O spółkach handlowych w najnowszym orzecznictwie Sądu Najwyższego – przegląd orzecznictwa
Paweł Popardowski
Autor jest asystentem w Instytucie Nauk Prawnych PAN oraz członkiem Biura Studiów i Analiz Sądu Najwyższego (ORCID: 0000-0001-7133-5391).
O spółkach handlowych w najnowszym orzecznictwie Sądu Najwyższego – przegląd orzecznictwa
Nie budzi większych zastrzeżeń stwierdzenie, że orzecznictwo Sądu Najwyższego odnoszące się do spółek handlowych istotnie oddziałuje na praktykę interpretacji przepisów ustawy z 15.09.2000 r. – Kodeks spółek handlowych. To spostrzeżenie stanowi zasadniczy argument przemawiający za zasadnością podjęcia się w niniejszym przeglądzie orzecznictwa analizy najnowszej judykatury Sądu Najwyższego dotyczącej wspomnianej materii problemowej. W przeglądzie mówione zostaną trzy orzeczenia wydane przez Sąd Najwyższy w 2019 r. Dotyczą one zróżnicowanych zagadnień problemowych: charakteru prawnego absolutorium oraz skutków jego udzielenia dla możliwości dochodzenia przez spółkę roszczeń odszkodowawczych względem piastuna w organie zarządzającym, uprawnienia syndyka do dochodzenia od byłego członka zarządu spółki z o.o. roszczeń odszkodowawczych na podstawie art. 293 § 1 k.s.h. oraz dziedziczenia prawa do dywidendy.
Słowa kluczowe: spółki handlowe, orzecznictwo Sądu Najwyższego, absolutorium, odpowiedzialność odszkodowawcza członków zarządu spółki z o.o.
Paweł Popardowski
The author is an assistant at the Institute of Law Studies of the Polish Academy of Sciences and a member of the Supreme Court Research and Analyses Office (ORCID: 0000-0001-7133-5391).
About Commercial Companies in the Latest Case Law of the Supreme Court. Case Law Review
There are no major objections to the statement that Supreme Court’s case law on commercial companies significantly influences the practice of interpreting the provisions of the Act of 15 September 2000 – Code of Commercial Partnerships and Companies [CCPC]. This observation is a basic argument justifying why in this case law review we should analyse the latest judgments of the Supreme Court concerning the above-mentioned range of topics. The review of case law discusses three judgments issued by the Supreme Court in 2019. They deal with various problem issues: the nature of the discharge of management board members and the effects of granting discharge on the possibility for the company to pursue compensation claims against a holder of office in a governing body, on the right of the trustee in bankruptcy to seek damages from a former member of the management board of a limited liability company pursuant to Article 293(1) CCPC, and on inheriting the right to dividend.
Keywords: commercial companies, Supreme Court case law, discharge (of members of the management board), liability of members of limited liability company management board to compensate
Bibliografia:
Błaszczyk P., Znaczenie prawne absolutorium w świetle odpowiedzialności cywilnej członków organów spółek kapitałowych, „Przegląd Prawa Handlowego” 2009/3.
Czerniawski R., Kodeks spółek handlowych. Komentarz, Warszawa 2001.
Dumkiewicz M., Nabycie udziałów przez jednego z małżonków, „Gdańskie Studia Prawnicze – Przegląd Orzecznictwa” 2010/3–4.
Dumkiewicz M., Wspólność udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, Warszawa 2011.
Dworek D., Udziały/akcje w majątku wspólnym małżonków, „Monitor Prawniczy” 2014/1 – dod.
Dyoniak A., Przynależność do majątków małżonków udziału w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością i akcji, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 1991/3.
Frąckowiak J. [w:] Kodeks spółek handlowych. Komentarz, red. W. Pyzioł, Warszawa 2008.
Herbet A., Obrót udziałami w spółce z o.o., Warszawa 2002.
Jędrejek G., Problem dopuszczalności spółki cywilnej między małżonkami, „Studia Prawnicze” 1998/11.
Jędrzejewska A., Spółka osobowa a małżeńska wspólność majątkowa, „Kwartalnik Prawa Prywatnego” 1996/3.
Karczewska-Pacholczyk M., Kobyłka N., Nabycie udziałów w spółce z o.o. a majątkowa wspólność małżeńska, „Glosa” 2010/4.
Kondracka A., Mróz T., Nabycie udziałów w spółce z o.o., „Monitor Prawniczy” 2001/10.
Kruczalak K. [w:] Kodeks spółek handlowych. Komentarz, red. K. Kruczalak, Warszawa 2001.
Kubas A., Udział w spółce handlowej jako składnik majątku wspólnego, „Przegląd Prawa Handlowego” 2011/4.
Kubas A., Udział w spółce handlowej jako składnik majątku wspólnego [w:] Prawo handlowe XXI wieku. Czas stabilizacji, ewolucji czy rewolucji. Księga jubileuszowa Profesora Józefa Okolskiego, red. M. Modrzejewska, Warszawa 2010.
Kwaśnicki R.L., Piskorz A., Nalazek A., Udziały/akcje imienne znajdujące się w majątku wspólnym małżonków, cz. 1, W sprawie statusu wspólnika/akcjonariusza zbiorowego, „Monitor Prawa Handlowego” 2011/1.
Nazar M., Komercjalizacja majątkowych stosunków małżeńskich w spółkach kapitałowych [w:] Współczesne problemy prawa handlowego. Księga jubileuszowa dedykowana prof. dr hab. Marii Poźniak-Niedzielskiej, red. A. Kidyba, R. Skubisz, Warszawa 2007.
Opalski A., Pabis R. [w:] Kodeks spółek handlowych, t. 2B, Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Komentarz do art. 227–300, red. A. Opalski, Warszawa 2011.
Policzkiewicz Z., Dopuszczalność spółki cywilnej między małżonkami [w:] Problemy kodyfikacji prawa cywilnego. Studia i rozprawy. Księga pamiątkowa ku czci Profesora Zbigniewa Radwańskiego, red. S. Sołtysiński, Poznań 1990.
Popardowski P., Zbycie i dziedziczenie udziałów (akcji) w spółkach kapitałowych z perspektywy orzecznictwa Sądu Najwyższego – przegląd orzecznictwa, „Glosa” 2013/3.
Popielarski B., Zwolnienie członków zarządu z odpowiedzialności wobec spółki, „Przegląd Prawa Handlowego” 2001/6.
Rodzynkiewicz M., Kodeks spółek handlowych. Komentarz, Warszawa 2014.
Romanowski M., Absolutorium w spółce kapitałowej, „Przegląd Prawa Handlowego” 2002/1.
Stępień-Sporek A., Przynależność udziałów w spółce z o.o. do majątków małżonków, „Państwo i Prawo” 2007/10.
Strzelczyk K. [w:] Kodeks spółek handlowych. Komentarz, t. 2, Tytuł III. Spółki kapitałowe. Dział I. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, red. R. Potrzeszcz, T. Siemiątkowski, Warszawa 2011.
Strzępka J.A., Zielińska E. [w:] Kodeks spółek handlowych. Komentarz, red. J.A. Strzępka, Warszawa 2012.
