Odniesienia do problematyki spółek handlowych w orzecznictwie Sądu Najwyższego z pierwszej połowy 2018 r. – przegląd orzecznictwa
dr Paweł Popardowski
Autor jest asystentem w Instytucie Nauk Prawnych PAN oraz asystentem sędziego w Izbie Cywilnej Sądu Najwyższego.
Odniesienia do problematyki spółek handlowych w orzecznictwie Sądu Najwyższego z pierwszej połowy 2018 r. – przegląd orzecznictwa
Niniejszy przegląd orzecznictwa zawiera opracowanie judykatury Sądu Najwyższego z pierwszej połowy 2018 r., która w sposób bezpośredni powiązana jest z problematyką spółek handlowych. W przeglądzie omówione zostaną cztery orzeczenia. Pod względem merytorycznym orzeczenia poddane analizie w przedłożonym przeglądzie dotyczą zróżnicowanych zagadnień problemowych ujawniających się na tle wykładni przepisów ustawy z 15.09.2000 r. – Kodeks spółek handlowych. Dotyczy to kwestii wykonywania prawa kontroli przez wspólnika w spółce z o.o. (art. 212 k.s.h.), dysponowania zyskiem w spółce akcyjnej, postrzegania przesłanki pokrzywdzenia wspólnika (akcjonariusza) jako podstawy uchylenia uchwały zgromadzenia wspólników (walnego zgromadzenia akcjonariuszy) (art. 249 § 1 i art. 422 § 1 k.s.h.) oraz przeprowadzania transgranicznego przekształcenia polskiej spółki prawa handlowego. Powyższe zagadnienia mają istotne znaczenie dla kształtowania się praktyki funkcjonowania spółek handlowych w obrocie gospodarczym, dlatego też uzasadnione jest ich bliższe przedstawienie na łamach kwartalnika „Glosa”.
Słowa kluczowe: spółki prawa handlowego, dywidenda w spółce akcyjnej, transgraniczne przekształcenie spółek, zakaz konkurencji wspólników, zaskarżanie uchwał w spółkach kapitałowych
Paweł Popardowski
References to issues concerning commercial companies in the latest case law of the Supreme Court – case law review
This case law review discusses the case law of the Supreme Court from the first half of 2018 which is directly related to issues concerning commercial companies. Four judgments are presented. In substantive terms, the judgments analysed in this case law review concern different problems that become apparent in the context of interpretation of the Act of 15 September 2000 – Code of Commercial Partnerships and Companies [CCPC]. They include the questions of exercise of the right of control by a shareholder in a limited liability company (Art. 212 CCPC); allocation of profit in a joint-stock company; treating the condition of a detriment to a shareholder as the grounds for setting aside a general meeting resolution (Art. 249(1) and Art. 422(1) CCPC) as well as carrying out a cross-border transformation of a Polish commercial law company. The above issues are of considerable importance for the practice of functioning of commercial companies in trade, therefore it is desirable that they be presented in more detail in Glosa quarterly.
Keywords: commercial law companies, dividend in a joint-stock company, cross-border transformation of companies, prohibition of competition of shareholders, challenging resolutions in companies
Bibliografia:
Bilewska K., Uchylenie uchwały zgromadzenia o podziale zysku ze względu na pokrzywdzenie wspólnika – glosa do wyroku SN z 10.07.2009 r., II CSK 91/09, „Glosa” 2011/1.
Kidyba A., Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Komentarz, Warszawa 2014.
Kolasiński M., Wniosek wspólnika do sądu o zobowiązanie do udostępnienia dokumentów i informacji, „Monitor Prawniczy” – dodatek 2014/1.
Komarnicki I., Prawo akcjonariusza do udziału w zysku, Warszawa 2007.
Kopaczyńska-Pieczniak K., Ustanie członkostwa w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, Kraków 2002.
Miedziński M., Ochrona akcjonariuszy mniejszościowych przed nieuzasadnioną tezauryzacją zysku spółki, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2017/1.
Modrzejewska M., Prawo do dywidendy a uchwała walnego zgromadzenia wyłączająca zysk od podziału – uwagi na tle przykładów orzeczniczych [w:] Kodeks spółek handlowych po 15 latach obowiązywania, red. J. Frąckowiak, Warszawa 2018.
Mucha A., Przeniesienie siedziby polskiej spółki z o.o. za granicę (uwagi na tle pytań prejudycjalnych Sądu Najwyższego do Trybunału Sprawiedliwości), „Glosa” 2016/3.
Mucha A., Transgraniczne przekształcenie polskiej spółki kapitałowej – uwagi na temat niezgodności art. 270 pkt 2 oraz art. 459 pkt 2 k.s.h. z prawem europejskim, „Transformacje Prawa Prywatnego” 2015/4.
Popiołek W., Akcja – prawo podmiotowe, Warszawa 2010.
Rośniak-Rutkowska M., Dywidenda z akcji spółki publicznej, „Przegląd Prawa Handlowego” 2004/10.
Strzępka J.A., Zielińska E. [w:] Kodeks spółek handlowych. Komentarz, red. J.A. Strzępka, Warszawa 2009.
Wajda D., Sprzeczność uchwały wspólników spółki z o.o. z umową spółki jako samodzielna przesłanka powództwa o uchylenie uchwały – glosa do uchwały SN z 10.03.2016 r., III CZP 1/16, „Glosa” 2017/1.
Wajda D., Wajda P., Zysk w spółce akcyjnej w ujęciu prawnym i ekonomicznym, „Przegląd Prawa Handlowego” 2006/10.
dr Joanna Róg-Dyrda
Autorka jest radcą prawnym w kancelarii Prof. Marek Wierzbowski i Partnerzy – Adwokaci i Radcowie Prawni, wykładowcą w Katedrze Prawa i Postępowania Administracyjnego Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego.
prof. dr hab. Marek Wierzbowski
Autor jest partnerem w kancelarii Prof. Marek Wierzbowski i Partnerzy – Adwokaci i Radcowie Prawni, przewodniczącym Rady Naukowej Instytutu Nauk Prawno-Administracyjnych Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego.
Manipulacja instrumentami finansowymi jako przestępstwo cechujące się zamiarem kierunkowym – glosa do wyroku Sądu Rejonowego dla m.st. Warszawy w Warszawie z 24.03.2015 r., III K 41/15
Przedmiotem glosy jest ocena wyroku, w którym Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy w Warszawie zawęził odpowiedzialność karną za manipulację instrumentami finansowymi wyłącznie do wypadków działania sprawcy z zamiarem bezpośrednim kierunkowym. Sąd oparł się na wykładni językowej pojęcia manipulacja, wskazując, że związane ono jest zawsze z intencjonalnym działaniem. Wyrok ten przełamuje dotychczasową linię orzeczniczą i z tego względu zasługuje na uwagę.
Słowa kluczowe: manipulacja, MAR, nadużycia na rynku, przestępstwo giełdowe
Joanna Róg-Dyrda, Marek Wierzbowski
Market manipulation as criminal offence characterized by direct intent – commentary on judgment of the District Court for the Capital City of Warsaw in Warsaw of 24 March 2015, III K 41/15
This commentary contains an assessment of the judgement in which the District Court for the Capital City of Warsaw has narrowed down criminal responsibility for market manipulation exclusively to acts committed with dolus directus coloratus form of intent. The court based the judgement on a linguistic interpretation of the term ‘manipulation’ pointing out that it is always connected with intentional acts. The judgement overrules a previous line of case law, therefore is it noteworthy.
Keywords: manipulation, MAR, market abuse, stock exchange fraud
Bibliografia:
Artymiak G.J., Tarapata S., Przepis karny odsyłający do regulacji kolidującej z rozporządzeniem Unii Europejskiej (konsekwencje w perspektywie zasad wykładni), „Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych” 2017/1.
Avgouleas E., The Mechanics and Regulation of Market Abuse, Oxford 2005.
Barczak-Oplustil A., Wejście w życie regulacji prawa Unii Europejskiej a zakres odpowiedzialności karnej za czyn zabroniony opisany w formie blankietu (studium przypadku), „Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych” 2017/1.
