autonomy from the main proceedings and the related admissibility of their discontinuation. The above-mentioned issues were considered in the context of the applied relevant grounds for discontinuation of the main proceedings, such as withdrawal of the complaint and, above all, the groundlessness of the proceedings for other reasons. An analysis of the relevant regulations and views expressed in the jurisprudence led to the conclusion that there are no reasons that would prevent such a method of ending supplemental and incidental proceedings.
Keywords: administrative court proceedings, incidental proceedings, groundlessness of proceedings
Bibliografia:
Adamiak B., Borkowski J., Metodyka pracy sędziego w sprawach administracyjnych, LEX/el. 2012.
Adamiak B., Borkowski J., Postępowanie administracyjne i sądowoadministracyjne, Warszawa 2018.
Berutowicz W., Postępowanie cywilne w zarysie, Warszawa 1978.
Bladowski B., Glosa do uchwały SN z 06.10.2000r., III CZP 31/00, „Orzecznictwo Sądów Polskich” 2001/4, poz. 62.
Błaszczyńska A., Glosa do uchwały NSA z 07.04.2008r., II FPS 1/08, „Przegląd Prawa Publicznego” 2009/6.
Bojanowski E. [w:] Postępowanie administracyjne i postępowanie przed sądami administracyjnymi, red. J. Lang, Warszawa 2013.
Broniewicz W., Postępowanie cywilne w zarysie, Warszawa 2008.
Chróścielewski W., Wszczęcie postępowania sądowoadministracyjnego, „Państwo i Prawo” 2004/3.
Dauter B., Kabat A., Niezgódka-Medek M., Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, LEX/el. 2019.
Jaśkowska M., Masternak M., Ochendowski E., Postępowanie sądowoadministracyjne, Warszawa 2010.
Kamiński M., Mechanizm i granice weryfikacji sądowoadministracyjnej a normy prawa administracyjnego i ich konkretyzacja, Warszawa 2016.
Kamiński M. [w:] Postępowania administracyjne, red. T. Woś, Warszawa 2017.
Klonowski K. [w:] Postępowanie sądowoadministracyjne: zarys wykładu, red. H. Knysiak-Sudyka, Warszawa 2018.
Korzan K., Postępowanie nieprocesowe, Warszawa 1997.
Łaszczyca G., Akta sprawy w ogólnym postępowaniu administracyjnym, LEX/el. 2014.
Pacura M., Wniosek o wymierzenie grzywny organowi administracji w sytuacji, gdy spełnił on swoje obowiązki, LEX/el. 2015.
Siedlecki W., Świeboda Z., Postępowanie cywilne. Zarys wykładu, Warszawa 2000.
Tarno J.P., Król M.A., Przyznanie sumy pieniężnej jako środek dyscyplinowania w postępowaniu sądowoadministracyjnym, „Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego” 2019/1.
Tarno J.P., Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, LEX/el. 2011.
Tarno J.P., Wyporska-Frankiewicz J., Umorzenie postępowania sądowoadministracyjnego [w:] Współczesne zagadnienia prawa i procedury administracyjnej. Księga pamiątkowa dedykowana Prof. Zw. dr hab., Jackowi M. Langowi, red. M. Wierzbowski, J. Jagielski, A. Wiktorowska, E. Stefańska, Warszawa 2009.
Trammer H., Następcza bezprzedmiotowość procesu cywilnego, Kraków 1950.
Waligórski M., Polskie prawo procesowe cywilne. Dynamika procesu, Warszawa 1948.
Woś T., Postępowanie sądowoadministracyjne, Warszawa 2015.
Woś T. [w:] Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, red. T. Woś, LEX/el. 2016.