Szajkowski A., Wyłączenie wstąpienia do spółki z o.o. współmałżonka wspólnika (uwagi na tle nowelizacji k.s.h. z 2003 r.) [w:] Księga pamiątkowa ku czci Profesora Janusza Szwaji, red. J. Barta, Kraków 2004.
Szumański A., Status prawny małżonka wspólnika w spółce kapitałowej w sytuacji, gdy objęcie albo nabycie praw udziałowych w spółce jest finansowane z majątku wspólnego małżonków, „Monitor Prawniczy” 2015/7 – dod.
Śledzikowski M., Skutki prawne udzielenia absolutorium dla członków zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, Warszawa 2018.
Tarska M., Szajkowski A. [w:] S. Sołtysiński, A. Szajkowski, A. Szumański, J. Szwaja, Kodeks spółek handlowych, t. 2, Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Komentarz do artykułów 151–300, Warszawa 2014.
Zdanikowski P., Prawo udziałowe w spółce z o.o., Warszawa 2011.
dr Mateusz Rodzynkiewicz
Autor jest radcą prawnym, wspólnikiem kancelarii Oleś & Rodzynkiewicz w Krakowie.
Datio in solutum jako sposób rozliczenia się funduszu inwestycyjnego z jego jedynym uczestnikiem w związku z likwidacją funduszu – glosa do postanowienia Sądu Najwyższego z 31.01.2018 r., I CSK 323/17
W glosowanym postanowieniu Sąd Najwyższy wyraził pogląd, że instytucja prawa cywilnego znana pod nazwą „świadczenia w miejsce wykonania”, przewidziana w art. 453 k.c., nie może mieć zastosowania w przypadku rozliczenia się funduszu inwestycyjnego z jego jedynym uczestnikiem w związku z likwidacją funduszu. Zdaniem Sądu Najwyższego likwidator, stosownie do formalizmu ustawy o funduszach inwestycyjnych, zawsze jest zobligowany spieniężyć nadwyżkę aktywów likwidowanego funduszu ponad jego zobowiązania i wydać pochodzące stąd środki pieniężne jedynemu uczestnikowi funduszu. Autor glosy wykazuje w oparciu o wykładnię systemową, funkcjonalną oraz ekonomiczną, że stanowisko takie jest błędne i rodzi wysoce niekorzystne konsekwencje majątkowe dla uczestników funduszy, nie służąc przy tym realizacji jakichkolwiek innych celów zasługujących na ochronę prawną.
Słowa kluczowe: świadczenie w miejsce wykonania, likwidacja funduszu inwestycyjnego zamkniętego, ustawa o funduszach inwestycyjnych a instytucje prawa cywilnego
dr Mateusz Rodzynkiewicz
The author is an attorney at law, a partner at Oleś & Rodzynkiewicz law firm based in Krakow.
Datio in Solutum as a Manner of Settlement between an Investment Fund and Its Only Participant Due to the Fund’s Liquidation. Commentary on Supreme Court Decision of 31 January 2018, I CSK 323/17
In the commented judgment the Supreme Court articulates the view that a civil law institution known as ‘substitute performance’, provided for in Article 453 of the Civil Code, cannot be applied in the case of settlement between an investment fund and the sole participant of the fund, said settlement being made in connection with the fund’s liquidation. In the opinion of the Supreme Court, the liquidator, pursuant to the formal requirements of the Investment Funds Act, is always obliged to cash the surplus of assets of the liquidated fund over its liabilities and to hand the means received in this way over to the sole participant of the fund. The author of this article demonstrates on the basis of the systemic, functional, and economic interpretation that this view is mistaken and that it causes highly disadvantageous financial consequences for the investment fund’s participants, without serving any other purposes that would deserve legal protection.
Keywords: substitute performance, liquidation of a closed-end investment fund, Investment Funds Act and civil law institutions
Bibliografia:
Celiński D., Konstrukcja datio in solutum w praktyce notarialnej, „Rejent” 2006/4.
Drapała P., Świadczenie w miejsce wykonania (datio in solutum), „Państwo i Prawo” 2003/12.
Kidyba A., Kodeks spółek handlowych, t. 1, Komentarz do art. 1–300 k.s.h., Warszawa 2015.
Opalski A. [w:] Kodeks spółek handlowych, t. 3A, Spółka akcyjna. Komentarz. Art. 301–392, red. A. Opalski, Warszawa 2016.
Pabis R. [w:] J. Bieniak i in., Kodeks spółek handlowych. Komentarz, Warszawa 2015.
Popiołek W. [w:] Kodeks spółek handlowych. Komentarz, red. J.A. Strzępka, Warszawa 2012.
dr Marcin Śledzikowski
Autor jest radcą prawnym w Kancelarii Prawnej Schampera, Dubis, Zając i Wspólnicy sp. k. (ORCID 0000-0002-2046-9207).
Zastosowanie art. 210 § 1 k.s.h. do zmiany umowy spółki komandytowej – glosa do uchwały Sądu Najwyższego (3) z 7.09.2018 r., III CZP 42/18
Glosa dotyczy problematyki zmiany umowy spółki komandytowej, w której status wspólników posiadają spółka z o.o. oraz członkowie jej zarządu. W tym zakresie uchwała Sądu Najwyższego (III CZP 42/18) rozstrzyga ostatecznie problematykę stosowania art. 210 § 1 k.s.h. do zawarcia umowy spółki oraz jej zmiany, przy zachowaniu przedstawionej struktury właścicielskiej podmiotu. Zgodnie z tym rozstrzygnięciem, jeżeli do aktu zawarcia umowy spółki komandytowej lub jej zmiany staje spółka z o.o. oraz członek (członkowie) jej zarządu, to wówczas spółka ta musi być reprezentowania przez pełnomocnika powołanego uchwałą zgromadzenia wspólników. Przedmiotowa uchwała, którą trzeba oceniać pozytywnie, ma duże znaczenia dla praktyki oraz ostatecznie zakończy wszelkie spory i wątpliwości powstałe w tym zakresie.
Słowa kluczowe: spółka komandytowa, pełnomocnik, uchwała wspólników, umowa spółki, aneks
dr Marcin Śledzikowski
The author is an attorney at law at Kancelaria Prawna Schampera, Dubis, Zając i Wspólnicy sp. k. law firm (ORCID: 0000-0002-2046-9207).
Application of Article 210(1) of the Code of Commercial Partnerships and Companies to Amendment of a Limited Partnership’s Articles of Association. Commentary on Supreme Court (3) Resolution of 7 September 2018, III CZP 42/18
This article concerns amendments to the limited partnership agreement in which the partners are a limited liability company and the members of the company’s management board. In that respect, the resolution of the Supreme Court (III CZP 42/18) resolves the problem of applying Article 210(1) of the Code of Commercial Partnerships and Companies to the conclusion of a partnership agreement and amendments to this agreements without changing the partnership’s ownership structure. In accordance with the resolution, if the limited partnership agreement is concluded or amended by a limited liability company and a member (members) of its management board, then the company has to be represented by an attorney in fact appointed by a resolution of the general meeting. The resolution in question – which should be assessed as positive – is of great importance for the practice and will finally put an end to all disputes or doubts that have arisen in this regard.
