Dyrektywa ECN+ – sposób na podwyższenie ochrony prawnej przedsiębiorców w postępowaniach antymonopolowych?
dr hab. Krystyna Kowalik-Bańczyk, prof. INP PAN
Autorka jest sędzią Sądu UE (ORCID: 0000-0001-7007-3203).
Dyrektywa ECN+ – sposób na podwyższenie ochrony prawnej przedsiębiorców w postępowaniach antymonopolowych?
Dyrektywa ECN+ ma na celu nadanie organom ochrony konkurencji państw członkowskich uprawnień w celu skuteczniejszego egzekwowania prawa i zapewniania należytego funkcjonowania rynku wewnętrznego. Niniejszy tekst eksponuje jej mniej widoczny aspekt – poprzez wprowadzenie klauzuli generalnej o stosowaniu unijnego acquis dotyczącego praw podstawowych w unijnych i krajowych postępowaniach antymonopolowych dyrektywa pozwala przedsiębiorcom na sięganie po nowe argumenty w postępowaniach przed organami ochrony konkurencji, niezależnie od istnienia łącznika z prawem UE.
Słowa kluczowe: dyrektywa ECN+, harmonizacja procedury antymonopolowej, Europejska Sieć Konkurencji, prawa podstawowe
dr hab. Krystyna Kowalik-Bańczyk
professor of the Institute of Law Studies of the Polish Academy of Sciences
The author is a judge of the General Court (ORCID: 0000-0001-7007-3203).
ECN+ Directive: A Way to Strengthen Legal Protection of Undertakings in Antitrust Proceedings?
The ECN+ Directive has as its objective granting competition authorities more powers to enforce antitrust laws and to ensure proper functioning of the internal market. The article highlights a less known aspect of the ECN+ Directive: by the introduction of a general rule concerning application of fundamental rights acquis of the EU to both European and national antitrust proceedings, the Directive allows the undertakings concerned to use a whole new set of arguments in antitrust proceedings, regardless of whether a link to EU law is present.
Keywords: ECN+ Directive, harmonization of antitrust procedures, European Competition Network, fundamental rights
Bibliografia:
Kowalik-Bańczyk K., Prawo do nieobciążania się w sprawie unijnym i polskim w sprawach z zakresu ochrony konkurencji [w:] Standardy rzetelności postępowania w sprawach z zakresu ochrony konkurencji i konsumentów. Między prawem administracyjnym a prawem karnym, Warszawa 2016, red. W. Jasiński.
Kowalik-Bańczyk K., Procedural Autonomy of Member States and the EU Rights of Defence in Antitrust Proceedings, „Yearbook of Antitrust and Regulatory Studies” 2012/5.
Laitenberger J., ECN upgraded – zusammen für mehr Wettbewerb in Europa, „Europäische Zeitschrift für Wirtschaftsrecht” 2016/3.
Lenaerts K., Réflexions sur la preuve et sur la procédure en droit communautaire de concurrence [w:] Liber Amicorum en l’honneur de Bo Vesterdorf, red. C. Baudenbacher, C. Gulmann, K. Lenaerts, E. Coulon, E. Barbier de la Serre, Brussels 2007.
Letellier L., Delaunay O., Portmann A., Directive ECN+: plus de pouvoirs pour une meilleure cooperation. Table ronde, „La Lettre des Juristes d’Affaires. Le Magazine” 2019/2, https://www.lja.fr/directive-ecn-plus-de-pouvoirs-pour-une-meilleure-cooperation/ (dostęp: 12.09.2019 r.).
Mundt A., The ECN’s Way Ahead: Making Decentralised Antitrust Enforcement Waterproof, „Journal of European Competition Law & Practice” 2014/8.
Redon D., La politique européenne de concurrence encadrée et renforcée via la directive ECN+, https://www.lexplicite.fr/la-politique-europeenne-de-concurrence-encadree-et-renforcee-via-la-directive-ecn/ (dostęp: 12.09.2019 r.).
Sampaio I.M., The Privilege Against Self-Incrimination: How Golden is Silence in EU Competition Law?, „Global Competition Litigation Review” 2015/2.
Sinclair A., Proposal for a Directive to Empower National Competition Authorities to be More Effective Enforcers (ECN+), „Journal of European Competition Law & Practice” 2017/10.
Thomas S., Dueñas M., The draft provisions on antitrust fines in the Commission’s ECN+ Proposal, „Zeitschrift für Wettbewerbsrecht” 2018/1.
Turno B., Prawo odmowy przekazania informacji służącej wykryciu naruszenia reguł konkurencji w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2009/3.