Michał Wojewoda
doktor habilitowany, profesor Uniwersytetu Łódzkiego, Kierownik Zakładu Międzynarodowego Obrotu Cywilnego w Katedrze Prawa Cywilnego, Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet Łódzki. ORCID: 0000-0002-5997-8148
O nieporozumieniach dotyczących klauzuli porządku publicznego uregulowanej w art. 103 Prawa o aktach stanu cywilnego
Prawo o aktach stanu cywilnego z 2014 r. przewiduje kilka przypadków, w których możliwe jest sięgnięcie do szczególnego instrumentu, jakim jest klauzula porządku publicznego. Jednym z nich jest art. 103 p.a.s.c. W artykule przedstawiono zakres zastosowania powołanego przepisu, który dotyczy szczególnej procedury, przewidzianej w art. 99 i n. p.a.s.c. Chodzi o przypadki odnotowywania w polskim rejestrze stanu cywilnego zdarzeń, jakie miały miejsce za granicą i nie zostały objęte rejestracją w innym państwie. W wyjątkowych przypadkach kierownik USC może odmówić rejestracji w powołanym trybie ze względu na podstawowe zasady krajowego porządku prawnego. Autor zwraca uwagę, że art. 103 p.a.s.c. nie jest ogólną zasadą Prawa o aktach stanu cywilnego i nie może być stosowany w innych typach spraw, w szczególności w sprawach czysto krajowych. Przewidziana w analizowanym przepisie klauzula porządku publicznego chroni przed trudnymi do zaakceptowania wpływami obcych systemów prawnych i w żadnym razie nie może być wykorzystywana do kontroli przez kierownika USC prawomocnych orzeczeń polskich sądów.
Słowa kluczowe: rejestracja stanu cywilnego, rejestracja zdarzeń zagranicznych, klauzula porządku publicznego, obowiązki kierownika urzędu stanu cywilnego
dr hab. Michał Wojewoda
professor at the University of Lodz, Head of the International Civil Relations Institute at the Department of Civil Law, Faculty of Law and Administration, University of Lodz. ORCID: 0000-0002-5997-8148
About misunderstandings regarding the public order clause regulated in Article 103 of the Law on Civil Status Records
The Law on Civil Status Records of 2014 provides for several cases in which it is possible to use a special instrument, namely the public order clause. One of them is Article 103 of the Law on Civil Status Records. The article presents the scope of application of the aforementioned provision, which relates to the special procedure provided for in Article 99 and further of the Law on Civil Status Records. It concerns cases of recording certain events (births, deaths and marriages) in the Polish Register of Civil Status Records that took place abroad and were not registered in the other country. In exceptional cases, the head of the Registry Office may refuse to register the event in the prescribed manner due to the basic principles of the domestic legal order. The author points out that Article 103 of the Law on Civil Status Records is not a general rule of the Law on Civil Status Records and cannot be applied in other types of cases, in particular purely domestic cases. The public order clause provided for in the analysed provision protects against difficult to accept influences of foreign legal systems and under no circumstances may it be used by the head of the Registry Office to control the final judgments of Polish courts.
Keywords: civil status registration, registration of foreign events, public order clause, obligations of the head of the Registry Office
Bibliografia:
Czajkowska A. [w:] I. Basior, A. Czajkowska, D. Sorbian, Prawo o aktach stanu cywilnego z komentarzem, Warszawa 2015.
Dauter B. [w:] B. Dauter, A. Kabat, M. Niezgódka-Medek, Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, LEX/el. 2019.
Gajda J., Klauzula porządku publicznego w prawie o aktach stanu cywilnego z 29 września 1986 r. oraz z 28 listopada 2014 r., „Administracja. Teoria – Dydaktyka – Praktyka” 2015/4.
Gajda J., Sporządzenie aktu stanu cywilnego (dołączenie wzmianki dodatkowej) na podstawie orzeczenia sądu. Zagadnienia wybrane, „Przegląd Prawa Publicznego” 2020/4.
Kamarad E., Zaświadczenie o stanie cywilnym a małżeństwa i związki partnerskie osób tej samej płci, „Problemy Prawa Prywatnego Międzynarodowego” 2015/17.
Kasprzyk P. [w:] Podręcznik urzędnika stanu cywilnego, t. 2, Obrót prawny z zagranicą w zakresie rejestracji stanu cywilnego, red. P. Kasprzyk, Lublin 2019.
Kasprzyk P., Rejestracja zdarzenia mającego miejsce za granicą a transkrypcja zagranicznych dokumentów stanu cywilnego, „Metryka” 2016/1.
Mostowik P., O żądaniach wpisu w polskim rejestrze stanu cywilnego zagranicznej fikcji prawnej pochodzenia dziecka od „rodziców jednopłciowych”, „Forum Prawnicze” 2019/6.