Keywords: limited partnership, attorney in fact, shareholders’ resolution, partnership agreement, amendment
Bibliografia:
Bilewska K., Reprezentacja spółki jawnej w sporze z jej wspólnikiem, „Monitor Prawniczy” 2014/10.
Błażkowska A., Wyskiel-Kulasa M., Kilka uwag o art. 210 § 1 w praktyce notarialnej, „Nowy Przegląd Notarialny” 2017/1.
Cabaj J., Szczególna reprezentacja spółki kapitałowej, „Ius Novum” 2014/3.
Ereciński T. [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, t. 3, Postępowanie rozpoznawcze, red. T. Ereciński, LEX 2016.
GUS, Zmiany strukturalne grup podmiotów gospodarki narodowej w rejestrze REGON, I półrocze 2018 r., Warszawa 2018.
Hajos-Iwańska A., Reprezentacja spółki osobowej w sporze lub w umowie ze wspólnikiem uprawnionym do reprezentacji, „Przegląd Prawa Handlowego” 2018/2.
Łukasz Chmura
Autor jest aplikantem radcowskim przy Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Warszawie oraz prawnikiem Hogan Lovells (Warszawa) LLP.
Ostatni pełny rok obrotowy a moment wygaśnięcia mandatu członka organu spółki kapitałowej – glosa do wyroku SN z 24.11.2016 r., III CZP 72/16
W glosowanym wyroku Sąd Najwyższy zajął stanowisko w kwestii określania ostatniego roku obrotowego w rozumieniu art. 369 § 4 w zw. z art. 386 § 2 Kodeksu spółek handlowych, która od dawna budzi kontrowersje w doktrynie i orzecznictwie. W ocenie autora stanowisko Sądu Najwyższego nie znajduje dostatecznej podstawy normatywnej, stanowiąc jednocześnie niepotrzebny wyłom w dotychczasowym konsensusie doktryny i praktyki prawa handlowego.
Słowa kluczowe: spółki kapitałowe, kadencja, mandat, pełny rok obrotowy
Łukasz Chmura
The author is a trainee attorney at law at the Warsaw Bar Association and a lawyer at Hogan Lovells (Warsaw) LLP law firm.
Last Full Financial Year in Relation to the Moment When the Mandate of a Member of a Company Governing Body Expires. Commentary on Judgment of the Supreme Court of 24 November 2016, III CZP 72/16
In the commented judgment the Supreme Court expressed its view on determining the last full financial year within the meaning of Article 369(4) in conjunction with Article 386(2) of the Polish Code of Commercial Partnerships and Companies, which issue has long been causing controversies in case law and literature. The author argues that the position of the Supreme Court has insufficient legal basis and constitutes an unnecessary breach in the earlier consensus reached in commercial law practice and literature.
Keywords: companies, term of office, mandate, full financial year
Bibliografia:
Chomiuk M., Wygaśnięcie mandatów organów spółek kapitałowych po upływie kadencji – spojrzenie praktyczne. Uwagi de lege lata i de lege ferenda, „Monitor Prawniczy” 2010/22.
Domagalski M., Prezesem spółki można być dłużej, niż trwa kadencja – uchwała Sądu Najwyższego, „Rzeczpospolita” z 28.11.2016 r.
Domański G., Palinka J., Ustalenie daty wygaśnięcia mandatu członka zarządu spółki akcyjnej – aspekty praktyczne, „Przegląd Prawa Handlowego” 2008/11.
Gasiński Ł., Z problematyki mandatu i kadencji w spółce akcyjnej, „Przegląd Prawa Handlowego” 2013/5.
Gendek M., Rok obrotowy spółki akcyjnej, „Monitor Prawniczy” 2018/1.
Jastrzębski J., W sprawie wygaśnięcia mandatu członka zarządu spółki akcyjnej – uwagi na tle art. 369 § 4 k.s.h., „Przegląd Prawa Handlowego” 2014/4.
Krauss J., Mandat i kadencja członków organów spółki akcyjnej, „Przegląd Prawa Handlowego” 2009/5.
Kwaśnicki R.L., Letolc P., Wygaśnięcie mandatów członków rady nadzorczej spółki akcyjnej, „Monitor Prawniczy” 2017/19.
Naworski J.P. [w:] Kodeks spółek handlowych. Komentarz, t. 3, Tytuł III. Spółki kapitałowe. Dział II. Spółka akcyjna, red. T. Siemiątkowski, R. Potrzeszcz, Warszawa 2013.
Nowacki A., Wygaśnięcie mandatu wskutek upływu okresu powołania, „Przegląd Prawa Handlowego” 2013/2.
Opalski A., Kadencja i mandat członka zarządu, „Przegląd Prawa Handlowego” 2003/10.
Opalski A., Koniec urzędowania w organach spółek, „Rzeczpospolita: Analizy & Opinie” z 12.05.2017 r.
Opalski A., Kontrowersje wokół kadencji i mandatu w spółkach kapitałowych, „Monitor Prawniczy” 2011/17.
Opalski A., Spółki kapitałowe – kadencja członków organów spółek kapitałowych – powołanie członka rady nadzorczej w drugiej połowie roku obrotowego, „Orzecznictwo Sądów Polskich” 2017/9.
Pinior P., Upływ kadencji i otwarcie likwidacji jako przesłanki wygaśnięcia mandatu członków zarządu spółki kapitałowej, „Przegląd Prawa Handlowego” 2016/3.
Rodzynkiewicz M., Kodeks spółek handlowych. Komentarz, Warszawa 2013.
Rudnicki K., Ustanie funkcji i wygaśnięcie mandatu członka zarządu spółki kapitałowej, „Przegląd Prawa Handlowego” 2006/9.
Sołtysiński S., Mandat może trwać o rok dłużej niż kadencja, „Rzeczpospolita: Analizy & Opinie” z 29.03.2017 r.
Szczurowski T. [w:] Kodeks spółek handlowych. Komentarz, red. Z. Jara, Warszawa 2014.
Szumański A. [w:] S. Sołtysiński, A. Szajkowski, A. Szumański, J. Szwaja, Kodeks spółek handlowych, t. 3, Spółka akcyjna. Komentarz do artykułów 301–490, Warszawa 2013.
dr hab. Dominika Wajda
Autorka jest adiunktem w Katedrze Prawa Handlowego w Instytucie Prawa Cywilnego na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego oraz radcą prawnym w Warszawie (ORCID: 0000-0003-0540-818X).
Składanie rezygnacji przez członków rady nadzorczej spółki z o.o. – glosa do wyroku Sądu Najwyższego z 8.02.2018 r., II CSK 280/17
Glosowany wyrok dotyczy sposobu składania rezygnacji w spółce z o.o. przez członków rady nadzorczej. Sąd Najwyższy odniósł się w nim do problemu wskazania właściwego adresata oświadczenia woli składanego przez członka rady nadzorczej oraz poruszył kwestię zasad, według których można dokonywać w spółce zmian dotyczących składania oświadczeń o rezygnacji z mandatu w organie.