Wils W.J., Competition Authorities: Towards More Independence and Prioritisation? – The European Commission’s „ECN+”: Proposal or a Directive to empower the competition authorities of the Member States to be more effective enforcers, „Concurrences” 2017/4.
dr hab. Mateusz Błachucki
Autor jest adiunktem w Zakładzie Prawa Administracyjnego Instytutu Nauk Prawnych PAN (ORCID: 0000-0001-5805-048X).
Artykuł powstał w ramach badań prowadzonych na podstawie umowy z Narodowym Centrum Nauki nr UMO-2016/23/B/HS5/03605.
Nowe formy współpracy międzynarodowej członków Europejskiej Sieci Konkurencji w świetle dyrektywy ECN+
Artykuł analizuje nowe formy współpracy międzynarodowej członków Europejskiej Sieci Konkurencji (ECN), które zostały wprowadzone przez dyrektywę ECN+. Analizie poddano nowe obowiązki członków ECN dotyczące przeszukań, zagranicznych doręczeń dokumentów oraz egzekucji zagranicznych decyzji antymonopolowych. Podkreślone zostały teoretyczne i praktyczne problemy wynikające z wprowadzenia tych nowych instrumentów prawnych. Artykuł wskazuje, że ECN stanie się jeszcze silniejszą i bardziej sformalizowaną ponadnarodową siecią organów antymonopolowych oraz że członkowie ECN staną się w jeszcze większym stopniu zależni od ich zagranicznych odpowiedników, przy jednoczesnym zwiększeniu ich niezależności względem krajowych władz publicznych.
Słowa kluczowe: współpraca międzynarodowa organów, Europejska Sieć Konkurencji, międzynarodowa pomoc prawna, uznawanie zagranicznych decyzji administracyjnych
Mateusz Błachucki
The author is an assistant professor at the Department of Administrative Law at the Institute of Law Studies of the Polish Academy of Sciences (ORCID: 0000-0001-5805-048X).
New Forms of International Cooperation between Members of the European Competition Network in the Light of the ECN+ Directive
The article analyses new forms of international cooperation between members of the European Competition Network, introduced by the ECN+ Directive. The paper discuses new obligations of ECN members related to inspections, cross-border notifications or enforcement of foreign antimonopoly decisions. The article highlights the theoretical and practical problems stemming from those new legal instruments. It argues that the ECN will become an even stronger and more formalized supranational network and that ECN members will become more dependent on their foreign counterparts, while gaining increased independence from the national public authorities.
Keywords: international cooperation of authorities, European Competition Network, international legal assistance, recognition of foreign administrative decisions
Bibliografia:
Błachucki M., Ponadnarodowe sieci organów administracji publicznej oraz ich wpływ na krajowy porządek prawny (na przykładzie ponadnarodowych sieci organów ochrony konkurencji), Warszawa 2019.
Botta M., The Draft Directive on the Powers of National Competition Authorities. The Glass Half Empty and Half Full, „European Competition Law Review” 2017/10.
Canenbley C., Enforcing antitrust against foreign enterprises, Dordrecht 1981.
Ehlermann C.D., The Modernization of EC Antitrust Policy. A Legal and Cultural Revolution, „Common Market Law Review” 2000/3.
Jenny F., Does the Effectiveness of the EU Network of Competition Authorities Depend on a Certain Degree of Homogenity within its Membership (with Respect to Status, Structure., Powers, Responsibilities, etc.)? [w:] European Competition Law Annual 2002. Constructing the EU Network of Competition Authorities, red. C. D. Ehlermann, I. Atanasiu, Oxford 2005.
Jóźwiak S., Europejska Sieć Konkurencji – model: struktura i współpraca oraz kompetencje decyzyjne członków, Warszawa 2011.
Materna G., Projekt dyrektywy ECN+ (omówienie w aspekcie potrzeby kolejnej nowelizacji polskiego prawa ochrony konkurencji), „internetowy Kwartalnik Antymonopolowy i Regulacyjny” 2018/2.
Niedźwiedź M., Międzynarodowa pomoc prawna w sprawach administracyjnych w świetle prawa unijnego, Warszawa 2017.
Recognition of Foreign Administrative Acts, red. J. Rodríguez-Arana Muñoz, Heidelberg 2016.
Ruffert M., Recognition of Foreign Legislative and Administrative Acts [w:] Max Planck Encyclopedia of Public International Law, red. R. Wolfrum, 2011, http://opil.ouplaw.com/view/10.1093/law:epil/9780199231690/law-9780199231690-e1087 (dostęp: 5.09.2019 r.).
Sinclair A., Proposal for a Directive to Empower National Competition Authorities to Be More Effective Enforcers (ECN+), „Journal of European Competition Law & Practice” 2017/10.
Wenander H., Recognition of Foreign Administrative Decisions. Balancing International Cooperation, National Self-Determination, and Individual Rights, „Heidelberg Journal of International Law” 2011/4.