Pilich M., Mater semper certa est? Kilka uwag o skutkach zagranicznego macierzyństwa zastępczego z perspektywy stosowania klauzuli porządku publicznego, „Problemy Współczesnego Prawa Międzynarodowego Europejskiego i Porównawczego” 2018/16.
Wojewoda M., Małżeństwa jednopłciowe i związki partnerskie w polskim Rejestrze Stanu Cywilnego?, „Studia Prawno-Ekonomiczne” 2017/103.
Wojewoda M., Transkrypcja aktu urodzenia dziecka, które zostało uznane za granicą, „Kwartalnik Prawa Prywatnego” 2017/2.
Wojewoda M., Transkrypcja zagranicznego dokumentu stanu cywilnego – kilka uwag na temat ewolucji konstrukcji w prawie polskim, „Metryka” 2016/2.
Zachariasiewicz M., Klauzula porządku publicznego jako instrument ochrony materialnoprawnych interesów i wartości fori, Warszawa 2018.
Zachariasiewicz M., Transkrypcja aktów urodzenia dzieci par jednopłciowych, „Studia Prawno Ekonomiczne” 2019/111.
Michalina Duda-Hyz
doktor nauk prawnych, adiunkt w Katedrze Finansów i Prawa Finansowego, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. ORCID: 0000-0001-7058-3481
Zmiany w zakresie blokowania wydatków budżetu państwa w związku z koniecznością przeciwdziałania skutkom COVID-19
Celem artykułu była analiza zmian w zakresie przepisów normujących instytucję blokowania wydatków budżetowych, jakie zostały wprowadzone do polskiego systemu prawnego w związku z koniecznością przeciwdziałania skutkom COVID-19. W kolejnych częściach artykułu przedstawiono modyfikacje dotyczące instytucji blokowania na gruncie przepisów ustawy o finansach publicznych oraz przepisy statuujące podstawę prawną do blokowania wydatków budżetowych przez prezesa Rady Ministrów. Ponieważ wykorzystanie zablokowanych środków na inne cele wiąże się z koniecznością utworzenia nowych rezerw celowych, analizie poddano również zmiany obejmujące tworzenie i dysponowanie tego rodzaju rezerwami. Realizacja wskazanego celu badawczego pozwoliła na sformułowanie tezy, iż wprowadzone zmiany w znaczący sposób poszerzają zakres luzu decyzyjnego egzekutywy w zakresie wykonywania budżetu państwa, co może rodzić wątpliwości w świetle konstytucyjnej zasady wyłączności władzy ustawodawczej w kształtowaniu dochodów i wydatków państwa. Efektem wprowadzonych zmian jest również wzmocnienie pozycji prezesa Rady Ministrów kosztem kompetencji ministra finansów.
Słowa kluczowe: blokowanie wydatków budżetowych, COVID-19, budżet państwa
dr Michalina Duda-Hyz
Assistant Professor at the Department of Finance and Financial Law, John Paul II Catholic University of Lublin. ORCID: 0000-0001-7058-3481
Changes in the field of blocking state budget expenditure due to the need to counteract the effects of COVID-19
The aim of the article was to analyse the changes in the provisions governing the institution of blocking state budget expenditure that were introduced into the Polish legal system in connection with the need to counteract the effects of COVID-19. The following parts of the article present modifications to the institution of blocking budget expenses under the provisions of the Polish Public Finance Act and the provisions establishing the legal basis for blocking budget expenditure by the Prime Minister. As the use of blocked funds for other purposes requires the creation of new special-purpose reserves, the analysis also covers changes involving the creation and administration of such reserves. The implementation of the indicated research objective allowed for the formulation of the thesis that the introduced changes significantly broaden the scope of the executive's decision-making slack in the implementation of the state budget, which may raise doubts in the light of the constitutional principle of exclusivity of the legislative authority in shaping state revenues and expenditures. The introduced changes also result in strengthening the position of the Prime Minister at the expense of the competences of the Minister of Finance.