Słowa kluczowe: rezygnacja, reprezentacja bierna, rada nadzorcza, organy spółek kapitałowych, oświadczenie woli
dr hab. Dominika Wajda
The author is an assistant professor at the Chair of Commercial Law, Faculty of Law and Administration, University of Warsaw, and an attorney at law in Warsaw (ORCID: 0000-0003-0540-818X).
Resignations Submitted by Members of the Supervisory Board of a Limited Liability Company. Commentary on Supreme Court Judgment of 8 February 2018, II CSK 280/17
The commented judgment concerns the manner of handing in resignations by members of the supervisory board of a limited liability company. In the judgment, the Supreme Court discussed the problem of indicating the proper recipient of the declaration of intention submitted by a member of the supervisory board. It also touched upon the question of rules according to which changes may be made in the company in the area of submitting declarations concerning giving up a mandate in a governing body.
Keywords: resignation, receiving declarations of intention on company’s behalf, supervisory board, governing bodies of commercial companies and partnerships, declaration of intention
Bibliografia:
Adamus R., Rezygnacja członka zarządu spółki kapitałowej, „Przegląd Sądowy” 2012/4.
Kidyba A., Kodeks spółek handlowych. Komentarz, t. 2, Komentarz do art. 301–633 k.s.h., Warszawa 2007.
Kuniewicz Z., Reprezentacyjna funkcja zarządu spółki kapitałowej, Szczecin 2005.
Machnikowski P. [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, red. E. Gniewek, Warszawa 2008.
Naworski J. [w:] Kodeks spółek handlowych. Komentarz, t. 3, Tytuł III. Spółki kapitałowe. Dział II. Spółka akcyjna, red. T. Siemiątkowski, R. Potrzeszcz, Warszawa 2013.
Nowacki A., Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, t. 1, Komentarz. Art. 151–226 KSH, Warszawa 2018.
Opalski A. [w:] Kodeks spółek handlowych, t. 2A, Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Komentarz. Art. 151–226, red. A. Opalski, Warszawa 2018.
Sołtysiński S., O rezygnacji członka władz spółki, „Rzeczpospolita” z 9.05.2007 r.
Szumański A. [w:] S. Sołtysiński, A. Szajkowski, A. Szumański, J. Szwaja, Kodeks spółek handlowych, t. 3, Komentarz do artykułów 301–458, Warszawa 2008.
Uliasz R., Rezygnacja członka zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z członkostwa [w:] Prawo handlowe XXI wieku. Czas stabilizacji, ewolucji czy rewolucji. Księga jubileuszowa Profesora Józefa Okolskiego, red. M. Modrzejewska, Warszawa 2010.
Zbiegień-Turzańska A., Reprezentacja spółek kapitałowych i spółdzielni, Warszawa 2018.
Tobiasz Nowakowski
Autor jest absolwentem Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiego.
Skuteczność kredytów denominowanych udzielonych we frankach szwajcarskich – glosa do wyroku Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 30.05.2018 r., I ACa 1233/17
Poszczególne postacie umów kredytów frankowych od dawna stanowią przedmiot licznych wątpliwości, zarówno w doktrynie, jak i judykaturze. Komentowane orzeczenie odnosi się do dopuszczalności zawarcia umowy kredytu denominowanego. Sąd Apelacyjny w Katowicach zasadnie stwierdził, że ten rodzaj czynności prawnej mieści się w ramach możliwych wariantów umowy kredytu. Jako argument wskazał tutaj zasadę swobody umów. Skład orzekający nie podzielił również stanowiska powodów, jakoby obciążenie ryzykiem kursowym stanowiło rażące naruszenie interesów konsumenta oraz pozostawało w sprzeczności z dobrymi obyczajami.
Słowa kluczowe: umowa kredytu denominowanego, ochrona praw konsumenta, zasada swobody umów
Tobiasz Nowakowski
The author is a graduate of the Faculty of Law and Administration of the University of Łódź.
The Validity of Loans Denominated in the Swiss Franc. Commentary on Judgment of the Court of Appeal in Katowice of 30 May 2018, I ACa 1233/17
The various forms of loans in the Swiss franc have long been the subject of numerous doubts, both in literature and in case law. The commented judgment discusses whether it is permissible to conclude a denominated loan agreement. The Appeal Court in Katowice reasonably stated that this type of legal transaction is one of the possible options of a loan agreement. As an argument, the Court indicated the principle of freedom of contract. The adjudicating panel did not share the position of the claimants that the allocation of foreign exchange risk to them was a flagrant violation of consumer interests and was in contradiction with good customs.
Keywords: foreign currency denominated loan agreement, consumer rights protection, principle of freedom of contract
Bibliografia:
Bednarek M. [w:] System Prawa Prywatnego, t. 5, Prawo zobowiązań – część ogólna, red. E. Łętowska, Warszawa 2013.
Czabański J., O klauzulach abuzywnych w tzw. kredytach walutowych. Glosa do wyroku SN z 14.05.2015 r., II CSK 768/14, „Palestra” 2016/1–2.
Czabański J., Walutowe klauzule waloryzacyjne w umowach kredytów hipotecznych. Analiza problemu, „Palestra” 2016/6.
Czech T., Odpowiedzialność banku za stosowanie abuzywnej klauzuli zmiennego oprocentowania. Glosa do wyroku SN z 14.05.2015 r., II CSK 768/14, „Monitor Prawa Bankowego” 2016/6.
Czech T., Spłata kredytu w walucie obcej lub indeksowanego do waluty obcej, „Monitor Prawa Bankowego” 2011/11.
Krajewski D., Charakter prawny typowej umowy o kredyt denominowany do waluty innej niż waluta polska, cz. 1, „Monitor Prawniczy” 2017/21.
Mojak J, Turski T., Dopuszczalność konwersji kredytowych zobowiązań walutowych – wybrane zagadnienia, „Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Ekonomii i Innowacji w Lublinie” 2017/1.
Molis J. [w:] Prawo bankowe. Komentarz, t. 1, Art. 1–92, red. F. Zoll, Warszawa 2005.
Przyborowski Ł., Waluta hipoteki i zabezpieczonej wierzytelności. Glosa do wyroku SN z 29.04.2015 r., V CSK 445/14, „Monitor Prawa Bankowego” 2017/12.
Radwański Z., Olejniczak A., Zobowiązania – część ogólna, Warszawa 2012.
Radwański Z., Panowicz-Lipska J., Zobowiązania – część szczegółowa, Warszawa 2012.
Zoll F., Kilka uwag o tzw. redukcji utrzymującej skuteczność, „Transformacje Prawa Prywatnego” 2000/1–2.
dr hab. Mirosław Bączyk
Autor jest profesorem Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu oraz sędzią Sądu Najwyższego w stanie spoczynku (ORCID: 0000-0001-5419-6916).