Wilks S., Agencies, Networks, Discourses and the Trajectory of European Competition Enforcement, „European Competition Journal” 2007/2.
dr hab. Grzegorz Materna, prof. INP PAN
Autor jest kierownikiem Zakładu Prawa Konkurencji w Instytucie Nauk Prawnych PAN; radcą prawnym w Kancelarii Hansberry-Tomkiel (ORCID: 0000-0001-9558-1140).
Gwarancje niezależności organu ochrony konkurencji w dyrektywie ECN+ a status Prezesa UOKiK
Artykuł dotyczy przyjętych w dyrektywie ECN+ gwarancji niezależności organów ochrony konkurencji państw członkowskich. Nowo ustanowione wspólne standardy ustrojowe i proceduralne są prezentowane w kontekście rozwiązań wypracowanych w prawie Unii Europejskiej dla innych niezależnych organów i instytucji krajowych. Przyjęte w dyrektywie rozwiązania są oceniane krytycznie, jako niewystarczające dla realnego wzmocnienia niezależności organów ochrony konkurencji. Formułowane są też postulaty de lege ferenda dotyczące statusu polskiego organu antymonopolowego – Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.
Słowa kluczowe: dyrektywa ECN+, niezależność krajowych organów ochrony konkurencji, polskie prawo ochrony konkurencji
dr hab. Grzegorz Materna
professor of the Institute of Law Studies of the Polish Academy of Sciences
The author is the Head of the Department of Competition Law at the Institute of Law Studies of the Polish Academy of Sciences (INP PAN), an attorney at law at Hansberry-Tomkiel law firm (ORCID: 0000-0001-9558-1140)
Guarantees of the Independence of the National Competition Authority in the Light of the ECN+ Directive and the Status of the Polish Competition Authority
This article concerns the guarantees of independence of the competition authorities adopted in the ECN+ Directive. The newly established common standards in this area are analysed in the context of solutions developed in the EU law for other independent national bodies and institutions. The solutions adopted in the ECN+ Directive are critically assessed as insufficient to genuinely enhance the independence of competition authorities. The author also formulates proposals of legislative amendments regarding the status of the Polish competition authority: the President of the Office of Competition and Consumer Protection.
Keywords: ECN+ Directive, independence of national competition authorities, Polish competition law
Bibliografia:
Bernatt M., Prawo do rzetelnego procesu w sprawach ochrony konkurencji i regulacji rynku (na tle art. 6 EKPC), „Państwo i Prawo” 2012/1.
Błachucki M., Ponadnarodowe sieci organów administracji publicznej oraz ich wpływ na krajowy porządek prawny (na przykładzie ponadnarodowych sieci organów ochrony konkurencji), Warszawa 2019.
Cseres K.J., Integrate or Separate. Institutional Design for the Enforcement of Competition Law and Consumer Law, „Amsterdam Law School Legal Studies Research Paper” 2013/1.
Dobosz K., Nadzór nad działalnością Prezesa UOKiK – organu krajowego i unijnego [w:] Formy nadzoru i kontroli administracji. Aktualne problemy badawcze, red. Ł. Bolesta, M. Chrzanowski, W. Orłowski, Lublin 2014.
Dobosz K., Scheibe M., Pierwsze uwagi i wątpliwości po przedstawieniu projektu antymonopolowej dyrektywy efektywnościowej, „Przegląd Prawa Publicznego” 2017/6.
Gronden J.W. van de, Vries S.A. de, Independent competition authorities in the EU, „Utrecht Law Review” 2006/1.
Hoff W., Prawny model regulacji sektorowej, Warszawa 2008.
Jaroszyński K., Kilka uwag na temat europeizacji organów regulacyjnych [w:] Europeizacja publicznego prawa gospodarczego, red. H. Gronkiewicz-Waltz, K. Jaroszyński. Warszawa 2011.
Jaroszyński K. [w:] Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów. Komentarz, red. T. Skoczny, Warszawa 2014.
Kowalik-Bańczyk K., Procedural Autonomy of Member States and the EU Rights of Defence in Antitrust Proceedings, „Yearbook of Antitrust and Regulatory Studies” 2012/6.
Król-Bogomilska M., Kary pieniężne w prawie antymonopolowym w świetle projektu dyrektywy służącej zwiększeniu skuteczności egzekwowania reguł konkurencji (COM(2017) 142 final), „Europejski Przegląd Sądowy” 2018/1.
Małobęcka-Szwast I., The appointment and dismissal procedure of the Polish NCA in the light of EU and international independence standards, „Wroclaw Review of Law, Administration & Economics” 2017/2.
Martyniszyn M., Bernatt M., Implementing a Competition Law System – Three Decades of Polish Experience, „Journal of Antitrust Enforcement” 2019, https://ssrn.com/abstract=3391298 (dostęp: 5.09.2019 r.).