Keywords: blocking state budget expenditure, COVID-19, state budget
Bibliografia:
Augustyniak-Górna T., Opinia w sprawie projektu ustawy budżetowej na rok 2002. Rezerwy celowe, Łódź 2001, http://orka.sejm.gov.pl/rexdomk4.nsf/Opwsdr?OpenForm&87.
Banaszak B., Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, Warszawa 2012.
Borodo A., Prawo budżetowe, Warszawa 2008.
Borodo A., Problematyka prawna ustawy budżetowej [w:] Ex iniuria non oritur ius. Księga ku czci Profesora Wojciecha Łączkowskiego, red. A. Gomułowicz, J. Małecki, Poznań 2003.
Czarny P. [w:] Konstytucja RP. T.II. Komentarz do art. 87–243, red. M. Safjan, L. Bosek, Legalis 2016.
Dębowska-Romanowska T., Cechy ustawy budżetowej i budżetu w świetle art. 219 Konstytucji RP, „Państwo i Prawo” 2000/5.
Dębowska-Romanowska T., Charakter i klasyfikacja tzw. wydatków sztywnych [w:] Uwarunkowania i bariery w procesie naprawy finansów publicznych, red. J. Głuchowski, A. Pomorska, J. Szołno-Koguc, Lublin 2007.
Dębowska-Romanowska T., Prawo finansowe. Część konstytucyjna wraz z częścią ogólną, Warszawa 2010.
Duda M. [w:] Ustawa o finansach publicznych. Komentarz, red. P. Smoleń, Warszawa 2014.
Durczyńska M. [w:] Ustawa o finansach publicznych. Komentarz prawno-finansowy, red. H. Dzwonkowski, G. Gołębiowski, LEX/el. 2014.
Grygorowicz W., Hierarchia wydatków budżetowych a uprawnienia Rady Ministrów i Ministra Finansów w zakresie ograniczania wydatków budżetu państwa [w:] System finansów publicznych. Prawo finansowe wobec wyzwań XXI wieku, red. A. Dobaczewska, E. Juchniewicz, T. Sowiński, Warszawa 2010.
Grygorowicz W., Prawne możliwości ograniczania wydatków budżetu państwa [w:] Główne wyzwania i problemy systemu finansów publicznych, red. J. Głuchowski, A. Pomorska, J. Szołno-Koguc, Lublin 2009.
Kosikowski C., Naprawa finansów publicznych w Polsce, Białystok 2011.
Kosikowski C., Nowa ustawa o finansach publicznych. Komentarz, Warszawa 2010.
Kosikowski C., Ustawa o finansach publicznych. Komentarz, LEX/el. 2011.
Kucia-Guściora B., Status prawny Ministra Finansów w procedurze budżetowej oraz gospodarce finansowej jednostek sektora finansów publicznych, Lublin 2015.
Kuciński J., Prezes Rady Ministrów jako organ podlegający kontroli sejmowej (w świetle regulacji normatywnych). Część I. Prezes Rady Ministrów jako podlegający kontroli sejmowej przewodniczący kolegialnego organu egzekutywy, „Studia Iuridica Lublinensia” 2017/26(2).
Kuciński J., Status prawny komisji sejmowych jako podmiotów kontroli działalności rządu, „Przegląd Sejmowy” 2017/1.
Lipec-Warzecha L., Ustawa o finansach publicznych. Komentarz, LEX/el. 2011.
Miemiec W., Finanse samorządu terytorialnego w nowej Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, „Finanse Komunalne” 1997/5.
Miemiec W. [w:] Ustawa o finansach publicznych. Komentarz, red. Z. Ofiarski, LEX/el. 2019.
Misiąg W. [w:] Ustawa o finansach publicznych. Ustawa o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych. Komentarz, red. W. Misiąg, Warszawa 2019, Legalis.
Mojak R., Parlament a rząd w ustroju Trzeciej Rzeczypospolitej Polskiej, Lublin 2007.
Mojak R., Władza wykonawcza w Konstytucji RP [w:] Ustrój konstytucyjny Rzeczypospolitej Polskiej, red. R. Mojak, Lublin 2000.
Nowak T. [w:] Ustawa o finansach publicznych. Komentarz, red. A. Mikos-Sitek, Legalis 2019.
Pajdała H., Komisje sejmowe. Status i funkcjonowanie, Warszawa 2003.