Błachnio-Parzych A. [w:] Prawo rynku kapitałowego. Komentarz, red. M. Wierzbowski, L. Sobolewski, P. Wajda, Warszawa 2014.
Bojarski J., Kalinowski M., Składanie zleceń lub dokonywanie transakcji na rynku w celu dokonania optymalizacji podatkowej a manipulacja karalna na podstawie art. 183 ust. 1 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, „Studia Iuridica Toruniensia” 2016/18.
Chłopecki A., Przestępstwo manipulacji w prawie rynku kapitałowego [w:] Aurea praxis, aurea theoria. Księga pamiątkowa ku czci Profesora Tadeusza Erecińskiego, red. J. Gudowski, K. Weitz, t. 2, Warszawa 2011.
Fischel D.R., Ross D.J., Should the Law Prohibit ‘Manipulation’ in Financial Markets?, „Harvard Law Review” 1991/2.
Glicz M., Manipulacja instrumentem finansowym jako nadużycie na rynku kapitałowym, „Gdańskie Studia Prawnicze” 2005/14.
Grześkowiak A. [w:] Kodeks karny. Komentarz, red. A. Grześkowiak, K. Wiak, Warszawa 2017.
Jennings R.W., Marsh H. Jr, Securities Regulation, Mineola 1982.
Korn K., Pojęcie manipulacji instrumentem finansowym, cz. 2, „Transformacje Prawa Prywatnego” 2012/4.
Kuciński R., Przestępstwa giełdowe, Warszawa 2000.
Lachowski J. [w:] System Prawa Karnego, t. 3, Nauka o przestępstwie. Zasady odpowiedzialności, red. R. Dębski, Warszawa 2013.
Lin T.C.W., The New Market Manipulation, „Emory Law Journal” 2017/6.
Martysz C., Manipulacje instrumentami finansowymi i insider trading, Warszawa 2015.
Michór A., Komentarz do niektórych przepisów ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, LEX 2010; R. Zawłocki [w:] Prawo rynku kapitałowego. Komentarz, red. T. Sójka, LEX 2015.
Mierzwa P., Karalność nadużyć na rynku kapitałowym w świetle ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, „Prokuratura i Prawo” 2016/5.
Pająk M., Rycerski A., (De)penalizacja nadużyć na rynku w kontekście stosowania rozporządzenia MAR i dyrektywy MAD II, „Przegląd Prawa Handlowego” 2017/4.
Przesławski T. [w:] Kodeks karny. Komentarz, red. R. Stefański, Legalis 2018.
Regucki T., Manipulacja instrumentem finansowym w świetle rozporządzenia MAR, „Transformacje Prawa Prywatnego” 2016/4.
Sójka T. [w:] Prawo rynku kapitałowego. Komentarz, red. T. Sójka, LEX 2015.
Syp S. [w:] A. Stokłosa, S. Syp, MAR. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie nadużyć na rynku. Komentarz, Warszawa 2017.
Szewczyk J., Przestępstwo rynkowej manipulacji w kontekście postanowień dyrektywy w sprawie sankcji karnych za nadużycia na rynku, „Palestra” 2018/3.
Teigelack L. [w:] European Capital Markets Law, red. R. Veil, Oxford–Portland 2017.
Wierzbowski M. (red.), Rozporządzenie UE Nr 596/2014 w sprawie nadużyć na rynku. Prawo rynku kapitałowego. Komentarz, Warszawa 2016.
Katarzyna Zych
Autorka jest doktorantką w Instytucie Prawa Cywilnego na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego.
Składanie oświadczenia woli w imieniu spółki po wygaśnięciu mandatu członka zarządu – glosa do wyroku Sądu Najwyższego z 17.01.2017 r., IV CSK 143/16
Wyrok Sądu Najwyższego z 17.01.2017 r., IV CSK 143/16, łączy kwestię praktyczną z teoretycznymi rozważaniami dotyczącymi zakresu domniemań prawnych wskazanych w ustawie o Krajowym Rejestrze Sądowym. Tematyka powyższego wyroku stanowi jeden z elementów o wiele szerszej problematyki prawnych konsekwencji dokonania czynności przez organ spółki kapitałowej bez umocowania bądź z przekroczeniem uprawnień do reprezentacji, w związku z czym celowe jest również odniesienie rozważań do szerszego kontekstu. Zarazem ze względu na szczególną regulację domniemań prawnych przewidzianą w ustawie o Krajowym Rejestrze Sądowym stanowi uzupełnienie dla dotychczasowej linii orzeczniczej Sądu Najwyższego.
Słowa kluczowe: zarząd, Krajowy Rejestr Sądowy, domniemania, rzekomy piastun, nieważność, bezskuteczność
Katarzyna Zych
Declarations of intention on behalf of a company submitted after expiry of a management board member’s mandate – commentary on Supreme Court judgment of 17 January 2017, IV CSK 143/16
The judgment issued by the Supreme Court on 17 January 2017, IV CSK 143/16, combines a practical issue with theoretical considerations about the scope of legal presumptions indicated in the Act on the National Court Register. The topic of the judgment is part of a much broader subject of the legal consequences of acts performed by a company governing body without the required authorisation or in excess of the powers of representation, therefore it is also justified to include in these reflections some references to a broader context. At the same time, due to the special regulation on legal presumptions contained in the Act on the National Court Register, this judgment complements the existing case law of the Supreme Court.
Keywords: management board, National Court Register, presumptions, ostensible office holder, invalidity, ineffectiveness
Bibliografia:
Grykiel J., Glosa do uchwały SN z 5.12.2008 r., III CZP 124/08, „Państwo i Prawo” 2009/9.
Gutowski M., Bezskuteczność czynności prawnej, Warszawa 2017.
Krajewski M. [w:] System Prawa Prywatnego, t. 5, Prawo zobowiązań – część ogólna, red. E. Łętowska, Warszawa 2008.
Kuniewicz Z., Skutki działania nieumocowanego członka zarządu spółki kapitałowej a zasada wiarygodności rejestru przedsiębiorców [w:] W poszukiwaniu dobra wspólnego. Księga jubileuszowa Profesora Macieja Zielińskiego, red. A. Choduń, S. Czepita, Szczecin 2010.
Mariański A., Karolak A., Walińska E., Bojanowski W., Kubiak S., Grzelak M., Odpowiedzialność członków zarządu spółki z o.o., Warszawa 2006.
Marszałkowska-Krześ E. [w:] System Prawa Handlowego, t. 1, Prawo handlowe – część ogólna, red. S. Włodyka, Warszawa 2009.
Marszałkowska-Krześ E., Wpisy w rejestrze przedsiębiorców dotyczące spółek handlowych, Warszawa 2004.
Pazdan M. [w:] System Prawa Prywatnego, t. 2, Prawo cywilne – część ogólna, red. Z. Radwański, Warszawa 2008.
Sobolewski P. [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, t. 1, Przepisy wprowadzające (art. I–LXV PWKC). Część ogólna, własność i inne prawa rzeczowe (art. 1–352 KC), red. K. Osajda, Warszawa 2013.
Stawecki T., Rejestry publiczne. Funkcje instytucji, Warszawa 2005.
Świderski Z. [w:] Kodeks cywilny. Część ogólna. Komentarz, red. M. Pyziak-Szafnicka, Warszawa 2014.
Tarska M., Ustawa o Krajowym Rejestrze Sądowym. Komentarz, Warszawa 2009.
Zamojski Ł., Ustawa o Krajowym Rejestrze Sądowym, Warszawa 2009.
dr hab. Maciej Rzewuski
Autor jest adiunktem w Katedrze Postępowania Cywilnego na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie oraz sędzią Sądu Rejonowego w Szczytnie delegowanym do orzekania w Sądzie Okręgowym w Olsztynie.