Materna G., Projekt dyrektywy ECN+ (omówienie w aspekcie potrzeby kolejnej nowelizacji polskiego prawa ochrony konkurencji), „internetowy Kwartalnik Antymonopolowy i Regulacyjny” 2018/2.
Mateus A.M., Why Should National Competition Authorities Be Independent and How Should They Be Accountable?, „European Competition Journal” 2007/1.
Rokita K., Niezależność organów ochrony danych osobowych w ogólnym rozporządzeniu o ochronie danych, „Europejski Przegląd Sądowy” 2016/7.
Skoczny T., Instytucjonalne modele wdrażania reguł konkurencji na świecie – wnioski dla Polski, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2011/2.
Swora M., Niezależne organy administracji, Warszawa 2012.
Szydło M., Krajowy parlament jako regulator sektorów sieciowych, Warszawa 2013.
Wils W.P.J., Competition Authorities: Towards More Independence and Prioritisation? – The European Commission’s „ECN+” Proposal for a Directive to Empower the Competition Authorities of the Member States to Be More Effective Enforcers, Paris, 26.06.2017, http://ssrn.com/author=456087 (dostęp: 5.09.2019 r.).
Artur Szmigielski
Autor jest asystentem naukowym w Zakładzie Prawa Konkurencji w Instytucie Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk (ORCID: 0000-0002-8916-4911).
Praca ta powstała w wyniku realizacji projektu badawczego nr 2017/27/N/HS5/00059 pt. „Nadużycie pozycji dominującej na rynkach cyfrowych na przykładzie darmowych usług oferowanych przez platformy internetowe”, finansowanego ze środków Narodowego Centrum Nauki.
Nowe formy nadużycia pozycji dominującej w świetle zasady pewności prawa – rozważania na kanwie sprawy Google Search
Słowa kluczowe: nadużycie pozycji dominującej, pewność prawa, rynki cyfrowe, platformy internetowe, Google
W artykule wskazano, że sankcjonowanie antykonkurencyjnych zachowań w celu ochrony konkurencji i prawidłowego funkcjonowania rynku wymaga starannego równoważenia z wymogiem zapewnienia pewności prawa oraz określoności czynów zabronionych. W opinii autora publikacji jest to szczególnie istotne w kontekście szerokiego i nieostrego charakteru zakazu nadużywania pozycji dominującej (wyrażonego w art. 102 TFUE), opierającego się na otwartym katalogu praktyk mogących stanowić ograniczenie prawa konkurencji. W artykule stawiana jest teza, że otwarty charakter tego przepisu stwarza możliwość „odkrywania” nowych form nadużycia pozycji dominującej, co odnosi się do sytuacji zakazywania przez organy antymonopolowe pewnych rodzajów zachowań, które nie zostały wcześniej stypizowane w art. 102 TFUE ani też nie były przedmiotem badań w dotychczasowej praktyce decyzyjnej i orzeczniczej. Podkreślono także, że tego rodzaju nowe formy nadużycia mogą pojawić się w obliczu rozwoju innowacyjnych modeli biznesowych, takich jak Google czy Facebook. W artykule poddano również analizie, czy Google mógł racjonalnie przewidzieć, że jego zachowanie związane z wyświetlaniem własnych usług porównywarki cenowej, mogło stanowić naruszenie art. 102 TFUE.
Słowa kluczowe: nadużycie pozycji dominującej, pewność prawa, rynki cyfrowe, platformy internetowe, Google
Artur Szmigielski
The author is a research assistant at the Department of Competition Law of the Institute of Law Studies of the Polish Academy of Sciences (ORCID: 0000-0002-8916-4911).
New Forms of Abuse of Dominant Position on Digital Markets in the Light of the Principle of Legal Certainty. Remarks Based on the Google Search Case
The article shows that sanctioning anti-competitive practices in order to protect competition and the proper functioning of the market has to be carefully balanced with the requirement of legal certainty and specific definition of prohibited acts. From the author's viewpoint, this is particularly important in the context of the broad and vague nature of the prohibition of abuse of a dominant position (expressed in Article 102 TFEU), based on an open-ended list of practices that may constitute a restriction of competition law. A research hypothesis is put forward stating that the open nature of this provision creates the opportunity to ‘discover’ new forms of abuse of a dominant position, which applies to situations where antitrust authorities prohibit certain behaviours that have not been stipulated in Article 102 TFEU as well as where there is no EU decision-making practice or case-law regarding certain forms of abuse. It is highlighted that these new abuses may occur in the face of the development of innovative business models such as Google or Facebook. The article also analyses if Google could reasonably have foreseen that its conduct related to positioning its own comparison shopping service would amount to a breach of Article 102 TFEU.