Sarnecki P., Kierownicze kompetencje prezesa Rady Ministrów w strukturze administracji rządowej, „Przegląd Sejmowy” 2011/3.
Stankiewicz J., Rola sejmowej Komisji Finansów Publicznych jako organu parlamentarnej kontroli publicznej gospodarki finansowej [w:] Państwo, gospodarka, prawo. Księga dedykowana Profesorowi Cezaremu Kosikowskiemu z okazji jubileuszu pracy naukowej na Wydziale Prawa Uniwersytetu w Białymstoku, red. A. Piszcz, M. Olszak, M. Etel, Białystok 2015.
Stepaniuk K.M., Zagadnienie zmian w wydatkach budżetu państwa w trakcie jego realizacji w świetle ustawy o finansach publicznych [w:] Finanse publiczne, red. A. Pomorska, Lublin 2006.
Zubik M., Budżet państwa w polskim prawie konstytucyjnym, Warszawa 2001.
Zubik M., Organizacja wewnętrzna Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 2003.
Igor Socha
magister prawa, Katedra Prawa Handlowego, Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet Warszawski. ORCID: 0000-0002-2337-2179
Administracyjne kary pieniężne a podział spółki – cz. II
Przedmiotem artykułu jest wpływ podziału spółki na obowiązek zapłaty administracyjnej kary pieniężnej. W drugiej części artykułu przedstawiono model materialnoprawnych i procesowych skutków podziału, oparty na kryterium treści planu podziału i zależności czasowej między dniem podziału (wydzielenia) a dniem ostatecznego nałożenia kary administracyjnej. W zależności od obranych założeń model dostarcza zróżnicowanych wyników, które jednak znajdują uzasadnienie w obowiązującym standardzie unijnym i konstytucyjnym. Omówione zostały także odstępstwa od przedstawionego modelu, jakie zachodzą w przypadku podziału spółki przez wydzielenie. Analizę zamyka postulat reinterpretacji znaczenia, jakie dla wykładni Kodeksu spółek handlowych ma ogólne odesłanie do Kodeksu cywilnego, zawarte w art. 2 k.s.h.
Słowa kluczowe: podział spółki, podział przez wydzielenie, administracyjna kara pieniężna, sukcesja uniwersalna częściowa
mgr Igor Socha
Department of Commercial Law, Faculty of Law and Administration, University of Warsaw. ORCID: 0000-0002-2337-2179
Administrative pecuniary penalties and a company’s demerger – Part II
The article analyses the influence of a company’s demerger on the obligation to pay an administrative pecuniary penalty. In this respect, the second part of the article presents a model of the substantive and procedural effects of a demerger, based on two variables, i.e. the content of the demerger plan and the temporal relationship between the demerger date and the date of the final imposition of the administrative penalty. Depending on the assumed criteria, the proposed model provides different results which are, however, justified by the binding EU-law and constitutional standard. The article also discusses deviations from the proposed model that need to be assumed in the context of demerger by separation. In the summary, the author postulates to reinterpret the meaning of the general reference to the Civil Code, contained in Article 2 of the Commercial Companies Code.
Keywords: company’s demerger, demerger by separation, administrative pecuniary penalty, partial universal succession
Bibliografia:
Berek M., Solidarność bierna w stosunkach dłużników z wierzycielem, Warszawa 2016.
Celińska-Grzegorczyk K., Gravamen w polskim postępowaniu sądowoadministracyjnym, „Przegląd Sądowy” 2016/3.
Dalkowska A., Transformacja podmiotowa w egzekucji administracyjnej, Wrocław 2018.
Górska A., Gravamen jako przesłanka dopuszczalności skargi w postępowaniu sądowoadministracyjnym, „Przegląd Sądowy” 2019/2.
Grzybowski T., Wpływ zmian prawa na jego wykładnię, Warszawa 2013.
Kidacka M., Podział spółki przez wydzielenie – problematyka odpowiedzialności za zobowiązania, „Monitor Prawniczy” 2016/12.
Klein A., Istota solidarności biernej a stosunki prawne odpowiedzialności [w:] Studia z prawa zobowiązań, red. Z. Radwański, Warszawa – Poznań 1979.