Wadialna gwarancja ubezpieczeniowa na zlecenie jednego z konsorcjantów – glosa do wyroku Sądu Najwyższego z 15.02.2018 r., IV CSK 86/17
W krytycznej glosie do komentowanego wyroku autor stara się wykazać, że także jeden z konsorcjantów (tworzących tzw. konsorcjum wykonawcze) może zlecić ubezpieczycielowi udzielenie gwarancji wadialnej na rzecz zamawiającego. Gwarancja taka powinna obejmować jednak wszystkich konsorcjantów i nie jest niezbędne zlecanie przez nich tzw. gwarancji samodzielnych. Gwarancja wadialna na zlecenie lidera konsorcjum może być zatem wystarczająca i prawidłowa w świetle przepisów ustawy – Prawo zamówień publicznych.
Słowa kluczowe: konsorcjum, prawo zamówień publicznych, umowa gwarancji ubezpieczeniowej, postępowanie przetargowe
dr hab. Mirosław Bączyk
The author is a professor of the Nicolaus Copernicus University in Toruń and a retired Supreme Court judge (ORCID: 0000-0001-5419-6916).
Bid Bond Extended by an Insurer upon Order from One of the Consortium Members. Commentary on Supreme Court Judgment of 15 February 2018, IV CSK 86/17
In a critical commentary on the judgment in question, the author attempts to demonstrate that one of the consortium members (in the so-called consortium of contractors) may order from an insurer a bid bond for benefit of the contracting authority. Such a bond should, however, cover all the consortium members. They are not required to order their individual bonds. A bid bond extended upon the order of a consortium leader may therefore be sufficient and correct in the light of the Public Procurement Law.
Keywords: consortium, Public Procurement Law, insurer’s bid bond agreement, bidding procedure
Bibliografia:
Bączyk M., Umowy w zakresie czynności bankowych [w:] System Prawa Handlowego, t. 5, Prawo umów handlowych, red. M. Stec, Warszawa 2017.
Dubis W. [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, red. E. Gniewek, P. Machnikowski, Warszawa 2013.
Kowalewski E., Mogilski W.W., Gwarancja ubezpieczeniowa członka konsorcjum jako wadium w postępowaniu o uzyskanie przez konsorcjum zamówienia publicznego, „Wiadomości Ubezpieczeniowe” 2014/1.
Sieradzka M., Glosa do wyroku SN z 15.02.2018 r., IV CSK 86/17, LEX 2018.
Sieradzka M., Instytucja wadium w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego, Warszawa 2015.
Sychowicz M. [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, t. III, cz. 1, Zobowiązania, red. J. Gudowski, Warszawa 2013.
Szczurowski T., Gwarancja wadialna a konsorcjum, „Przegląd Prawa Handlowego” 2016/5.
Wikariak S., Wykonawcy nie wiedzą, jak wnieść wadium, „Dziennik. Gazeta Prawna” z 12.03.2019 r.
dr hab. Małgorzata Dumkiewicz
Autorka jest profesorem na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie oraz radcą prawnym (ORCID: 0000-0002-2913-8359).
dr Sebastian Kidyba
Autor jest adiunktem na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie oraz adwokatem (ORCID: 0000-0003-2485-4521).
Charakter pełnomocnictwa udzielanego na podstawie art. 210 k.s.h. – glosa do uchwały Sądu Najwyższego z 30.01.2019 r., III CZP 71/18
Glosowana uchwała dotyczy charakteru prawnego pełnomocnictwa udzielanego na podstawie art. 210 k.s.h. Sąd Najwyższy przyjął, że w umowach i sporach między spółką z o.o. a członkiem jej zarządu, reprezentantem spółki może być pełnomocnik powołany uchwałą wspólników nie tylko do działania w imieniu spółki w konkretnym sporze lub w odniesieniu do konkretnej umowy, lecz także do umów i sporów określonych rodzajowo w tej uchwale.
Słowa kluczowe: pełnomocnictwo udzielane na podstawie art. 210 k.s.h., pełnomocnictwo rodzajowe, pełnomocnictwo szczególne (do poszczególnych czynności)
dr hab. Małgorzata Dumkiewicz
The author is a professor at the Faculty of Law and Administration, Maria Curie-Sklodowska University in Lublin, and an attorney at law (ORCID: 0000-0002-2913-8359).
dr Sebastian Kidyba
The author is an assistant professor at the Faculty of Law and Administration, Maria Curie-Sklodowska University in Lublin and an advocate (ORCID: 0000-0003-2485-4521).
The Nature of a Power of Attorney Granted Pursuant to Article 210 of the Polish Code of Commercial Partnerships and Companies. Commentary on Supreme Court Resolution of 30 January 2019, III CZP 71/18
The commented resolution concerns the legal nature of a power of attorney granted pursuant to Article 210 of the Polish Code of Commercial Partnerships and Companies. The Supreme Court stated that in a contract between the limited liability company and a member of its management board, likewise in a dispute with a management board member, the company must be represented by an attorney appointed by a resolution of the general meeting to act not only in respect of a specific contract or dispute, but also contracts and disputes generically specified in the GM resolution.
Keywords: power of attorney granted pursuant to Article 210 of the Polish Code of Commercial Partnerships and Companies, general power of attorney, specific power of attorney (to do certain acts)
Bibliografia:
Czepita S., Kuniewicz Z., Uchwała wspólników spółki z ograniczoną odpowiedzialnością o sprzedaży nieruchomości członkowi jej zarządu i o udzieleniu pełnomocnictwa do tej czynności innemu członkowi tego zarządu. Glosa do wyroku SN z dnia 15 czerwca 2012 r., II CSK 217/11, „Orzecznictwo Sądów Polskich” 2013/9.
Grykiel J., Glosa do wyroku SN z 15.06.2012 r., II CSK 217/11, „Państwo i Prawo” 2014/5.
Kidyba A., Kodeks spółek handlowych, t. 1, Komentarz do art. 1–300, Warszawa 2019.
Naworski J.P., Forma pełnomocnictwa udzielonego przez zgromadzenie wspólników na podstawie art. 210 § 1 k.s.h. do zawarcia z członkiem zarządu umowy przenoszącej własność nieruchomości – glosa do wyroku Sądu Najwyższego z 15.06.2012 r. (II CSK 217/11), „Glosa” 2013/3.
Piotr Kuźnicki
Autor jest adwokatem w Kancelarii M. Romanowski i Wspólnicy.
Utrata statusu akcjonariusza mniejszościowego – glosa do uchwały Sądu Najwyższego z 14.09.2016 r., III CZP 39/16
Uchwała Sądu Najwyższego trafnie rozstrzygnęła, że w sytuacji prowadzenia procedury przymusowego wykupu akcji, akcjonariusze mniejszościowi przestają być akcjonariuszami spółki akcyjnej już z dniem uiszczenia przez akcjonariuszy większościowych ceny wykupu ustalonej przez biegłego wybranego przez walne zgromadzenie, a nie z chwilą uiszczenia przez akcjonariuszy większościowych ceny ostatecznie ustalonej („zweryfikowanej”) przez sąd rejestrowy. Przyjęte rozwiązanie ma bardzo istotne znaczenie z punktu widzenia bezpieczeństwa, szybkości obrotu prawnego, a tym samym efektywności działania spółki akcyjnej. Zastrzeżenia budzi jednak ocena Sądu Najwyższego w zakresie, w jakim wskazał, że zawsze po utracie uprawnień z akcji przez akcjonariuszy mniejszościowych może dojść do skutecznej zmiany ceny akcji ustalonej przez biegłego zarówno w procedurze przymusowego wykupu, jak i odkupu.