Keywords: abuse of dominant position, legal certainty, digital markets, internet platforms, Google
Bibliografia:
Akman P., The theory of abuse in Google Search: A positive and normative assessment under EU competition law, „Journal of Law, Technology and Policy” 2017/2.
Banasiński C., Dyskrecjonalność w prawie antymonopolowym, Warszawa 2015.
Colomo I.P., Restrictions on Innovation in EU Competition Law, „LSE Legal Studies Working Paper” 2015/22.
Costa-Cabral F., Lynskey O., Family ties: The intersection between data protection and competition in EU law, „Common Market Law Review” 2017/1.
Doniec A., Stosowanie kar pieniężnych w unijnym i polskim prawie konkurencji w świetle wymogów ochrony praw człowieka, Warszawa 2016.
Eben M., Fining Google: a missed opportunity for legal certainty?, „European Competition Journal” 2018/1.
Ezrachi A., Stucke M.E., Virtual competition, London 2016.
Kadar M., European Union competition law in the digital era, „Zeitschrift für Wettbewerbsrecht” 2015/4.
Kohutek K., Pięciolecie stosowania zakazu nadużywania pozycji dominującej w świetle uokik z 2007: kształtowanie się wykładni kluczowych pojęć, „internetowy Kwartalnik Antymonopolowy i Regulacyjny” 2012/1.
Kohutek K., Praktyki wykluczające przedsiębiorstw dominujących, Warszawa 2012.
Kohutek K., Rynki wyszukiwarek internetowych a zarzut nadużycia pozycji dominującej (na tle unijnej sprawy przeciwko Google), „Europejski Przegląd Sądowy” 2014/10.
Król-Bogomilska M., Zwalczanie karteli w prawie antymonopolowym i karnym, Warszawa 2013.
Shelanski H., Information, innovation, and competition policy for the Internet, „University of Pennsylvania Law Review” 2013/6.
Szmigielski A., Faworyzowanie własnych produktów lub usług przez dominujące platformy internetowe zintegrowane pionowo jako dyskryminacyjne nadużycie pozycji dominującej, „internetowy Kwartalnik Antymonopolowy i Regulacyjny” 2018/8.
Szmigielski A., Rola polityki antymonopolowej Unii Europejskiej w erze cyfrowej – wyzwania oraz praktyczne implikacje, „Refleksje” 2017/15.
Szmigielski A., Stosowanie klauzul największego uprzywilejowania w działalności handlowej platform internetowych w świetle prawa konkurencji Unii Europejskiej, „Europejski Przegląd Sądowy” 2016/3.
Szpringer W., Dwu-(wielo)-stronne modele e-biznesu a prawo konkurencji, „internetowy Kwartalnik Antymonopolowy i Regulacyjny” 2013/1.
Tridimas T., The General Principles of EU Law, New York 2007.
Vesterdorf J., Article 102 TFEU and Sanctions: Appropriate When?, „European Competition Law Review” 2011/11.
dr Jarosław Łukawski
Autor jest doktorem nauk prawnych Instytutu Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk, radcą prawnym, senior counsel w kancelarii Sołtysiński, Kawecki & Szlęzak.
Prawo strony do obrony w postępowaniu w sprawie kontroli koncentracji prowadzonym przez Komisję – glosa do wyroku Trybunału Sprawiedliwości z 16.01.2019 r., C-265/17 P, Komisja Europejska przeciwko United Parcel Service, Inc.
W komentowanym wyroku Trybunał Sprawiedliwości potwierdził prawo strony postępowania do zapoznania się ze wszystkimi dokumentami, które mogą być istotne dla jej obrony, oraz odpowiadający temu prawu obowiązek Komisji umożliwienia stronie zajęcia stanowiska wobec wszystkich elementów, na których organ zamierza oprzeć decyzję wydawaną na podstawie rozporządzenia nr 139/2004. Przyjęte w wyroku stanowisko wyklucza zarazem dopuszczalność wyłączania z akt sprawy dokumentów istotnych dla rozstrzygnięcia, bez względu na ich źródło oraz charakter.
Słowa kluczowe: prawo do obrony, prawo do bycia wysłuchanym, dostęp do dowodów, wykaz zarzutów, analizy ekonomiczne, kontrola koncentracji, uchybienia procesowe, nieważność decyzji
dr Jarosław Łukawski
The author is a doctor of juridical sciences at the Institute of Law Studies of the Polish Academy of Sciences, an attorney at law, a senior counsel at Sołtysiński, Kawecki & Szlęzak law firm.