Pojęcie ugody w rozumieniu art. 79 ust. 1 pkt 1 lit. h ustawy z 28.07.2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych – glosa do uchwały Sądu Najwyższego z 23.02.2018 r., III CZP 88/17
Przedmiotem rozważań jest próba polemiki ze stanowiskiem Sądu Najwyższego wyrażonym na gruncie sprawy o sygn. akt III CZP 88/17. Mimo że z pozoru pogląd Sądu Najwyższego wydaje się przekonywać, to jednak wnikliwa analiza argumentacji przedstawionej w uzasadnieniu glosowanej uchwały prowadzi do pewnych wątpliwości. Poruszana tematyka jest istotna nie tylko z teoretycznego punktu widzenia, ale przede wszystkim ma doniosłe znaczenie praktyczne. W odróżnieniu od poglądu zaprezentowanego w uchwale, autor stara się zasygnalizować argumenty przemawiające na rzecz liberalnej wykładni pojęcia „ugoda” użytego w treści art. 79 ust. 1 pkt 4 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.
Słowa kluczowe: ugoda, ugoda sądowa, ugoda zawarta przed mediatorem, koszty sądowe w sprawach cywilnych
Maciej Rzewuski
The notion of settlement within the meaning of Art. 79(1)(1)(h) of the Act on Court Costs in Civil Cases – commentary on Supreme Court resolution of 23 February 2018, III CZP 88/17
These reflections are an attempt at a polemic with the view of the Supreme Court expressed in the context of case No. III CZP 88/17. Even though the view of the Supreme Court seems convincing, a more thorough analysis of the arguments presented in the statement of reasons for the commented resolution gives rise to certain doubts. The topics in question are important not only from the theoretical point of view, but mainly for the practice. Contrary to the view presented in the resolution, the author tries to point at arguments in favour of a liberal interpretation of the notion of ‘settlement’ used in Art. 79(1)(4) of the Act on Court Costs in Civil Cases.
Keywords: settlement, court settlement, settlement made before a mediator, court costs in civil cases
Bibliografia:
Zieliński A. [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, red. A. Zieliński, K. Flaga-Gieruszyńska, Legalis 2017.
Wiktor P. Matysiak
Autor jest adiunktem w Katedrze Prawa Gospodarczego i Handlowego na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiego oraz sędzią Sądu Rejonowego dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi.
Zasady dochodzenia roszczeń od wspólników handlowej spółki osobowej – glosa do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 3.10.2017 r., SK 31/15
Spółki osobowe odgrywają istotną rolę we współczesnym obrocie gospodarczym. Zagadnieniem budzącym duże zainteresowanie jego uczestników są zasady ponoszenia odpowiedzialności za ich zobowiązania. W szczególności, kwestią wymagającą rozważenia są przesłanki nadania klauzuli wykonalności tytułowi egzekucyjnemu wystawionemu przeciwko spółce także przeciwko jej wspólnikowi. Glosowany wyrok Trybunału Konstytucyjnego dotyczy dopuszczalności nadania klauzuli wykonalności przeciwko byłemu wspólnikowi spółki jawnej. Ma on także znaczenie dla zasad odpowiedzialności wspólników pozostałych spółek osobowych. Celem niniejszej glosy jest ocena stanowiska wyrażonego przez Trybunał Konstytucyjny i dopuszczalność jego stosowania do wszystkich spółek osobowych.
Słowa kluczowe: spółka osobowa, klauzula wykonalności przeciwko wspólnikowi, odpowiedzialność za zobowiązania spółki osobowej
Wiktor P. Matysiak
Principles of pursuing claims against partners of a commercial partnership – commentary on judgment of the Constitutional Tribunal of 3 October 2017, SK 31/15
Partnerships play an important role in contemporary business transactions. The issue which parties to such transactions are rather keenly interested in is the principles of liability for partnerships’ debts. In particular, the question that needs to be considered is the grounds for appending - to an enforcement order issued against the partnership - a warrant of execution also against its partner. The commented judgment of the Constitutional Tribunal concerns the permissibility of appending a warrant of execution against a former partner of a general partnership. It is also important for the principles of liability of partners of other types of partnerships. This commentary aims to assess the standpoint expressed by the Constitutional Tribunal and the permissibility of applying it to all kinds of partnerships.
Keywords: partnership, warrant of execution against a partner, liability for debts of a partnership
Bibliografia:
Błaszczak Ł., Pozycja handlowej spółki osobowej w procesie cywilnym, Toruń 2006.
Błaszczak Ł., Spółka osobowa prawa handlowego jako strona procesu cywilnego. Wybrane zagadnienia na tle procedury cywilnej [w:] Kodeks spółek handlowych po pięciu latach, red. J. Frąckowiaka, Wrocław 2006.
Mądrzak H., Pozycja osobowych spółek handlowych w postępowaniu cywilnym (na przykładzie spółki jawnej) [w:] Kodeks spółek handlowych. Studia i materiały, Poznań 2001.
Muliński M., Postępowanie o nadanie klauzuli wykonalności krajowemu tytułowi egzekucyjnemu, Warszawa 2005.
Radwański Z., Koncepcja praw podmiotowych osobistych, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 1988/2.
Sołtysiński S. [w:] S. Sołtysiński, A. Szajkowski, A. Szumański, J. Szwaja [w:] Kodeks spółek handlowych, t. 1, Przepisy ogólne. Spółki osobowe. Komentarz do artykułów 1–150, Warszawa 2012.
Wręczycka K., Dochodzenie roszczeń od spółki jawnej i jej wspólników, „Przegląd Sądowy” 2003/6.
dr Marcin Łolik
Autor jest adwokatem współpracującym z Kancelarią Garrigues Polska sp.k.
Możliwość zastrzegania umownych terminów zawitych – glosa do wyroku Sądu Najwyższego z 23.03.2017 r., V CSK 449/16
Glosowany wyrok dotyczy możliwości zastrzegania umownych terminów zawitych, które to zagadnienie ostatnio spotkało się z dość dużym zainteresowaniem ze strony piśmiennictwa. Jak wskazuje stan faktyczny będący przedmiotem orzeczenia, praktyka obrotu gospodarczego stara się usankcjonować – przy użyciu różnych instytucji – czasowe ograniczenie możliwości dochodzenia roszczeń majątkowych. W niniejszej glosie autor wyraża swoje wątpliwości w zakresie akceptacji poglądu o możliwości konstruowania umownych terminów zawitych ograniczających dochodzenie roszczeń majątkowych na gruncie prawa polskiego bez wpisania ich w istniejące konstrukcje prawne umożliwiające „wygaszenie” roszczeń majątkowych.
Słowa kluczowe: prawo cywilne, umowy, terminy przedawnienia, umowne terminy zawite, klauzula 20.1 FIDIC
Marcin Łolik
The permissibility of stipulating a preclusive time limit in a contract – commentary on Supreme Court judgment of 23 March 2017, V CSK 449/16
The commented judgment concerns the possibility of stipulating preclusive time limits in contracts. This issue has recently received considerable attention in literature. As we can see from the facts of the case in which the judgment was issued, in the practice of economic transactions there are attempts at legitimising – using various mechanisms – a limitation of the time when financial claims can be pursued. In this commentary the author expresses his doubts concerning acceptance of the view that it is possible to introduce preclusive time limits in contracts to limit the pursuit of financial claims on the basis of Polish law without basing them on existing legal constructions that enable ‘extinction’ of such claims.
Keywords: civil law, contracts, limitation periods, contractual preclusive time limits, Clause 20.1 FIDIC
Bibliografia:Kordasiewicz B. [w:] System Prawa Prywatnego, t. 2, Prawo cywilne – część ogólna, red. Z. Radwański, Warszawa 2002.
Księga pierwsza Kodeksu cywilnego. Projekt z uzasadnieniem, Warszawa 2008.
Łolik M., Charakter prawny terminów umownych do dochodzenia roszczeń, „Przegląd Prawa Handlowego” 2012/4.
Łolik M., Ponownie o umownych terminach zawitych w kontekście przedawnienia roszczeń majątkowych, „Przegląd Prawa Handlowego” 2018/7.
Łolik M., Raz jeszcze o umownych terminach zawitych w kontekście przedawnienia roszczeń majątkowych, „Przegląd Prawa Handlowego” 2016/11.
Stangret-Smoczyńska A., Umowne terminy zawite, „Przegląd Sądowy” 2011/1.
Strugała R., Umowne terminy zawite – kwalifikacja prawna oraz dopuszczalność ich stosowania, „Przegląd Prawa Handlowego” 2016/3.