Słowa kluczowe: przymusowy wykup akcji (squeeze-out), przymusowy odkup akcji, akcjonariusze mniejszościowi, interes spółki, cena akcji, utrata uprawnień z akcji
Piotr Kuźnicki
The author is an attorney at law at Kancelaria M. Romanowski i Wspólnicy law firm.
Loss of the Status of a Minority Shareholder. Commentary on Supreme Court Resolution of 14 September 2016, III CZP 39/16
In the resolution, the Supreme Court correctly determined that, in the context of a squeeze-out, minority shareholders cease to be shareholders of a joint-stock company on the day when majority shareholders pay the share sale price determined by a chartered accountant appointed by the general meeting and not upon the payment by majority shareholders of the price finally determined (‘verified’) by a registration court. The adopted solution is very important from the point of view of security and speed of legal transactions, thus the efficiency of operation of a joint-stock company. What gives rise to objections, however, is the Supreme Court’s assessment to the extent of the Court holding that whenever the minority shareholders have lost the rights attached to shares, there may be a valid change of the price determined by a chartered accountant, in case of both a squeeze-out and a reverse squeeze-out.
Keywords: squeeze-out, reverse squeeze-out, minority shareholders, company interest, share price, loss of rights attached to a share
Bibliografia:
Allen D.W., Transaction Costs [w:] Encyclopedia of Law and Economics, red. B. Bouckaert, G. De Geest, Cheltenham 1999.
Coase R.H., The Nature of the Firm, „Economica” 1937/16.
Namitkiewicz J., Próba charakterystyki i określenia prawa handlowego, „Przegląd Prawa Handlowego” 1992/1.
Opalski A. (red.), Kodeks spółek handlowych, t. 3B, Spółka akcyjna. Komentarz art. 393–490, Legalis 2016.
Pabis R. [w:] Kodeks spółek handlowych, t. 3B, Spółka akcyjna. Komentarz art. 393–490, red. A. Opalski, Legalis 2016.
Popiołek W. [w:] Kodeks spółek handlowych. Komentarz, red. J.A. Strzępka, Legalis 2015.
Przybysz M., Glosa do wyroku SN z 20.02.2008 r., II CSK 441/07, „Państwo i Prawo” 2013/7.
Radwański Z. [w:] System Prawa Cywilnego, t. 3, cz. 1, Prawo zobowiązań – część ogólna, red. Z. Radwański, Ossolineum 1981.
Stokłosa A., Utrata statusu akcjonariusza mniejszościowego a ustalenie ceny wykupu, „Glosa” 2018/2.
Stroiński R.T., Cele oraz ryzyka przymusowego wykupu akcji w kodeksie spółek handlowych, „Przegląd Prawa Handlowego” 2001/12.
Stroiński R.T., O kosztach transakcyjnych i potrzebie analizy ekonomicznej w prawie handlowym, „Przegląd Prawa Handlowego” 2004/6.
Szumański A. [w:] S. Sołtysińki, A. Szajowski, A. Szumański, J. Szwaja, Kodeks spółek handlowych, t. 3, Spółka akcyjna. Komentarz do artykułów 301–490, Legalis 2013.
dr Michał Bohaczewski
Autor jest adiunktem w Katedrze Prawa Własności Intelektualnej i Dóbr Niematerialnych na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego oraz adwokatem współpracującym z kancelarią Baker McKenzie w Warszawie (ORCID: 0000-0002-8490-3850).
Ochrona nazw pochodzenia i oznaczeń geograficznych przed użyciem dla produktów nieporównywalnych – glosa do wyroku Trybunału Sprawiedliwości z 20.12.2017 r., C-393/16, Comité Interprofessionnel du Vin de Champagne
Wyrokiem z 20.12.2017 r., C-393/16, Trybunał Sprawiedliwości określił przesłanki, od spełnienia których zależy, czy producent produktu spożywczego, w skład którego wchodzi produkt oznaczony nazwą geograficzną, może wykorzystywać tę nazwę dla oznaczania własnego towaru. Orzeczenie jest dobrą okazją do dokonania bliższej analizy poszczególnych przesłanek ochrony nazw pochodzenia i oznaczeń geograficznych w przypadku bezprawnego użycia oznaczeń identycznych lub podobnych dla produktów nieporównywalnych.
Słowa kluczowe: nazwa pochodzenia, oznaczenie geograficzne, naruszenie, reputacja, renoma, pasożytnictwo, ryzyko konfuzji
dr Michał Bohaczewski
The author is an assistant professor at the Chair of the Law of Intellectual Property and Intangible Goods, Faculty of Law and Administration, University of Warsaw, and an advocate cooperating with Baker McKenzie law firm in Warsaw (ORCID: 0000-0002-8490-3850).
Protection of Designations of Origin and Geographical Indications against Use for Incomparable Products. Commentary on Court of Justice Judgment of 20 December 2017, C-393/16, Comité Interprofessionnel du Vin de Champagne
In the judgment of 20 December 2017, C-393/16, the Court of Justice specified the conditions that must be met to allow the producer of a food product containing an ingredient marked with a geographical designation to use this name to designate that producer’s goods. The judgment provides a good opportunity for analysing the individual conditions of protection of designations of origin and geographical indications in case of unauthorised use of identical or similar names for incomparable products.
Keywords: designation of origin, geographical indication, infringement, reputation, repute, parasitism, likelihood of confusion
Bibliografia:
Barańczyk I., Ochrona oznaczeń geograficznych, „Studia Prawa Prywatnego” 2011/2.
Bohaczewski M., Naruszenie prawa ochronnego na renomowany znak towarowy, Warszawa 2019.
Bonet G., Des cigarettes aux parfums, l’irrésistible ascension de l’appellation d’origine Champagne vers la protection absolue, „Revue Propriétés intellectuelles” 2004/10.
Całka E., Geograficzne oznaczenia pochodzenia. Studium z prawa wspólnotowego i prawa polskiego, Warszawa 2008.
Całka E., Nowińska E., Skubisz R. [w:] System Prawa Prywatnego, t. 14C, Prawo własności przemysłowej, red. R. Skubisz, Warszawa 2017.
Całka E., Skubisz R., Kolizja znaku towarowego z oznaczeniem geograficznym, „Europejski Przegląd Sądowy” 2009/11.
Castelli G., La nuova politica di qualità dell’Unione europea per il settore vitivinicolo, Ferrara 2013.
Georgopoulos T., La protection européenne des appellations d’origine sous tempête espagnole – l’affaire « Champin » et la question des appellations « notoires », „Revue de droit rural” 2017/4.
Lampre C., Le champagne ou le parfum de la renommée, „Recueil Dalloz” 1994/27.
Le Goffic C., Indications géographiques en droit européen, JurisClasseur 2015/8110.