Party’s Right of Defence in Merger Proceedings Conducted by the Commission. Commentary on Court of Justice Judgment of 19 January 2019, C-265/17 P, Commission v. United Parcel Service
In the commented judgment, the Court of Justice confirmed the right of the party to the proceedings to get acquainted with all the documents that might be important for its defence, and the obligation of the Commission - corresponding to this right - to put the party in a position in which it can express its view on all the factors on which the Commission intends to base its decision issued under Regulation 139/2004. The position adopted in the judgment makes it inadmissible not to include in the case files the documents that might be relevant for the decision, regardless of their origin or nature.
Keywords: right of defence, right to be heard, access to evidence, statement of objections, economic analyses, control of concentrations, procedural infringements, invalidity of the decision
Bibliografia:
Bernatt M., A. Jurkiewicz-Wciślak [w:] Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów Komentarz, red. T. Skoczny, Warszawa 2014.
Błachucki M., System postępowania antymonopolowego w sprawach kontroli koncentracji przedsiębiorców, Warszawa 2012.
Botteman Y., Barrio D., AG Kokott on UPS/TNT: A ‘Textbook Example’ of How to Breach the Rights of Defence in Merger Control Proceedings, https://www.steptoeantitrustblog.com/2018/08/ag-kokott-ups-tnt-textbook-example-breach-rights-defence-merger-control-proceedings/ (dostęp: 29.06.2019 r.).
Dudzik S., Kontrola koncentracji w świetle ostatnich zmian ustawowych, „internetowy Kwartalnik Antymonopolowy i Regulacyjny” 2015/2.
Materna G., Wpływ prawa UE na polskie wyłączenia grupowe spod zakazu porozumień ograniczających konkurencję, „Europejski Przegląd Sądowy” 2010/5.
Sosnowski P., Prawo przedsiębiorstw do obrony w postępowaniu antymonopolowym przez Komisją Europejską, Warszawa 2013.
Stankiewicz R., Joint ventures w prawie antymonopolowym, „Przegląd Prawa Handlowego” 2007/8.
Szwaj M., Ewolucja kontroli koncentracji w Polsce [w:] Zmiany w polityce konkurencji na przestrzeni ostatnich dwóch dekad, red. M. Krasnodębska-Tomkiel, Warszawa 2010.
dr Katarzyna Menszig-Wiese
Autorka jest radcą prawnym.
Pomocnictwo do kartelu: między efektywnością egzekwowania prawa konkurencji a ochroną praw przedsiębiorców – przegląd orzecznictwa
Niniejszy artykuł stanowi przegląd orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej dotykającego problemu odpowiedzialności antymonopolowej pomocnika kartelu. Opiera się on na napisanej przez autorkę pracy doktorskiej i rozwija zasygnalizowany w niej konflikt pomiędzy efektownością prawa konkurencji a określonością prawa. W niniejszej publikacji autorka zarysowuje zwięźle najważniejsze przypadki przypisania pomocnikowi odpowiedzialności na podstawie art. 101 TFUE i przedstawia rozwój rozszerzającej wykładni przesłanki porozumienia na gruncie tego przepisu ze szczególnym uwzględnieniem roli, jaką organy przypisywały efektywności prawa konkurencji. Na tej podstawie autorka wywodzi, że argument efektywności mógł być stosowany przez nie w sposób podający w wątpliwość słuszność ich rozstrzygnięć, trudny do pogodzenia z zasadą określoności prawa. W konkluzji wskazano, że nowy trend przypisywania odpowiedzialności antymonopolowej pomocnikom kartelu nie zostanie zmieniony w najbliższej przyszłości. Praktyka ta może natomiast posłużyć jako narzędzie walki z nowymi formami zakazanych praktyk.
Słowa kluczowe: pomocnik kartelu, efektywność prawa konkurencji, koordynator kartelu, skuteczność prawa konkurencji, AC-Treuhand, zasada określoności prawa, prawa przedsiębiorców
dr Katarzyna Menszig-Wiese
The author is an attorney at law.
Cartel Facilitation: Between the Effectiveness of Competition Law Enforcement and the Protection of the Rights of Undertakings. Case Law Review
This contribution is an overview of the case law of the Court of Justice of the European Union regarding the cartel facilitator’s antitrust liability. It is based on the doctoral dissertation by the author, who further develops her findings here. The author outlines concisely the most important cases where cartel facilitator was found liable under Article 101 TFEU and against this background presents the development of the broad interpretation of the condition of agreement used in this provision, with particular focus on the role of effectiveness of competition law as seen by the institutions. It is further submitted that in these cases the effectiveness argument might have been invoked by the institutions in a manner that cast doubts on the legitimacy of their findings, as they were hard to reconcile with the principle of legal certainty. The author concludes that the newly established trend in liability attribution will not reverse in the foreseeable future and might be used to tackle new kinds of anticompetitive practices.