Szlęzak A., Dopuszczalność zastrzegania umownych terminów zawitych, „Glosa” 2018/1.
Szlęzak A., Krytycznie o koncepcji umownych terminów zawitych jako naruszających zakaz kontraktowej ingerencji w terminy przedawnienia, „Przegląd Prawa Handlowego” 2017/12.
dr Małgorzata Sekuła-Leleno
Autorka jest adiunktem w Katedrze Prawa Cywilnego Uczelni Łazarskiego w Warszawie oraz radcą prawnym.
Dochodzenie roszczenia o zadośćuczynienie pieniężne za naruszenie dóbr osobistych osób prawnych przez następców prawnych osoby prawnej – glosa do uchwały Sądu Najwyższego z 9.11.2017 r., III CZP 43/17
Zasadniczy problem objęty glosowanym orzeczeniem sprowadza się do odpowiedzi na pytanie, czy roszczenie o zadośćuczynienie pieniężne za naruszenie dóbr osobistych przechodzi na następcę prawnego pod tytułem ogólnym osoby prawnej, jeżeli powództwo o jego zasądzenie zostało wytoczone przed jej ustaniem. Istotą kompensacji jest bowiem ochrona obiektywnie rozumianych interesów osoby prawnej związanej z jej dobrami osobistymi, zaś rozmiar uszczerbku poniesionego w sferze tych interesów powinien stanowić miarę celowości i wysokości przyznania zadośćuczynienia pieniężnego. Realizacja tych celów ma istotne znaczenie także dla następcy ogólnego osoby prawnej, która ustała, gdyż wchodzi on w całą sytuację prawną tej osoby.
Słowa kluczowe: dobra osobiste, zadośćuczynienie pieniężne, osoby prawne
Małgorzata Sekuła-Leleno
Pursuit of claims for cash compensation for an infringement of personal rights of legal persons by their legal successors – commentary on Supreme Court resolution of 9 November 2017, III CZP 43/17
The basic issue that the commented judgment concerns boils down to the question whether cash compensation for an infringement of personal rights can be transferred to the legal successor of all the rights and obligations of a legal person if the lawsuit in which such compensation was sought began before the legal person ceased to exist. The essence of compensation is to protect the objectively understood interests of a legal person, connected with said person’s personal rights, while the size of the detriment suffered in the sphere of such interests should determine the justifiability of granting cash compensation and its amount. Achieving these aims is also important also for the successor of all rights and obligations of the legal person that ceased to exist, because that entity assumes all elements of that person’s legal situation.
Keywords: personal rights, cash compensation, legal persons
Bibliografia:
Borysiak W. [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, t. 3A, Zobowiązania. Część ogólna, red. K. Osajda, Warszawa 2017.
Cisek A. [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, red. E. Gniewek, Warszawa 2008.
Dmowski S. [w:] Komentarz do kodeksu cywilnego. Księga 1. Część ogólna, S. Dmowski, S. Rudnicki, Warszawa 2006.
Frąckowiak J. [w:] System Prawa Prywatnego, t. 1, Prawo cywilne – część ogólna, red. M. Safjan, Warszawa 2012.
Granecki P., Dobra osobiste w prawie polskim – zagadnienie dóbr osobistych osób prawnych, „Przeglad.Sądowy 2002/5.
Grzybowski S. [w:] System Prawa Cywilnego, t. 1, Część ogólna, Ossolineum 1974.
Grzybowski S., Ochrona dóbr osobistych według przepisów ogólnych prawa cywilnego, Warszawa 1957.
Grzybowski S., Wypowiedź normatywna oraz jej struktura formalna, Kraków 1961.
Koczanowski J., Zakres i środki ochrony dóbr osobistych osób prawnych [w:] Dobra osobiste i ich ochrona w polskim prawie cywilnym. Zagadnienia wybrane, red. J.St. Piątowski, Ossolineum 1986.
Koczanowski J., Zakres podmiotowy ochrony dóbr osobistych osób prawnych w kodeksie cywilnym, „Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Krakowie” 1984/182.
Kremis J. [w:] Podstawy prawa cywilnego i handlowego, t. 1, Prawo cywilne, red. E. Gniewek, Warszawa 2002.
Kubiak-Cyrul A., Dobra osobiste osób prawnych, Kraków 2005.
Kubiak-Cyrul A., Dobra osobiste osób prawnych, Kraków 2005.
Mariański A., Sukcesja praw i obowiązków publicznoprawnych – rozważania na tle art. 494 § 2 i 5 k.s.h. – polemika, „Przegląd Prawa Handlowego” 1992/12.
Matys J., Model zadośćuczynienia pieniężnego z tytułu szkody niemajątkowej w Kodeksie cywilnym, Warszawa 2010.
Mączyński A., Konstytucyjne prawo dziedziczenia [w:] Rozprawy prawnicze. Księga pamiątkowa Profesora Maksymiliana Pazdana, red. L. Ogiegło, W. Popiołek, M. Szpunar, Kraków 2005.
Michałowska K., Dobre imię osoby prawnej w świetle orzecznictwa, „Studia Oeconomica Posnaniensia” 2015/3.
Morawski L., Wykładnia w orzecznictwie sądów. Komentarz, Toruń 2002.
Nowacki J., „Odpowiednie” stosowanie przepisów prawa, „Państwo i Prawo” 1964/4.
Olejniczak A. [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, t. 3, Zobowiązania. Część ogólna, red. A. Kidyba, Warszawa 2014.
Oniszczuk J., Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego na początku XXI w., Kraków 2004.
Osajda K. [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, red. K. Osajda, Legalis 2017.
Panowicz-Lipska J., Majątkowa ochrona dóbr osobistych, Warszawa 1975.
Pazdan M. [w:] Kodeks cywilny, t. 1, Komentarz do artykułów 1–44910, red. K. Pietrzykowski, Warszawa 2012.
Piekarek S., Ustalenie wysokości zadośćuczynienia pieniężnego za krzywdę, „Nowe Prawo” 1974/12.
Radwański Z., Prawo cywilne – część ogólna, Warszawa 1999.
Radwański Z., Prawo cywilne – część ogólna, Warszawa 1999.
Radwański Z., Prawo cywilne – część ogólna, Warszawa 2005.
Radwański Z., Zadośćuczynienie pieniężne za szkodę niemajątkową, Poznań 1956.
Rezler J., Naprawienie szkody wynikłej ze spowodowania uszczerbku na ciele lub na zdrowiu (według prawa cywilnego), Warszawa 1968.
Safjan M. [w:] Kodeks cywilny, t. 1, Komentarz do artykułów 1–44911, red. K. Pietrzykowski, Warszawa 2008.
Safjan M. [w:] Kodeks cywilny, t. 1, Komentarz. Art. 1–44910, red. K. Pietrzykowski, Warszawa 2015.
Safjan M. [w:] Kodeks cywilny, t. 1, Komentarz. Art. 1–44910, red. K. Pietrzykowski, Warszawa 2018.
Safjan M. [w:] System Prawa Prywatnego, t. 1, Prawo cywilne – część ogólna, red. M. Safjan, Legalis 2012.
Safjan M., Ochrona majątkowa dóbr osobistych po zmianie przepisów kodeksu cywilnego, „Przegląd Prawa Handlowego” 1997/1.
Skowrońska-Bocian E. [w:] A. Brzozowski, W. Kocot, E. Skowrońska-Bocian, Prawo cywilne. Część ogólna, Warszawa 2015.
Sobkowski J., Następstwo prawne pod tytułem szczególnym w polskim procesie cywilnym, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 1966/4.
Szpunar A., O zadośćuczynieniu z tytułu uszkodzenia ciała [w:] Z zagadnień współczesnego prawa cywilnego. Księga pamiątkowa ku czci Profesora Tomasza Dybowskiego, red. J. Błeszyński, J. Rajski, M. Safjan, E. Skowrońska, Warszawa 1994.
Szpunar A., Ochrona dóbr osobistych przysługujących osobom prawnym [w:] Problemy kodyfikacji prawa cywilnego. Studia i rozprawy. Księga pamiątkowa ku czci profesora Zbigniewa Radwańskiego, red. S. Sołtysiński, Poznań 1990.