Le Goffic C., Prior tempore, potior jure ? Difficiles relations entre indications géographiques et marques, „Revue de l’Union européenne” 2013/570.
Le Goffic C., Retour sur le cas du « Champagne soviétique » (commentaire de l’arrêt de la Cour d’appel de Paris du 25 avril 2007), „Revue Propriété industrielle” 2008/4.
Le Tourneau P., Glosa do wyroku Sądu Apelacyjnego w Paryżu z 15.12.1993 r., „Recueil Dalloz” 1994/11.
Namysłowska M., Szampan a kwestia smaku. Kilka uwag o chronionych nazwach pochodzenia w świetle wyroku Trybunału Sprawiedliwości z 20.12.2017 r. w sprawie C-393/16, Comité Interprofessionnel du Vin de Champagne [w:] 100 lat ochrony własności przemysłowej w Polsce. Księga jubileuszowa Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 2018
Namysłowska M., Wróbel A., Przyszłość ochrony oznaczeń pochodzenia w Unii Europejskiej, „Przegląd Prawa Handlowego” 2010/3.
Nowińska E. [w:] E. Nowińska, U. Promińska, K. Szczepanowska-Kozłowska, Własność przemysłowa i jej ochrona, Warszawa 2014.
Olszak N., Du poivre, oui ; du champagne, non… en tout cas sur l’étiquette !, „Revue de droit rural” 2015/3.
Olszak N., Usurpation et contrefaçon, „Revue de droit rural” 2017/10.
Passa J., Traité de droit de la propriété industrielle, t. 1, Paris 2009.
Piatti M.-Ch., L’appellation d’origine. Essai de qualification, „Revue trimestrielle de droit commercial” 1999/3.
Pollaud-Dulian F., Propriété intellectuelle. La propriété industrielle, Paris 2011.
Poźniak-Niedzielska M. [w:] Prawo własności przemysłowej, red. U. Promińska, Warszawa 2005.
Poźniak-Niedzielska M., O szczególnych właściwościach prawa z rejestracji oznaczenia geograficznego [w:] W kręgu teoretycznych i praktycznych aspektów prawoznawstwa. Księga jubileuszowa Profesora Bronisława Ziemianina, red. M. Zieliński, Szczecin 2005.
Rubino V., La protezione delle denominazioni geografiche dei prodotti alimentari nell’Unione europea dopo il regolamento 1151/2012 UE, „Rivista di diritto alimentare” 2013/4.
Schmidt-Szalewski J., La protection des noms géographiques en droit communautaire, „La Semaine Juridique. Entreprise et affaires” 1997/44.
Schmidt-Szalewski J., Suite (et fin ?) du feuilleton Champagne, „Revue Propriété industrielle” 2002/3.
Skubisz R., Ochrona geograficznych oznaczeń pochodzenia w prawie wspólnotowym, „Europejski Przegląd Sądowy” 2006/2.
Szczepanowska-Kozłowska K., Oznaczenia geograficzne i nazwy pochodzenia w prawie wspólnotowym, „Przegląd Prawa Handlowego” 2004/11.
Thrierr O., Les conflits entre indications géographiques et marques, „Revue Propriété industrielle” 2007/6.
Wojcieszko-Głuszko E., Znaki towarowe i oznaczenia geograficzne [w:] Własność intelektualna w Światowej Organizacji Handlu, red. J. Barta, R. Markiewicz, Kraków 1998.
Anna Górska
Autorka jest doktorantką w Katedrze Postępowania Administracyjnego na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz asystentem sędziego w Naczelnym Sądzie Administracyjnym.
Imię osoby fizycznej jako znak towarowy – glosa do wyroku Trybunału Sprawiedliwości z 30.05.2018 r., sprawy połączone C-85/16 P i C-86/16 P, Kenzo Tsujimoto przeciwko Urzędowi Unii Europejskiej ds. Własności Intelektualnej
Przedmiotem glosy jest orzeczenie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 30.05.2018 r. w sprawach połączonych C-85/16 P i C-86/16 P, które porusza problematykę zdolności rejestrowej imienia osoby fizycznej jako znaku towarowego. Stan faktyczny komentowanego orzeczenia dotyczy kolizji znaku towarowego z wykorzystaniem imienia osoby fizycznej (znaku towarowego KENZO ESTATE), zgłoszonego do Urzędu Unii Europejskiej ds. Własności Intelektualnej przez Kenzo Tsujimoto, z wcześniejszym oznaczeniem KENZO, zarejestrowanym na rzecz innego podmiotu (KENZO SA).
Słowa kluczowe: znak towarowy, zdolność rejestrowa znaku towarowego, imię osoby fizycznej, uzasadniony powód, czerpanie nienależnych korzyści
Anna Górska
The author is a doctoral student at the Department of Administrative Procedure, Faculty of Law and Administration, Jagiellonian University in Krakow, as well as a judge’s assistant at the Supreme Administrative Court.
A Natural Person’s Forename as a Trademark. Commentary on Court of Justice Judgment of 30 May 2018, Joined Cases C-85/16 P and C-86/16 P, Kenzo Tsujimoto v. European Union Intellectual Property Office
This commentary concerns the judgment issued by the Court of Justice on 30 May 2018, in Joined Cases C-85/16 P and C-86/16 P, which discusses the question of registrability of a natural person’s forename as a trademark. The facts of the case in which the commented judgment was issued concern a conflict of a trademark including the forename of a natural person (KENZO ESTATE mark), for whose registration Kenzo Tsujimoto applied to the European Union Intellectual Property Office, with an earlier mark KENZO, registered for another entity (KENZO SA).
Keywords: trademark, registrability of a trademark, natural person’s forename, due cause, taking unfair advantage
Bibliografia:
Buchalska J., Nazwisko jako przedmiot ochrony w prawie polskim, Warszawa 2015.
Hrynicki M., Nadawanie oraz zmiana imion i nazwisk. Komentarz, Wrocław 2010.
Kępiński K., Znak towarowy (funkcja, rodzaje znaków, oznaczenia stanowiące przedmiot praw wyłącznych, rejestracja, zakres wyłączności), „Studia Cywilistyczne” 1974/23.
Mordwiłko-Osajda J., Znak towarowy. Bezwzględne przeszkody rejestracji, Warszawa 2009.
Poźniak-Niedzielska M., Użycie cudzego nazwiska jako znaku towarowego, „Rejent” 1994/7–8.
Skubisz R., Prawo znaków towarowych. Komentarz, Warszawa 1997.
Tylec G., Imię i nazwisko osoby fizycznej oraz ich ochrona w polskim prawie cywilnym, Lublin 2013.
Urban M., Nazwisko historyczne jako znak towarowy, Warszawa 2001.
Wojcieszko-Głuszko E. [w:] System Prawa Prywatnego, t. 14B, Prawo własności przemysłowej, red. R. Skubisz, Warszawa 2012.
Grzegorz Borkowski
Autor jest sędzią Naczelnego Sądu Administracyjnego w stanie spoczynku.