Keywords: cartel facilitator, cartel coordniator, effectiveness of competition law, AC-Treuhand, principle of specificity of law, entrepreneurs’ rights
Bibliografia:
Andreangeli A., Between Economic Freedom and Effective Competition Enforcement: The Impact of the Antitrust Remedies Provided by the Modernisation Regulation on Investigated Parties’ Freedom to Contract and to Enjoy Property, „The Competition Law Review” 2010/6.
Król-Bogomilska M., Zwalczanie karteli w prawie antymonopolowym i karnym, Warszawa 2013.
Lianos I., The principle of effectiveness, competition law remedies and the limits of adjudication, „CLES Research Paper” 2014/6.
Micklitz H.-W., The ECJ between the Individual Citizen and the Member States: A Plea for a Judge-Made European Law on Remedies, „EUI Working Papers LAW” 2011/15.
Ritter C., Presumptions in UE competition law, https://ssrn.com/abstract=2999638 (dostęp: 9.09.2019 r.).
dr Sylwia Żyrek
Autorka jest radcą prawnym.
Status usług over-the-top w prawie telekomunikacyjnym – wprowadzenie i wyrok Trybunału Sprawiedliwości z 5.06.2019 r., C-142/18, Skype Communications Sàrl przeciwko Institut belge des services postaux et des télécommunications
Słowa kluczowe: usługa łączności elektronicznej, usługa over-the-top, usługi sieciowe, poczta elektroniczna, Voice over IP, usługa dostępu do internetu
W internecie dynamicznie rozwija się sektor usług komunikacyjnych, które mogą służyć podobnym celom co tradycyjne usługi łączności elektronicznej, takie jak rozmowy głosowe czy krótkie wiadomości tekstowe, ale również dostarczają wiele bardziej zaawansowanych rozwiązań. Co charakterystyczne, dostawcy usług tego rodzaju, zwanych usługami over-the-top, zapewniają usługobiorcom jedynie oprogramowanie i jego funkcjonalności, zaś faktyczne przekazywanie sygnałów w sieci, dzięki któremu komunikacja w aplikacji jest możliwa, odbywa się co do zasady dzięki innym podmiotom i ich infrastrukturze. Jako że tradycyjni dostawcy usług łączności elektronicznej działają w ścisłym otoczeniu regulacyjnym, w praktyce pojawiło się wiele pytań dotyczących możliwości i celowości objęcia działalności dostawców usług over-the-top podobnymi regulacjami. W wyroku z 5.06.2019 r., C-142/18, Skype Communications Sàrl przeciwko Institut belge des services postaux et des télécommunications, Trybunał Sprawiedliwości wskazał, kiedy usługi OTT należy uznać za usługi łączności elektronicznej, a ich dostawcy podlegają obowiązkom określonym w prawie telekomunikacyjnym.
Słowa kluczowe: usługa łączności elektronicznej, usługa over-the-top, usługi sieciowe, poczta elektroniczna, Voice over IP, usługa dostępu do internetu
dr Sylwia Żyrek
The author is an attorney-at-law.
Over-the-Top Services in Telecommunications Law. Introduction and Judgment of the Court of Justice dated 5 July 2019, C-142/18, Skype Communications Sàrl v. Institut belge des services postaux et des télécommunications
Internet boosts the development of services that facilitate communication. Not only can such services meet similar needs as traditional electronic communications services, such as voice calls or text messages, but they also provide much more complex solutions. Noteworthy, providers of such services, called over-the-top services, deliver to users only software, while transmission of signals in the networks, which makes communication via the application possible, is carried out by other providers and using their infrastructure. As traditional electronic communications service providers operate in a strict regulatory environment, many questions have arisen regarding the possibility and proportionality of imposing similar obligations on the over-the-top service providers. In its judgment dated 5 June 2019, C-142/18, Skype Communications Sàrl v. Institut belge des services postaux et des télécommunications, the Court of Justice explained in which situations over-the-top services can be classified as electronic communications services and when their providers are subject to the obligations set out in telecommunications law.
Keywords: electronic communication service, over-the-top service, web service, e-mail, Voice over IP, internet access service
Bibliografia:
Brown N., An assessment of the proportionality of regulation of ‘over the top’ communications services under Europe’s common regulatory framework for electronic communications networks and services, „Computer Law & Security Review” 2014/4.
Jayakar K., Park E.-A., Emerging Frameworks for Regulation of Over-the-Top Services on Mobile Networks: An International Comparison [w:] The 42nd Research Conference on Communication, Information and Internet Policy. Conference Paper 2014.
Konarski X., Rozporządzenie o e-Prywatności jako regulacja sektorowa względem ogólnego rozporządzenia o ochronie danych osobowych (RODO), „Monitor Prawniczy” 2017/6 – dod.
Krämer J., Wohlfarth M., Regulating Over-the-Top Service Providers in Two-Sided Content Markets: Insights from the Economic Literature, „Communications & Strategies” 2015/3.