Szpunar A., Ochrona dóbr osobistych, Warszawa 1979.
Szpunar A., Zadośćuczynienie za szkodę niemajątkową, Bydgoszcz 1999.
Wałachowska M., Glosa do wyroku SN z 11.01.2007 r., II CSK 392/06, „Orzecznictwo Sądów Polskich” 2009/5.
Warkałło W., Zadośćuczynienie pieniężne za krzywdę jako środek ochrony majątkowej dóbr niemajątkowych, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego” 1973/1.
Zoll F., Prawo cywilne w zarysie, t. 4, Prawo familijne: prawo małżeńskie osobowe i majątkowe, prawo rodzinne, prawo opiekuńcze, Kraków 1946.
Aleksandra Burda
Autorka jest doktorantką w Instytucie Prawa Cywilnego Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego.
Piotr Modrzejewski
Autor jest doktorantem w Instytucie Prawa Cywilnego Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego.
Odpowiedzialności administratorów stron internetowych za naruszenie dóbr osobistych – glosa do wyroku Sądu Najwyższego z 24.11.2017 r., I CSK 73/17
Autorzy omawiają w niniejszej glosie wyrok Sądu Najwyższego dotyczący odpowiedzialności administratora stron internetowych za komentarze pod opublikowanym w sieci artykułem. Przedmiotem analizy glosatorów jest zakres podmiotowy art. 24 Kodeksu cywilnego oraz art. 14 ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną, a także rozkład ciężaru dowodu w przypadku dochodzenia roszczeń na podstawie tych przepisów. Glosatorzy omawiają także wzorzec należytej staranności service providera, a także stosowanie przepisów Prawa prasowego do komentarzy pod artykułami publikowanymi w Internecie.
Słowa kluczowe: dobra osobiste, internet, administratorzy stron internetowych, wzorzec należytej staranności, odpowiedzialność na zasadzie ryzyka, specyfika naruszeń dóbr osobistych w internecie
Aleksandra Burda, Piotr Modrzejewski
Concerning the liability of website administrators for violation of personal rights – commentary on Supreme Court judgment of 24 November 2017, I CSK 73/17
The Authors discuss in this commentary the Supreme Court judgment concerning the website administrator's liability for comments published under the article on the web. The subject matter of the Authors analysis is the subjective scope of art. 24 of the polish Civil Code and art. 14 of the polish Act on providing the electronic services, as well as the distribution of the burden of proof in case of claiming based on these provisions. The Authors also discuss the service provider's due diligence standard, as well as the application of the polish Press Law provisions to comments published under the articles on the Internet.
Keywords: personal rights, internet, website administrators, due diligence standard, risk-based liability, specificity of infringements of personal rights on the internet
Bibliografia:
Barta J., Markiewicz R., Internet a prawo, Kraków 1998.
Brzozowska M., Naruszenie dóbr osobistych w Internecie na forach internetowych, „Monitor Prawniczy” 2014/22.
Darowska K., Lewandowska J., Ochrona dóbr osobistych w Internecie ze szczególnym uwzględnieniem portali społecznościowych [w:] Prawa człowieka. Współczesne zjawiska, wyzwania, zagrożenia, t. 2, red. A. Kalisz, Sosnowiec 2015.
Dubis W. [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, red. E. Gniewek, P. Machnikowski, Legalis 2016.
Grzegorczyk P., Dopełnienie czynności potrzebnych do usunięcia skutków naruszenia dobra osobistego, do którego doszło w Internecie, „Monitor Prawniczy” 2015/7.
Grzeszak T., Janiszewska B., O odpowiedzialności portalu informacyjnego – cz. I, „Monitor Prawniczy 2017/19.
Grzeszak T., Janiszewska B., O odpowiedzialności portalu informacyjnego – cz. II, „Monitor Prawniczy” 2017/23.
Kot D., Prawo właściwe dla transakcji internetowych, „Radca Prawny” 2001/1.
Lach A., Ściganie zniesławienia popełnionego w Internecie, „Monitor Prawniczy” 2010/21.
Machnikowski P. [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, red. E. Gniewek, P. Machnikowski, Warszawa 2017.
Modrzejewski P., Odpowiedzialność innych podmiotów niż sprawca za naruszenie dóbr osobistych w Internecie, „Przegląd Prawa Handlowego” 2017/3.
Mucha A., Zniesławienie i znieważenie w internecie, „Prokuratura i Prawo” 2006/11.
Najberg-Idczak A., Sąd właściwy w sprawach o naruszenie dóbr osobistych w Internecie – uwagi na tle prawa UE i orzecznictwa TS, „Europejski Przegląd Sądowy” 2013/8.
Olężałek M., Ochrona czci człowieka na przykładzie zniesławienia na tle wybranych grup zawodowych i społecznych – cz. II, „Monitor Prawniczy” 2012/15.
Pacek G.J., Wasilewski P., Pełnomocnictwo [powinno być „Pomocnictwo” – uwaga P.M.] w ujęciu cywilistycznym a odpowiedzialność dostawców usług hostingowych – dwugłos w sprawie, „Przegląd Prawa Handlowego” 2008/7.
Pacek G.J., Wybrane zagadnienia związane z odpowiedzialnością dostawców usług hostingowych, „Prawo Mediów Elektronicznych” 2007/6.
Pilich M., Orecki M., Jurysdykcja i prawo właściwe w sprawach o ochronę dóbr osobistych przed naruszeniem w Internecie, „Polski Proces Cywilny” 2015/1.
Rogacka-Łukasik A., Prawo do prywatności w dobie współczesnej ekspansji Internetu [w:] Prawa człowieka. Współczesne zjawiska, wyzwania, zagrożenia, t. 2, red. A. Kalisz, Sosnowiec 2015.
Tomaszek A., Dochodzenie roszczeń z tytułu czynów niedozwolonych w Internecie, „Monitor Prawniczy” 2000/11.
Tomaszek A., Naruszenie dóbr osobistych w Internecie, „Monitor Prawniczy” 2000/10, dodatek: Internet i komputer w kancelarii.
Wojciechowska A., Naruszenie powszechnych dóbr osobistych w Internecie [w:] Media a dobra osobiste, red. J. Barta, R. Markiewicz, Warszawa 2009.
Wojtasik M., Naruszenie dóbr osobistych w Internecie, „Radca Prawny” 2001/6.
dr hab. Grzegorz Materna, prof. INP PAN
Autor jest kierownikiem Zakładu Prawa Konkurencji Instytutu Nauk Prawnych PAN oraz senior lawyer w kancelarii Hansberry-Tomkiel.
Ograniczenia dopuszczalności zmiany przez Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów zakresu analizy sprawy po wszczęciu właściwego postępowania administracyjnego – przegląd orzecznictwa
Artykuł omawia najnowsze orzecznictwo w sprawie dopuszczalności modyfikowania przez Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów zakresu prowadzonego postępowania administracyjnego już po jego wszczęciu, tj. w stosunku do pierwotnie postawionych zarzutów. Zagadnienie to ma walor wysoce praktyczny, jako że w analizowanych wyrokach dopuszczalność modyfikowania, w tym rozszerzania, przez Prezesa UOKiK zakresu postępowania administracyjnego jest ograniczona, może być kwestionowana w postępowaniu odwoławczym i stanowić podstawę uchylenia decyzji administracyjnej. W artykule przedstawiane są argumenty na rzecz uelastycznienia sądownie określonych granic modyfikacji przez organ antymonopolowy zakresu postanowienia o wszczęciu postępowania.
Słowa kluczowe: egzekwowanie prawa konkurencji, UOKiK, postępowanie administracyjne, zmiana zakresu postępowania
Grzegorz Materna
Limiting the possibility of the President of the anti-monopoly office changing the scope of case analysis after initiation of the relevant administrative proceedings – case law review
This article discusses the latest case law on the permissibility of the President of the Office of Competition and Consumer Protection modifying the scope of administrative proceedings once they have been initiated, i.e. compared to the original alleged infringements. This issue has great practical importance, since in the analysed judgments the permissibility of the President of the Office modifying, including by extension, the scope of administrative proceedings is limited. Such a modification may be challenged in appeal proceedings and may provide the grounds for setting aside an administrative decision. The article presents arguments in favour of greater flexibility of the court-established limits of modification by the anti-monopoly office of the scope of a decision to initiate proceedings.