Krzywoń A., Podatki i inne daniny publiczne – podstawowe pojęcia konstytucyjne, „Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego” 2011/2.
Lewaszkiewicz-Petrykowska B., Konstrukcja solidarności biernej w kodeksie cywilnym, „Studia Prawo-Ekonomiczne” 1974, t. XII.
Litwińska-Werner M., Kodeks spółek handlowych. Komentarz, Warszawa 2007.
Łaszczyca G., Matan A., Następstwo procesowe w ogólnym postępowaniu administracyjnym, „Państwo i Prawo” 2000/5.
Łaszczyca G., Matan A., Umorzenie ogólnego postępowania administracyjnego, Kraków 2002.
Nowacki A., Procedura podziału spółek, Warszawa 2013.
Osajda K., Ochrona wierzycieli spółek kapitałowych w orzecznictwie Sądu Najwyższego, „Przegląd Prawa Handlowego” 2017/9.
Ostojski P., Następstwo prawne w postępowaniu egzekucyjnym w administracji, „Państwo i Prawo” 2011/7–8.
Pinior P., Podział spółek kapitałowych w prawie polskim i niemieckim, Warszawa 2003.
Pinior P. [w:] Kodeks spółek handlowych. Komentarz, red. J. Strzępka, Warszawa 2015.
Półtorak N., Wróbel A. [w:] Karta praw podstawowych Unii Europejskiej. Komentarz, red. A. Wróbel, Warszawa 2019.
Rachwał A. [w:] Kodeks spółek handlowych. Komentarz, red. J. Bieniak, M. Bieniak, G. Nita-Jagielski, Warszawa 2019.
Rodzynkiewicz M. [w:] Kodeks spółek handlowych, t. 4, Łączenie, podział i przekształcanie spółek. Przepisy karne. Komentarz, red. A. Opalski, Warszawa 2016.
Skóra A., Koncepcja wielopodmiotowych stosunków prawnych [w:] Koncepcja systemu prawa administracyjnego. Zjazd Katedr Prawa Administracyjnego i Postępowania Administracyjnego, Zakopane, 24–27.09.2006 r., red. J. Zimmermann, Warszawa 2007.
Sołtys A., Obowiązek wykładni prawa krajowego zgodnie z prawem unijnym jako instrument zapewniania efektywności prawa Unii Europejskiej, Warszawa 2015.
Sołtys A. [w:] System Prawa Unii Europejskiej, t. 3, Wykładnia prawa Unii Europejskiej, red. L. Leszczyński, Warszawa 2019.
Staniszewska L., Administracyjne kary pieniężne. Studium z zakresu prawa administracyjnego materialnego i procesowego, Poznań 2017.
Szczygłowska E., Sukcesja uprawnień i obowiązków administracyjnych, Warszawa 2009.
Szumański A., Podział spółki w świetle kodeksu spółek handlowych, „Prawo Spółek” 2002/1–2.
Szumański A. [w:] Kodeks spółek handlowych, t. 4, Łączenie, podział i przekształcanie spółek. Przepisy karne. Komentarz do art. 491–633, red. S. Sołtysiński, A. Szajkowski, A. Szumański, Warszawa 2012.
Śladkowska E., Wydanie decyzji bez podstawy prawnej lub z rażącym naruszeniem prawa w ogólnym postępowaniu administracyjnym, Warszawa 2013.
Tereszkiewicz P., Odpowiedzialność wspólników za zobowiązania spółki jawnej, Warszawa 2018.
Witosz A., Wierzyciel a procesy restrukturyzacyjne spółek handlowych, Bydgoszcz – Katowice 2006.
Wróbel A., Autonomia proceduralna państw członkowskich. Zasada efektywności i zasada efektywnej ochrony sądowej w prawie Unii Europejskiej, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2005/1.
Wszołek P., Kryteria wyodrębniania prawa administracyjnego, Warszawa 2016.