Piątek S. [w:] Prawo telekomunikacyjne. Komentarz, Legalis 2019.
Sujata J., Sohag S., Tanu D., Chintan D., Shubham P., Sumit G., Impact of Over the Top (OTT) Services on Telecom Service Providers, „Indian Journal of Science & Technology” 2015/4 – dodatek.
dr Szymon Zaręba
Autor jest adiunktem w Zakładzie Prawa Międzynarodowego Publicznego w Instytucie Nauk Prawnych PAN oraz ekspertem ds. prawa międzynarodowego i europejskiego w Polskim Instytucie Spraw Międzynarodowych (ORCID: 0000-0003-3226-4441)
Mateusz Błachucki, Ponadnarodowe sieci organów administracji publicznej oraz ich wpływ na krajowy porządek prawny (na przykładzie ponadnarodowych sieci organów ochrony konkurencji), Warszawa 2019, s. 688 (recenzja)
dr Szymon Zaręba
The author is an assistant professor at the Department of International Public Law of the Institute of Law Studies, Polish Academy of Sciences, and an expert in international and European law at the Polish Institute of International Affairs (ORCID: 0000-0003-3226-4441).
Mateusz Błachucki, Ponadnarodowe sieci organów administracji publicznej oraz ich wpływ na krajowy porządek prawny (na przykładzie ponadnarodowych sieci organów ochrony konkurencji) [Supranational Networks of Public Administration Authorities and Their Infl uence on the National Legal Order (On the Example of Supranational Networks of Competition Authorities)] (review by Szymon Zaręba)
Bibliografia:
Dębicki M., Jaxa-Dębicka A., W poszukiwaniu good governance [w:] Nowe problemy badawcze w teorii prawa administracyjnego, red. J. Boć, A. Chajbowicz, Wrocław 2009.
Governance and the Democratic Deficit: Assessing the Democratic Legitimacy of Governance Practices, red. V. Bekkers, G. Dijkstra, A. Edwards, M. Fenger, London–New York 2017.
Jóźwiak S., Europejska Sieć Konkurencji – model: struktura i współpraca oraz kompetencje decyzyjne członków, Warszawa 2011.
Koliba Ch.J., Meek J.W., Zia A., Mills R.W., Governance Networks in Public Administration and Public Policy, London–New York 2010.
Legitimacy in European Administrative Law: Reform and Reconstruction, red. M. Ruffert, Groningen 2011.
Lipowicz I., Europeizacja administracji publicznej, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2008/1.
Mashaw J.L., Reasoned Administration and Democratic Legitimacy. How Administrative Law Supports Democratic Government, Cambridge 2018.
Supernat J., Koncepcja sieci organów administracji publicznej [w:] Koncepcja systemu prawa administracyjnego. Zjazd Katedr Prawa Administracyjnego i Postępowania Administracyjnego. Zakopane 24–27 września, red. J. Zimmermann, Warszawa 2007.
Supernat J., O pojęciu rozliczalności (accountability) administracji [w:] Odpowiedzialność administracji i w administracji, red. Z. Duniewska, M. Stahl, Warszawa 2013.
The Oxford Handbook of Public Accountability, red. M. Bovens, R.E. Goodin, T. Schillemans, Oxford 2014.
Orzecznictwo Sądu Najwyższego i Naczelnego Sądu Administracyjnego
Orzecznictwo Sądu Najwyższego – Michalina Szpyrka (autorka jest doktorantką na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego oraz asystentem sędziego w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Najwyższego, ORCID: 0000-0001-7678-5287)
Orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego – dr Robert Talaga (autor jest starszym referendarzem w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym w Poznaniu, ORCID: 0000-0002-5281-2188)
EU-Related Case Law of Polish Courts
Case law of the Supreme Court – Michalina Szpyrka (the author is a doctoral student at the Faculty of Law and Administration of the University of Warsaw and a judge’s assistant at the Labour Law and Social Security Chamber of the Supreme Court, ORCID: 0000-0001-7678-5287)
Case law of the Supreme Administrative Court – dr Robert Talaga (the author is a senior court referendary at the Provincial Administrative Court in Poznań, ORCID: 0000-0002-5281-2188)
Bibliografia
Sitko J., Wpływ prejudycjalnych wyroków Trybunału Sprawiedliwości na krajowe prawo znaków towarowych na przykładzie znaków renomowanych [w:] 100 lat ochrony własności przemysłowej w Polsce. Księga jubileuszowa Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej, red. A. Adamczak, Warszawa 2018.
Skubisz R., Renomowane znaki towarowe [w:] System Prawa Prywatnego, t. 14B, Prawo własności przemysłowej, red. R. Skubisz, Warszawa 2017.