Keywords: enforcing competition law, Office of Competition and Consumer Protection (anti-monopoly office), administrative proceedings, change of the scope of proceedings
Bibliografia:
Materna G., Ograniczenie dopuszczalności nałożenia przez Prezesa UOKiK kary pieniężnej w wyniku ponownej oceny zachowania przedsiębiorcy na tle gwarancji ochrony jednostki przed dublowaniem interwencji prawnej – przegląd orzecznictwa, „Glosa” 2018/2.
Romańska M. [w:] Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, red. H. Knysiak-Molczyk, Warszawa 2015.
Stawicki E. [w:] Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów. Komentarz, red. A. Stawicki, E. Stawicki, Warszawa 2016.
Stefański R.A., Modyfikacja zarzutów, „Prokuratura i Prawo” 2013/12.
Wróbel A. [w:] M. Jaśkowska, A. Wróbel, Komentarz aktualizowany do Kodeksu postępowania administracyjnego, LEX 2016.
Grzegorz Borkowski
Autor jest sędzią Naczelnego Sądu Administracyjnego w stanie spoczynku.
Podatek od umowy sprzedaży nieruchomości – wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 10.04.2018 r., II FSK 886/16 – orzeczenie kwartału
Kontrahenci w umowie przedwstępnej określili cenę, za którą nieruchomość została sprzedana. Do zawarcia umowy sprzedaży doszło po upływie pięciu lat za wcześniej ustaloną cenę. Naczelny Sąd Administracyjny w prezentowanym niżej wyroku wyjaśnił, czy ma ona znaczenie dla określenia wartości rynkowej przedmiotu sprzedaży dla wymiaru podatku od czynności cywilnoprawnych. Wyrok zasługuje na uwagę z uwagi na rozbieżność, jaka zarysowała się w orzecznictwie sądów administracyjnych.
Słowa kluczowe: umowa przedwstępna, sprzedaż nieruchomości, wartość rynkowa, umowa przyrzeczona, zobowiązanie podatkowe
Grzegorz Borkowski
Tax on a property sale agreement – judgment of the Supreme Administrative Court of 10 April 2018, II FSK 886/16 – decision of the quarter
In a preliminary agreement, the parties specified the price for which the property was sold. The sale agreement was concluded five years later with the price as previously specified. In the judgment presented below, the Supreme Administrative Court explained whether it mattered for determining the market value of the object of sale for the purposes of assessment of tax on civil law transactions. The judgment merits attention due to the discrepancy that has emerged in the case law of administrative courts.
Keywords: preliminary agreement, sale of property, market value, final agreement, tax liability
dr Daria Gęsicka
Autorka jest adiunktem w Katedrze Prawa Cywilnego i Postępowania Cywilnego na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.
dr hab. Małgorzata Świderska
Autorka jest profesorem nadzwyczajnym w Zakładzie Prawa Medycznego działającego w ramach Katedry Prawa Ubezpieczeniowego na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.
Dopuszczalność publikacji danych osobowych i wizerunku lekarza, przeciwko któremu toczy się postępowanie przed sądem lekarskim – glosa do wyroku Sądu Najwyższego z 26.05.2017 r., I CSK 588/16
Wyrok Sądu Najwyższego z 26.05.2017 r. stanowi kolejną próbę wytyczenia granicy między trzema rywalizującymi wartościami – prawa społeczeństwa do informacji, prawa jednostki do ochrony jej dóbr osobistych oraz prawa do sprawiedliwego procesu. W rozpoznawanej sprawie problem publicznego udostępnienia danych osobowych i wizerunku osób, przeciwko którym toczy się postępowanie, pojawił się w kontekście rozpowszechnienia w środkach masowego przekazu (telewizja, internet) informacji dotyczących postępowania w sprawie odpowiedzialności zawodowej lekarza, toczącego się przez sądem lekarskim. W szczególności powstało pytanie, czy pojęcie „postępowanie sądowe”, którym posłużył się ustawodawca w art. 13 ust. 2 ustawy z 25.01.1984 r. – Prawo prasowe, obejmuje także postępowanie przed organem niewymienionym w przepisach art. 175–187 Konstytucji RP. Zajęte przez Sąd Najwyższy stanowisko ma niewątpliwie doniosły wymiar praktyczny – jest wyrazem aprobaty dla zajmowanego dotąd w doktrynie stanowiska, zgodnie z którym pojęcie „postępowanie sądowe” powinno być rozumiane szeroko, a kwalifikacja powinna być dokonywana poprzez ocenę charakteru konkretnego postępowania. Tym samym orzeczenie to prowadzi do silnej ochrony prywatności osób, przeciwko którym toczy się postępowanie. Na marginesie zasadniczych rozważań Sądu Najwyższego pojawia się także problematyka zabiegów medycyny estetycznej. Choć Sąd nie podjął próby jego zdefiniowania z uwagi na rosnące znaczenie, a także ryzyko tego typu zabiegów, warto w niniejszej glosie zwrócić uwagę na problemy terminologiczne oraz regulacyjne w tym zakresie.
Słowa kluczowe: dane osobowe, wizerunek, publikacja wizerunku osoby, przeciwko której toczy się postępowanie, medycyna estetyczna
Daria Gęsicka, Małgorzata Świderska
Lawfulness of publication of personal data and image of a doctor against whom an action with the board for professional medical conduct is pending – commentary on Supreme Court judgment of 26 May 2017, I CSK 588/16
The judgement of the Supreme Court of 26 May 2017 is yet another attempt at delineating the boundaries between three colliding values: the right to information, the right of an individual to protection of personal interests, and the right to a fair trial. In the case in point, the problem of public dissemination of the personal data and image of a person against whom an action was pending was brought to light in the context of disseminating information concerning a disciplinary action before the board for professional medical conduct against a doctor in mass media (television, Internet). The key question considered by the Supreme Court was how to interpret the term ‘court proceedings’ as it appears in Art. 13(2) of the Act of 25 January 1984 – Press Law. In particular, the court examined whether the scope of the term was limited to the proceedings referred to in Art. 175-187 of Polish Constitution. The approach adopted by the Supreme Court may have significant influence on the legal practice. In the judgment the court approved of the postulates already presented by legal academics and commentators to interpret the term broadly and to focus on the nature of the proceedings rather than its formal classification. As a result, a person against whom an action is pending may enjoy stronger protection of their privacy. As a side note, in the case the issue of legal aspects of aesthetic medicine emerged, though the Supreme Court did not address it. However, due to rising popularity of aesthetic procedures and the increasing risk involved in the procedures, it seems justified to discuss terminological and regulatory issues related to the procedures in the commentary.
Keywords: personal data, image, publication an image of a person against whom an action is pending, aesthetic medicine
Bibliografia:
Dębska O., Dębski S., Śpiewak R., Regulacje prawne zawodu kosmetologa. Więcej pytań niż odpowiedzi, „Estetologia Medyczna i Kosmetologia” 2012/2.
Kubiak R., Prawo medyczne, Warszawa 2017.
Lis W., Prawa i obowiązki dziennikarzy [w:] W. Lis, P. Wiśniewski, Z. Husak, Prawo prasowe. Komentarz, Warszawa 2012.
Nesterowicz M., Prawo medyczne, Toruń 2016.
Nesterowicz M., Prawo medyczne. Komentarze i glosy do orzeczeń sądowych, Warszawa 2017.
Sawicki J., Błąd sztuki przy zabiegu leczniczym w prawie karnym, doktrynie i orzecznictwie, Warszawa 1965.
Sobczak J., Ustawa – Prawo prasowe. Komentarz, Warszawa 1999.
Szymańska vel Szymanek P., Przesłanka wykonania zabiegu z medycyny estetycznej przez osobę formalnie uprawnioną a odpowiedzialność cywilna lekarza [w:] Aktualne problemy przemian systemu ochrony zdrowia w Polsce, red. M. Urbaniak, R. Staszewski, Poznań 2017.