Monika Chlipała
doktor nauk prawnych, Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, Kolegium Ekonomii, Finansów i Prawa, Katedra Prawa Administracyjnego, Konstytucyjnego i Zamówień Publicznych. ORCID: 0000-0001-6216-2601
wkład autorski – 50%
Joanna Żurek-Wójcik
radca prawny, Małopolski Urząd Wojewódzki w Krakowie, Wydział Prawny i Nadzoru
wkład autorski – 50%
Problematyka prawna uzasadnienia aktów nadzoru wojewody
Przedmiotem artykułu jest problematyka prawna uzasadnienia aktów nadzoru wydawanych przez wojewodę. W artykule zwrócono uwagę na funkcje i zawartość uzasadnienia będącego obligatoryjnym elementem aktu nadzoru. Uzasadnienie aktu nadzoru powinno obejmować uzasadnienie faktyczne i prawne. Główne tezy zawarte w artykule odnoszą się do wadliwości uzasadnienia aktu nadzoru oraz wpływu wad na obowiązywanie tych aktów. Wadami uzasadnienia aktu nadzoru są uchybienia pochodzące od organu nadzoru, których katalog nie jest prawnie uregulowany. Wadami występującymi w odniesieniu do uzasadnienia aktów nadzoru jest zwłaszcza niepełność uzasadnienia oraz jego pozorność. W związku z tym, że w razie uznania aktu nadzoru za sprzeczny z prawem, sąd administracyjny jest zobowiązany do jego uchylenia, w artykule zawarto rozważania, jakiego rodzaju naruszenia prawa powodują, że akt nadzoru zostaje uznany za sprzeczny z prawem. W artykule omówiono aktualne orzeczenia sądów administracyjnych, w których są formułowane wymagania dotyczące legalności aktu nadzoru w zakresie jego uzasadnienia.
Słowa kluczowe: nadzór nad samorządem terytorialnym, akt nadzoru, skarga do sądu administracyjnego
dr Monika Chlipała
Cracow University of Economics. ORCID: 0000-0001-6216-2601
Joanna Żurek-Wójcik
Legal Counsel, Malopolska Provincial Office in Krakow
Legal issues concerning the justification of supervision acts issued by a voivode
The article refers to the issue of the justification of supervision acts issued by a voivode. The article highlights the functions and content of the justification, which is an obligatory element of supervision acts. According to law the justification of supervision acts should include a factual and legal justification. The main theses contained in the article refer to the flaws in the justification of supervision acts and the impact of these flaws on the validity of those acts. The flaws of the justification of supervision acts are the deficiencies of the supervision authority, the catalogue of which is not legally regulated. The flaws with regard to the justification of supervisory acts include, in particular, the incompleteness of the justification and its ostensibility. Due to the fact that in the event that an act of supervision is found to be unlawful the administrative court is obliged to repeal it, the article discusses what kind of violations of the law cause supervision acts to be considered unlawful. The article discusses the current rulings of administrative courts, which formulate the requirements for the legality of supervision acts in terms of their justification.
Keywords: supervision of the local government, supervision act, complaint to the administrative court
Bibliografia:
Borówka K., Zarządzenie zastępcze wojewody, Warszawa 2018.
Chmielnicki P., Akty nadzoru nad działalnością samorządu terytorialnego w Polsce, Warszawa 2006.
Chróścielewski W., Kmieciak Z., Postępowanie w sprawach nadzoru nad działalnością komunalną, Warszawa 1995.
Kmieciak Z., Stahl M., Akty nadzoru nad działalnością samorządu terytorialnego, „Samorząd Terytorialny” 2001/1–2.
Kmieciak Z., Uzasadnienie aktu nadzoru nad działalnością komunalną, „Samorząd Terytorialny” 1996/3.
Kopacz Z., Odpowiednie stosowanie przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego na gruncie ustawy o samorządzie gminnym [w:] Kodyfikacja postępowania administracyjnego na 50-lecie k.p.a., red. J. Niczyporuk, Lublin 2010.
Tarno J.P., Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, Warszawa 2011.
Wróbel A., Jaśkowska M., Wilbrandt-Gotowicz M., Komentarz aktualizowany Kodeksu postępowania administracyjnego, LEX/el. 2018.
Zimmermann J., Motywy decyzji administracyjnej i jej uzasadnienie, Warszawa 1981.
Zimmermann J., Elementy procesowe nadzoru i kontroli NSA nad samorządem terytorialnym, „Państwo i Prawo” 1991/10.