Odszkodowanie za bezprawne aresztowanie – bez podatku – wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 11.04.2019 r., II FSK 1038/17
Wolność osobista każdego z nas podlega ochronie konstytucyjnej (art. 41 Konstytucji RP). W praktyce bywa z tym różnie, czego dowodzi m.in. stan faktyczny prezentowanej sprawy. Sytuację, w której państwo – przez pobór podatku – miałoby podzielić się z pokrzywdzonym należnym mu z tytułu popełnionego bezprawia odszkodowaniem, trudno ocenić inaczej niż jako kuriozalną. Lekturę tego orzeczenia polecam wszystkim, którzy nie doceniają również konstytucyjnie chronionej, a zagrożonej obecnie, niezależności sądów (art. 173 Konstytucji RP) i niezawisłości sędziów (art. 178 ust. 1 Konstytucji RP). Czytelnicy znajdą w nim także odpowiedź na fundamentalne dla państwa prawa pytanie: po co komu Konstytucja RP?
Słowa kluczowe: wolność osobista, bezprawne aresztowanie, odszkodowanie, zadośćuczynienie, zwolnienie z opodatkowania
Grzegorz Borkowski
The author is a retired judge of the Supreme Administrative Court.
Damages for Unlawful Detention Not Liable to Tax. Commentary on Supreme Administrative Court Judgment of 11 April 2019, II FSK 1038/17 – Decision of the Quarter
The personal freedom of every one of us is protected by the Constitution (Article 41 of the Polish Constitution). In practice this is not always so, as demonstrated for instance by the facts of this case. A situation when the state might get – through tax collection – a share of the damages awarded to a victim of unlawful actions it committed can hardly be called anything else but bizarre. I recommend this judgment to anyone who does not appreciate another constitutionally protected value, which is currently under threat: the independence of courts (Article 173 of the Polish Constitution) and of judges (Article 178(1)). The readers will also find it answers the fundamental question concerning the rule of law: who needs the Polish Constitution and for what?
Keywords: personal freedom, unlawful detention, damages, compensation, exemption from tax
prof. dr hab. Marek Kalinowski
Autor jest profesorem zwyczajnym w Katedrze Prawa Finansów Publicznych na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu (ORCID: 0000-0003-1106-4387).
Zaliczki na podatek od towarów i usług z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia oleju napędowego nieprzeznaczonego na cele napędowe – glosa do wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z 26.04.2018 r., I SA/Kr 300/18
W glosie poddano ocenie wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z siedzibą w Krakowie z 26.04.2018 r., I SA/Kr 300/18, w którym został wyrażony pogląd, że o uznaniu za paliwo silnikowe wyrobu energetycznego „przeznaczonego do użycia jako paliwo silnikowe” nie decyduje jego faktyczne przeznaczenie, ale potencjalna możliwość (wynikająca z właściwości wyrobu) użycia do napędu silników spalinowych. Zdaniem autora pogląd ten jest błędny, co jest wynikiem nieuwzględnienia przez sąd dyrektywy Rady 2003/96/WE z 27.10.2003 r. w sprawie restrukturyzacji wspólnotowych przepisów ramowych dotyczących opodatkowania produktów energetycznych i energii elektrycznej. Ponadto sąd nie wziął pod uwagę, że analizowany przez niego przepis art. 103 ust. 5a ustawy z 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług jest niezgodny z art. 110 ak. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej.
Słowa kluczowe: podatek od towarów i usług, paliwo silnikowe, Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, prounijna wykładnia prawa krajowego, wewnątrzwspólnotowe nabycie oleju napędowego
prof. dr hab. Marek Kalinowski
The author is a full professor at the Chair of Public Finance, Faculty of Law and Administration of the Nicolaus Copernicus University in Toruń (ORCID: 0000-0003-1106-4387).
Advance VAT Payments for Intra-Community Acquisition of Diesel Not Designated to be Used as Fuel. Commentary on Judgment of the Provincial Administrative Court in Krakow 26 April 2018, I SA/Kr 300/18
The commentary concerns a judgment issued by the Provincial Administrative Court in Krakow on 26 April 2018, I SA/Kr 300/18, where the Court expressed the view that the decisive factor for considering that an energy product ‘designated to be used as motor fuel’ was actually motor fuel was not the real designation of the product, but the potential possibility (resulting from the product’s characteristics) of it being used for propulsion of combustion engines. The commentator holds the above view mistaken, due to the Court’s failure to take into account Council Directive 2003/96/EC of 27 October 2003 restructuring the Community framework for the taxation of energy products and electricity. Moreover, the Court failed to take into account the fact that the provision it analysed: Article 103(5a) of the Act of 11 March 2004 on Value Added Tax, is inconsistent with Article 110, first indent 1 of the Treaty on the Functioning of the European Union.
Keywords: VAT, motor fuel, Treaty on the Functioning of the European Union, interpretation of national law in conformity with EU law, intra-Community acquisition of diesel
Bibliografia:
Skorupka S., Słownik frazeologiczny języka polskiego, t. 1, A–P, Warszawa 2002.
Słownik języka polskiego, t. 2, L–P, red. M. Szymczak, Warszawa 1999.
dr hab. Maciej Rzewuski
Autor jest profesorem Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie (ORCID: 0000-0001-5637-9257).
Skarga kasacyjna w sprawie o ujawnienie roszczenia w księgi wieczystej – glosa do postanowienia Sądu Najwyższego z 13.09.2018 r., II CZ 43/18
Przedmiotem opracowania jest próba oceny stanowiska Sądu Najwyższego, wyrażonego na kanwie sprawy o sygn. akt II CZ 43/18, dotyczącego istotnej kwestii praktycznej związanej z ujawnianiem roszczeń w księdze wieczystej. Wywody autora sprowadzają się do akceptacji przedstawionych w uzasadnieniu postanowienia, a zarazem prezentacji dodatkowych argumentów przemawiających za trafnością tego zapatrywania. Glosowane orzeczenie dotyka również doniosłej kwestii zaskarżalności wpisów w dziale III księgi wieczystej, które wymaga dodatkowej uwagi.
Słowa kluczowe: księga wieczysta, roszczenie, prawo podmiotowe, ostrzeżenie, wniosek o wpis
dr hab. Maciej Rzewuski
The author is a professor at the University of Warmia and Mazury in Olsztyn (ORCID: 0000-0001-5637-9257)
Cassation Complaint in a Case Concerning Disclosure of a Claim in a Land and Mortgage Register. Commentary on Supreme Court Decision of 13 September 2018, II CZ 43/18
This paper is an attempt to assess the view expressed by the Supreme Court in the context of case No. II CZ 43/18, concerning an important practical issue relating to disclosure of claims in the land and mortgage register. The author’s considerations can be summarised in brief as acceptance of the arguments presented in the statement of reasons for the decision and presentation of additional arguments in support of the correctness of this view. The commented decision concerns also an important issue whether it is possible to challenge entries in section III of the land and mortgage register, which issue deserves special attention.
Keywords: land and mortgage register, claim, (legal) right, warning, application for entry (in register)
Bibliografia:
Gniewek E. [w:] Księgi wieczyste. Art. 1–582 KWU. Art. 6261–62613 KPC. Komentarz, red. E. Gniewek, Legalis 2018.