Śpiewak R., Estetologia medyczna, medycyna estetyczna, dermatologia estetyczna, chirurgia estetyczna, ginekologia estetyczna, stomatologia estetyczna – definicje i wzajemne relacje poszczególnych dziedzin, „Estetologia Medyczna i Kosmetologia” 2012/2.
Zaremba M., Prawo prasowe. Ujęcie praktyczne, Warszawa 2007.
dr Mateusz Dróżdż
Autor jest adiunktem w Katedrze Prawa Gospodarczego na Wydziale Prawa i Administracji Uczelni Łazarskiego oraz radcą prawnym.
Charakter zakazu klubowego na podstawie ustawy o bezpieczeństwie imprez masowych – glosa do wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 17.06.2015 r., I OSK 727/15
Prezentowana glosa jest poświęcona tematyce zakazu klubowego, a przede wszystkim jego charakteru. Glosa jest częściowo krytyczna. Wskazano w niej, że zastosowanie w praktyce zakazu klubowego budzi wiele wątpliwości. W publikacji podkreślono, że przedmiotowa instytucja, w określonym zakresie, powinna być uznana za sprzeczną z Konstytucją RP.
Słowa kluczowe: impreza masowa, ustawa o bezpieczeństwie imprez masowych, zakaz klubowy, mecz piłki nożnej, uczestnik imprezy masowej
Mateusz Dróżdż
The nature of the club ban on the basis of the Act on Mass Events Security – commentary on Supreme Administrative Court judgment of 17 June 2015, I OSK 727/15
This commentary discusses the subject of the club ban and, above all, the character of the ban. The commentary is partly critical. It indicates that the application of the club ban in practice raises many doubts. The publication emphasizes that the ban in question, to a certain extent, should be considered contrary to the Constitution.
Keywords: mass event, Act on Mass Events Security, club ban, football match, participant of a mass event
Bibliografia:
Banaszak B., Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, Warszawa 2012.
Bosek L., Wild M., Kontrola konstytucyjności prawa. Zagadnienia ustrojowe, procesowe i materialnoprawne. Komentarz praktyczny dla sędziów i pełnomocników procesowych. Wzory pism procesowych, Warszawa 2011.
Bułat A., „Klubowy zakaz stadionowy” – sankcja administracyjna czy środek penalny?, „Prokuratura i Prawo” 2014/4.
Dróżdż M., Odpowiedzialność kontraktowa oraz deliktowa organizatorów imprezy masowej, „Przegląd Sądowy” 2013/6.
Dróżdż M., Uchwalenie ustawy o bezpieczeństwie imprez masowych – przykład aktu państwa prawa czy państwa w prawie, „Ius Novum” 2014/2.
Dróżdż M., Ustawa o bezpieczeństwie imprez masowych. Komentarz, Warszawa 2015.
Dróżdż M., Zakaz klubowy to zbyt daleko idące ograniczenie, „Gazeta Prawna” z 3.04.2012 r.
Kąkol C., Bezpieczeństwo imprez masowych. Komentarz, Warszawa 2012.
Klein A., Elementy zobowiązaniowego stosunku prawnego, Wrocław 2005.
Kubicki L., Nowa kodyfikacja karna a Konstytucja RP, „Państwo i Prawo” 1998/9–10.
Kurzępa B., Glosa do postanowienia NSA z 2.10.2012 r., I OSK 2220/12, „Prokuratura i Prawo” 2013/7–8.
Majewski J., Klubowy zakaz stadionowy – analiza regulacji ustawowej, „Przegląd Sądowy” 2013/3.
Pajor T., Odpowiedzialność cywilna organizatora imprezy masowej, „Przegląd Sądowy” 2002/10.
Pearson G., Hybrid Law and Human Rights – banning and behaviour orders in the appeal courts, „Liverpool Law Review” 2006/2.
Safjan M. [w:] System Prawa Prywatnego, t. 1, Prawo cywilne – część ogólna, red. M. Safjan, Warszawa 2007.
Stahl M., Sankcje administracyjne – problemy węzłowe [w:] Sankcje administracyjne – blaski i cienie, red. M. Stahl, R. Lewicka, M. Lewicki, Warszawa 2011.
Stelmachowski A., Wstęp do teorii prawa cywilnego, Warszawa 1984.
Warchoł M., Konstytucyjne problemy bezpieczeństwa imprez masowych, „Przegląd Legislacyjny” 2012/2.
Winczorek P., Komentarz do Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 roku, Warszawa 2002.
Wojtyczek K., Granice ingerencji ustawodawczej w sferę praw człowieka w Konstytucji RP, Kraków 1990.
Wolter A., Ignatowicz J., Stefaniuk K., Prawo cywilne. Zarys części ogólnej, Warszawa 1998.
Zakolska J., Zasada proporcjonalności w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego, Warszawa 2008.
dr hab. Marek Kulik
Autor jest profesorem w Katedrze Prawa Karnego i Kryminologii Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie.
Zbieg przepisów typizujących oszustwo kredytowe i oszustwo zwykłe – glosa do wyroku Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z 27.09.2017 r., II AKa 242/17
Komentowane orzeczenie dotyczy zbiegu przepisów art. 286 § 1 i art. 297 § 1 Kodeksu karnego. Sąd słusznie dostrzega możliwość kumulatywnego zbiegu tych przepisów. Wydaje się jednak, że kwalifikacja kumulatywna jest w takich wypadkach nie regułą, a wyjątkiem. Często bowiem przepis typizujący zwykłe oszustwo pochłania przepis dotyczący oszustwa kapitałowego, a zaistniały zbieg należy ocenić jako pomijalny.
Słowa kluczowe: oszustwo, oszustwo kredytowe, zbieg przepisów
Marek Kulik
Concurrence of provisions establishing credit fraud and ordinary fraud – commentary on judgment of the Court of Appeal in Wrocław of 27 September 2017, II AKa 242/17
The commented judgment concerns the concurrence of Art. 286(1) and Art. 297(1) of the Polish Penal Code. The court rightly sees the possibility of a cumulative qualification of the offences established in both these provisions. It seems, however, that cumulative qualification is not the rule, but an exception in such cases. Usually the provision establishing the ordinary fraud absorbs the provision on capital fraud, and the concurrence should be considered as negligible.
Keywords: fraud, credit fraud, concurrence of provisions
Bibliografia:
Bojarski M. [w:] Kodeks karny. Komentarz, red. M. Filar, Warszawa 2016.
Bojarski T., Glosa do uchwały SN (7) z 27.11.1975 r., VI KZP 22/75, „Państwo i Prawo” 1976/8–9.
Buchała K. [w:] K. Buchała, A. Zoll, Kodeks karny. Część ogólna. Komentarz do art. 1–116 kodeksu karnego, Kraków 1998.
Buchała K. [w:] K. Buchała, Z. Ćwiąkalski, M. Szewczyk, A. Zoll, Komentarz do kodeksu karnego. Część ogólna, Warszawa 1990.
Buchała K., Prawo karne materialne, Warszawa 1989.
Bylica C., Oszustwo kredytowe na tle obecnego i przyszłego stanu prawnego, „Przegląd Sądowy” 1998/3.
Cieślak M., Polskie prawo karne. Zarys systemowego ujęcia, Warszawa 1995.
Daszkiewicz K., Daszkiewicz W., Glosa do wyroku SN z 6.12.1976 r., V RK 175/76, „Państwo i Prawo” 1977/8–9.
Gałązka M. [w:] Kodeks karny. Komentarz, red. A. Grześkowiak, K. Wiak, Warszawa 2018.
Grzyb W., Realny zbieg przestępstw. Analiza dogmatyczna na tle kodeksu karnego z 1997 r., Warszawa 2013.
Kardas P. [w:] Kodeks karny. Część ogólna, t. 1, Komentarz do art. 1–52, red. W. Wróbel, A. Zoll, Warszawa 2016.
Kardas P. [w:] Kodeks karny. Część szczególna, t. 3, Komentarz do art. 278–363, red. A. Zoll, Warszawa 2016.
Kardas P., Zbieg przepisów ustawy w prawie karnym. Analiza teoretyczna, Warszawa 2011.
Kegel Z., Realny zbieg przestępstw czy zbieg ustaw?, „Nowe Prawo” 1961/11.
