Na skutek reformy oświaty funkcjonują obecnie w obrębie jednej szkoły trzy- i czteroletnie licea czy cztero- i pięcioletnie technika. Podobny dualizm mamy w aktach prawnych (np. jednocześnie obowiązuje ustawa o systemie oświaty i ustawa – Prawo oświatowe), przez co dyrektorzy często nie wiedzą, które przepisy dotyczą ich placówki. Odpowiedź nie jest łatwa, ale postaram się przybliżyć chociaż podstawowe zasady.
Fragment artykułu z miesięcznika "Dyrektor Szkoły" 2020/1
Reforma prawa, organizacji, struktur to zawsze ogromne wyzwanie logistyczne. Zmiany przepisów są jak zmiany w życiu – bolesne, choć często nieuniknione, bo będąc beneficjentami prawa, mamy więcej niż ograniczony wpływ na jego faktyczne brzmienie. I wreszcie najważniejsza bodaj konstatacja – w prawie jak w niczym i nigdzie sprawdza się powiedzenie, że „wyjdzie w praniu”. No i wychodzi. Z reguły kłopot w stosowaniu, w rozumieniu, porządkowaniu. Niniejszy tekst jest – z konieczności krótkim – wykładem o narzędziach stosowania prawa, który mam nadzieję pomoże dyrektorom szkół rozeznać się w tej skomplikowanej materii.
Podstawowym aktem prawnym regulującym zasady organizacji systemu szkolnictwa w Polsce jest ustawa z 14.12.2016 r. – Prawo oświatowe (Dz.U. z 2019 r. poz. 1148 ze zm.) – dalej pr. ośw. Akt prawny nie jest utworem literackim. Nie wyczerpuje tematu samodzielnie, jest jedynie częścią systemu. Niestety, brak właściwej edukacji prawnej rodzi wadliwe przeświadczenie o tym, że dokładna lektura np. ustawy – Prawo oświatowe czyni z czytelnika znawcę całej regulacji. Wdrażanie nowego systemu prawnego, czegokolwiek by nie dotyczył, wymaga narzędzi i instrukcji. Taką mniej więcej funkcję pełnią przepisy wprowadzające. Zazwyczaj tego typu przepisy są lokalizowane w końcowym fragmencie aktu prawnego. Inaczej sprawa wygląda w systemie oświatowym. Ze względu na obszerność materii, w przypadku reformy systemu oświaty, ustawodawca zdecydował, że konieczny jest cały odrębny akt prawny, czyli ustawa z 14.12.2016 r. – Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo oświatowe (Dz.U. z 2017 r. poz. 60 ze zm.) – dalej p.w.p.o. Dopiero lektura Prawa oświatowego oraz ustawy wprowadzającej pozwala ustalić, jaki przepis, kiedy i w jakim zakresie wszedł do porządku prawnego, czyli od jakiego momentu zmienił się dany obszar systemu.