Klubińska M., O ujemnym wpływie kryminalizacji oszustwa gospodarczego z art. 297 § 1 k.k. na wykładnię znamion oszustwa klasycznego i jednolitość orzecznictwa w sprawach karnych (uwagi na tle wyroków Sądu Apelacyjnego w Katowicach II AKa 407/12 z 15 listopada 2012 r. i II AKa 324/12 z 14 grudnia 2012 r.), „Kwartalnik Sądowy Apelacji Gdańskiej” 2014/4.
Kostarczyk-Gryszka J., Kumulatywny zbieg przepisów ustawy określający przestępstwo umyślne oraz przestępstwo nieumyślne, „Państwo i Prawo” 1973/4.
Kostarczyk-Gryszka J., Problem granic realnego zbiegu przestępstw, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace prawnicze” 1968/37.
Kulik M. [w:] Kodeks karny. Komentarz, red. M. Mozgawa, Warszawa 2017.
Kulik M., Glosa do postanowienia SN z 25.02.2002 r., I KZP 1/02, „Palestra” 2003/1–2.
Kulik M., Glosa do wyroku SA w Katowicach z 19.02.2015 r., II AKa 513/14, LEX 2016.
Kulik M., Tak zwana czynność towarzysząca z punktu widzenia reguł wyłączania wielości ocen w prawie karnym, „Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych” 2009/2.
Lachowski J. [w:] Kodeks karny. Komentarz, red. V. Konarska-Wrzosek, Warszawa 2016.
Marek A., Kodeks karny. Komentarz, Warszawa 2010.
Mącior W., Zbieg przepisów ustawy jako problem logiczny i prawny, „Państwo i Prawo” 1975/1.
Potulski J. [w:] Kodeks karny. Komentarz, red. R.A. Stefański, Warszawa 2015.
Razowski T. [w:] Kodeks karny. Część szczególna. Komentarz, red. J. Giezek, Warszawa 2014.
Satko J., Glosa do wyroku SN z 30.08.2000 r., V KKN 267/00, „Orzecznictwo Sądów Polskich” 2001/3.
Spotowski A., O redukcji ocen przy zbiegu przestępstw, „Państwo i Prawo” 1975/7.
Spotowski A., Pomijalny (pozorny) zbieg przepisów ustawy i przestępstw, Warszawa 1975.
Warylewski J. , Prawo karne. Część ogólna, Warszawa 2009.
Wąsek A. [w:] O. Górniok, S. Hoc, M. Kalitowski, S.M. Przyjemski, Z. Sienkiewicz, J. Szumski, L. Tyszkiewicz, A. Wąsek, Kodeks karny. Komentarz, t. 1, Art. 1–116, Gdańsk 2005.
Wojciechowski J., Kodeks karny. Komentarz. Orzecznictwo, Warszawa 1997.
Wolter W., Nauka o przestępstwie, Warszawa 1973.
Zawłocki R. [w:] Kodeks karny. Część szczególna, t. 2, Komentarz do artykułów 222–316, red. A. Wąsek, R. Zawłocki, Warszawa 2010.
Zawłocki R. [w:] Kodeks karny. Część szczególna, t. 2, Komentarz. Art. 222–316, red. M. Królikowski, R. Zawłocki, Warszawa 2017.
Zgoliński I. [w:] Kodeks karny. Komentarz, red. V. Konarska-Wrzosek, Warszawa 2016.
Zoll A. [w:] K. Buchała, Z. Ćwiąkalski, M. Szewczyk, A. Zoll, Komentarz do kodeksu karnego. Część ogólna, Warszawa 1990.
Żółtek S. [w:] Kdeks karny. Część ogólna, t. 1, Komentarz do artykułów 1–31, red. M. Królikowski, R. Zawłocki, Warszawa 2010.
Artur Skepka
Autor jest asystentem sędziego w Sądzie Apelacyjnym w Białymstoku
Zawieszenie postępowania na skutek wniesionych przez zobowiązanego zarzutów – glosa do wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 23.11.2017 r., II GSK 2116/17
Słowa kluczowe: zawieszenie postępowania egzekucyjnego w administracji, podjęcie postępowania egzekucyjnego w administracji, zarzuty w sprawie prowadzenia egzekucji administracyjnej, postanowienie w sprawie zawieszenia postępowania egzekucyjnego w administracji, wstrzymanie postępowania egzekucyjnego w administracji
W glosie omówiono wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego odnoszący się do problematyki zawieszenia postępowania egzekucyjnego w administracji na skutek wniesionych przez zobowiązanego zarzutów w sprawie prowadzenia egzekucji administracyjnej. Zaprezentowano stanowiska doktryny i judykatury opowiadające się za koniecznością wydania postanowienia w sprawie zawieszenia postępowania egzekucyjnego w administracji w sytuacji zgłoszenia zarzutu w tym postępowaniu. Odwołano się do uzasadnienia projektu ustawy, mocą której zmianie uległ tryb postępowania w związku z wniesionymi zarzutami w sprawie prowadzonej egzekucji administracyjnej. Przedstawiono różnice pomiędzy zawieszeniem a wstrzymaniem postępowania egzekucyjnego w administracji. Zwrócono uwagę na konieczność realizacji funkcji informacyjnej poprzez wydanie postanowienia w przedmiocie najpierw zawieszenia, a następnie podjęcia postępowania egzekucyjnego w administracji. Sięgnięto do wykładni systemowej instytucji zawieszenia oraz podjęcia postępowania.
Słowa kluczowe: zawieszenie postępowania egzekucyjnego w administracji, podjęcie postępowania egzekucyjnego w administracji, zarzuty w sprawie prowadzenia egzekucji administracyjnej, postanowienie w sprawie zawieszenia postępowania egzekucyjnego w administracji, wstrzymanie postępowania egzekucyjnego w administracji
Artur Skepka
Suspension of proceedings as a result of objections raised by the obligor – commentary on Supreme Administrative Court judgment of 21 November 2017, II GSK 2116/17
The commentary discusses the judgment of the Supreme Administrative Court relating to the issue of suspension of enforcement proceedings in administration as a result of objections raised by the obligor in the matter of conduct of administrative execution. Views from literature and case law are presented: these views advocate the need to issue a decision on the suspension of enforcement proceedings in administration if objections are raised in the proceedings. Reference is made to the justification of the bill which changed the proceedings in relation to objections raised in the matter of administrative execution which is under way. Differences between suspension and stay of enforcement proceedings in administration are presented. Attention is drawn to the need to implement the informative function by issuing a decision to first suspend and then resume enforcement proceedings in administration. A systemic interpretation of the suspension and resumption of proceedings is used.
Keywords: suspension of enforcement proceedings in administration, initiation of enforcement proceedings in administration, objections about the conduct of administrative execution, decision to suspend enforcement proceedings in administration, stay of enforcement proceedings in administration
Bibliografia:
Czapliński M., Zaskarżalność postanowienia w przedmiocie zawieszenia postępowania karnego, „Prokuratura i Prawo” 2015/9.
Dobrzański B. [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, red. Z. Resich, W. Siedlecki, Warszawa 1969.
Grzegorczyk P. [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, t. 1, Postępowanie rozpoznawcze, red. T. Ereciński, Warszawa 2012.
Hauser R., Leoński Z. [w:] Postępowanie egzekucyjne w administracji. Komentarz, red. R. Hauser, A. Skoczylas, Warszawa 2017.
Hauser R., Piątek W. [w:] Postępowanie egzekucyjne w administracji. Komentarz, red. R. Hauser, A. Skoczylas, Warszawa 2017.
Jakubecki A. [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, t. 1, red. A. Jakubecki, Warszawa 2017.
Kulesza C. [w:] Ustawa o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Komentarz, red. D.R. Kijowski, Warszawa 2014.
Laskowska-Hulisz A. [w:] Kodeks postępowania cywilnego, t. 1, Komentarz. Art. 1–366, red. A. Marciniak, K. Piasecki, Warszawa 2016.
Pietrasz P. [w:] Ustawa o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Komentarz, red. D.R. Kijowski, Warszawa 2014.
Przybysz P.M., Postępowanie egzekucyjne w administracji. Komentarz, Warszawa 2015.
